Dla rodziców małych dzieci, a w szczególności dla mam, przewidziano różnego rodzaju uprawnienia, które pozwalają łączyć pracę zawodową z byciem mamą. Oprócz dobrze znanych wszystkim 2 dni wolnego na opiekę nad dzieckiem w ciągu roku kalendarzowego, są także inne przywileje.
To m.in. możliwość odmowy pracy w godzinach nadliczbowych (brania nadgodzin), wyjazdu w delegację służbową czy pracy w godzinach nocnych. Część osób do tej pory sądzi, że większość tego typu przywilejów kończy się, gdy dziecko kończy 4 lata. Tak nie jest. Oto uprawnienia, z których pracujący rodzice mogą korzystać dłużej.
Większość uprawnień działa do 8. roku życia dziecka
Być może wielu rodziców pamięta, że uprawnienia dotyczące m.in. możliwości wykonywania pracy zdalnej (jeśli rodzaj wykonywanej pracy na to pozwala) przysługiwały rodzicom maluchów do 4. roku życia. Aby skorzystać z tego przywileju trzeba złożyć odpowiednio wcześniej wniosek u pracodawcy.
Faktycznie, do kwietnia 2023 roku tego rodzaju uprawnienia dotyczyły wyłącznie rodziców najmłodszych dzieci. To się jednak zmieniło i obecnie z większości uprawnień można korzystać dłużej - nawet do dnia, w którym dziecko kończy 8. rok życia.
Jeśli więc jesteś rodzicem dziecka do 8 lat, również możesz o to wnioskować. Wniosek nazywa się jednak nieco inaczej bo jest to wniosek o elastyczną organizację pracy. Co ważne, może z niego korzystać jednocześnie tylko jeden rodzic wychowujący dziecko do 8. roku życia, a więc albo ojciec albo matka dziecka.
"Pracownik wychowujący dziecko, do ukończenia przez nie 8 roku życia, może złożyć wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej o zastosowanie do niego elastycznej organizacji pracy. Wniosek składa się w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy" czytamy w art. 188¹ Kodeksu Pracy.
Czytaj też: 1500 zł dla rodziców. "Każde małe dziecko w Polsce zasługuje na dobrą opiekę"
Przywileje w ramach elastycznej organizacji pracy
Jak wyjaśnia na swoim koncie na Instagramie specjalistka ds. kadr i płac Joanna Kwaśniewska, takich przywilejów jest sporo:
- praca zdalna,
- system skróconego tygodnia pracy,
- system przerywanego czasu pracy,
- indywidualny rozkład czasu pracy,
- obniżony system czasu pracy,
- ruchomy system pracy,
- system pracy weekendowej.
Elastyczna organizacja pracy w praktyce
Przykładowo w przypadku ruchomego czasu pracy, może to oznaczać, że pracownik będzie rozpoczynał pracę o różnych porach w zależności od dnia tygodnia i co za tym idzie - w innym czasie ją kończył. Np. w poniedziałki i środy od 7:00, we wtorki od 9:00, w czwartki i w piątki - od 10:00.
W przypadku przerywanego czasu pracy, pracownikowi przysługuje więcej niż jedna przerwa w ciągu dnia. Nie może być ona dłuższa niż 5 godzin. Jeśli jako rodzic wychowujący dziecko do 8. roku życia chcesz skorzystać ze skróconego tygodnia pracy, również możesz o to wnioskować, a pracodawca, który chce ci tego uprawnienia odmówić, musi uzasadnić swoją decyzję pisemnie.
O co chodzi ze skróconym tygodniem pracy? Możesz przykładowo pracować przez 4 dni w tygodniu, odpowiednio zwiększając liczbę przepracowanych w ciągu doby godzin do maksymalnie 12 godzin. W ten sposób pracując od poniedziałku do czwartku po 10 godzin, piątek może być dniem wolnym.
Czytaj też: "On się do niczego nie poczuwa". Prawniczka wyjaśnia, jakie prawa mają samotne mamy