Świadczenie rodzicielskie to jedno ze świadczeń rodzinnych. Kosiniakowe jest wsparciem finansowym dla osób, które sprawują opiekę nad dzieckiem i nie są uprawnione do pobierania zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego.
O przyznanie świadczenia mogą ubiegać się: studenci, osoby bezrobotne, osoby świadczące pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej, które nie opłacają składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, a także ci, którzy prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą i nie pobierają zasiłku macierzyńskiego.
Dlaczego świadczenie rodzicielskie nazywane jest „kosiniakowym”? Wszystko za sprawą Władysława Kosiniaka-Kamysza, z którego inicjatywy wprowadzono to wsparcie.
Spis treści
- Kosiniakowe - dla kogo
- Ile wynosi kosiniakowe?
- Kosiniakowe - warunki
- Wniosek o świadczenie rodzicielskie
- Kosiniakowe a inne świadczenia
Kosiniakowe - dla kogo
Świadczenie rodzicielskie przysługuje:
- matce albo ojcu dziecka,
- opiekunowi faktycznemu dziecka - w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia,
- rodzinie zastępczej (z wyjątkiem tej zawodowej) - w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia siódmego roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia,
- osobie, która przysposobiła dziecko - w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14 roku życia.
Ojciec może pobierać kosiniakowe, gdy: matka pobrała świadczenie za co najmniej 14 tygodni od urodzenia dziecka i na jej wniosek został skrócony okres jego pobierania, matka nie żyje lub matka porzuciła dziecko.
Ile wynosi kosiniakowe?
Wysokość świadczenia rodzicielskiego to 1000 zł miesięcznie, kosiniakowe jest wypłacane przez konkretny okres, uzależniony od liczby dzieci. Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez:
- 52 tygodnie - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie (lub przysposobienia jednego dziecka, lub objęcia opieką jednego dziecka),
- 65 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie (lub przysposobienia dwojga dzieci, lub objęcia opieką dwojga dzieci),
- 67 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie (lub przysposobienia trojga dzieci, lub objęcia opieką trojga dzieci),
- 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie (lub przysposobienia czworga dzieci, lub objęcia opieką czworga dziec),
- 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie (lub przysposobienia pięciorga i więcej dzieci, lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci).
Te okresy w szczególnych sytuacjach będą wydłużone. Rodzice wcześniaków będą mieli dodatkowy urlop - nowe przepisy wchodzą w życie w marcu 2025 r. - za który będzie przysługiwał zasiłek w wysokości 100 proc. podstawy zasiłku. W tym czasie będzie wypłacane również kosiniakowe.
Kosiniakowe - warunki
Wypłata świadczenia rodzicielskiego nie jest uzależniona od kryterium dochodowego. Tzw. kosiniakowe nie podlega opodatkowaniu ani innym obciążeniom.
Pamiętaj, że kosiniakowe wlicza się dochodu, będzie brane pod uwagę przy ustalaniu prawa do świadczeń, w których obowiązuje kryterium dochodowe. Weź również pod uwagę to, że w przypadku zbiegu uprawnień do świadczeń, przysługuje tylko jedno z nich, wybrane przez uprawnioną osobę. Chodzi o:
- świadczenie rodzicielskie,
- świadczenie pielęgnacyjne,
- specjalny zasiłek opiekuńczy,
- dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
- zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Kiedy świadczenie rodzicielskie nie przysługuje? Wypłata kosiniakowego nie będzie możliwa m.in. gdy dziecko przebywa w pieczy zastępczej lub gdy jeden z rodziców otrzymuje zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego.
Wniosek o świadczenie rodzicielskie
Jeśli chcesz pobierać kosiniakowe, wniosek najlepiej złożyć w terminie trzech miesięcy od daty porodu. Wtedy prawo do świadczenia rodzicielskiego zostanie ustalone począwszy od miesiąca, w którym urodziło się dziecko. Jeśli wniosek o kosiniakowe złożysz później, świadczenie wciąż będzie ci przysługiwało, jednak jedynie od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.
Wniosek możesz złożyć w urzędzie (osobiście lub wysyłając pocztą) lub drogą elektroniczną. O kosiniakowe online zawnioskujesz przez portal Emp@tia lub ePuap. Aby złożyć wniosek przez Internet, potrzebujesz profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego. Wzór wniosku o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego znajdziesz na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Jakie dokumenty dołączyć do wniosku? Wszystko zależy od twojej sytuacji. Na przykład jeśli chcesz wydłużyć okres wypłacania kosiniakowego w związku z urodzeniem dziecka przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży, do wniosku musisz dołączyć zaświadczenie wydane przez szpital.
Kosiniakowe a inne świadczenia
Kosiniakowe a becikowe
Obydwa świadczenia przysługują w tej samej kwocie, 1000 zł i są przeznaczone dla rodziców. Jednak becikowe, czyli jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka - jak sama nazwa wskazuje - wypłacane jest jednorazowo, natomiast świadczenie rodzicielskie wypłacane jest przez dłuższy czas. Poza tym, aby otrzymać becikowe należy spełnić kryterium dochodowe.
Kosiniakowe a zasiłek dla bezrobotnych
Jeśli kobieta pobiera zasiłek dla bezrobotnych i w tym czasie (lub w ciągu miesiąca po zakończeniu) urodzi dziecko, świadczenie rodzicielskie przysługuje jednemu z rodziców w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Zobacz także: Które świadczenia przysługują po urodzeniu dziecka?
