W Polsce funkcjonuje ponad 60 domów samotnej matki, które zwykle prowadzone są przez instytucje kościelne oraz organizacje pozarządowe, w tym np. Stowarzyszenie MONAR/MARKOT.
Zakres pomocy oraz wszelkie aspekty prawne ściśle określa rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 8 marca 2005 roku oraz ustawa o pomocy społecznej z 12 marca 2004 roku.
Spis treści:
- Kto może zgłosić się do domu samotnej matki?
- Jak długo można przebywać w domu samotnej matki?
- Jak zgłosić się do domu samotnej matki?
- Jak wygląda przyjęcie do domu samotnej matki?
- Jak wygląda pomoc świadczona przez dom samotnej matki?
Kto może zgłosić się do domu samotnej matki?
Placówki funkcjonujące w przestrzeni jako „domy samotnej matki” to miejsca, do których mogą zgłosić się mamy z małoletnimi dziećmi, a także ciężarne. Co ciekawe, pobyt w placówce zgodnie z rozporządzeniem możliwy jest także dla ojców z małoletnimi dziećmi, a także innych osób, określanych mianem opiekunów tych dzieci.
Jak długo można przebywać w domu samotnej matki?
Okres pobytu w domu samotnej matki określa skierowanie, jednak nie może on trwać dłużej niż rok. Tylko w niektórych przypadkach, może być przedłużony i dotyczy np. kontynuacji nauki opiekuna, uzyskiwania przez niego kwalifikacji zawodowych lub przyczyn losowych.
Przedłużony pobyt jest możliwy także wtedy, gdy samotna matka lub ojciec z dzieckiem nie mogą wrócić do wcześniejszego środowiska, partnera, rodziny itp. i w takich przypadkach długość pobytu ustalana jest indywidualnie.
Czytaj: Prawa nastoletniej mamy [OPINIA PRAWNIKA]
Alimenty na dziecko – kiedy i komu należą się alimenty?
Jak zgłosić się do domu samotnej matki?
Aby móc zamieszkać w domu samotnej matki, należy posiadać skierowanie, które otrzymuje się po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku złożonego w ośrodku pomocy społecznej. Należy pamiętać, że musi to być oddział OPS zgodny z miejscem zamieszkania.
Następnie przez 14 dni OPS kompletuje dokumenty, w których oprócz wniosku, znajduje się rodzinny wywiad środowiskowy, zaświadczenie zdrowotne o braku przeciwwskazań do przebywania w domu samotnej matki, skrócony odpis aktu urodzenia dziecka oraz opinia OPS stanowiąca uzasadnienie pobytu w domu samotnej matki.
Po uzyskaniu skierowania, osoba wraz z dzieckiem mogą zamieszkać w domu samotnej matki w powiecie najbliższym miejscu zamieszkania lub jeśli nie ma w nim miejsca, to w innym powiecie.
Czytaj: Pomoc dla rodzin: jakie wsparcie można uzyskać z MOPS-u? [WYWIAD]
Gdy osoba, która chce zamieszkać w domu samotnej matki wraz z dzieckiem, znajduje się w sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu lub zdrowiu, możliwe jest natychmiastowe przyjęcie do domu samotnej matki.
Następnie po przyjęciu w ciągu 14 dni kompletowane są dokumenty i uzyskiwane skierowanie w starostwie prowadzącym dom. W przypadku decyzji odmownej starostwa, ośrodek może udzielić pomocy w innej formie.
Jak wygląda przyjęcie do domu samotnej matki?
Zarówno osoba posiadająca skierowanie, jak i nieposiadająca go, przyjmowana jest do domu samotnej matki przez kierownika tego domu lub osobę dyżurującą.
Na początku z osobą, która chce zamieszkać w domu samotnej matki wraz z dzieckiem przeprowadzana jest rozmowa. W przypadku osoby ze skierowaniem, osoba przyjmująca odnotowuje jej aktualną sytuację, czy zaszły jakieś zmiany od momentu złożenia wniosku.
W przypadku osób nieposiadających skierowania, przeprowadzana jest rozmowa umożliwiająca wypełnienie wniosku oraz skompletowanie dokumentów, które będą potrzebne do otrzymania skierowania.
Istotną kwestią jest także ustalenie warunków pobytu, czyli m.in. praw i obowiązków mieszkańca, zakres usług świadczonych przez dom itp.
Jak wygląda pomoc świadczona przez dom samotnej matki?
Zgodnie z rozporządzeniem dom samotnej matki umożliwia całodobowy, okresowy pobyt, który obejmuje świadczenia w zakresie:
- interwencyjnym – daje schronienie kobietom w ciąży, izoluje od sprawców przemocy, a także zapobiega marginalizacji kobiety (lub mężczyzny), która często jest odrzucona przez partnera, rodzinę i środowisko,
- bytowym – daje całodobowy pobyt dla mieszkańców, którzy korzystają z odrębnych pokoi do spania, jak i pomieszczeń na pobyt dzienny, a także mają dostęp do standardowych pokoi typu kuchnia, łazienka, pralnia z suszarnią itp.,
- opiekuńczo-wspomagającym – daje możliwość opieki nad dzieckiem w czasie choroby opiekuna, pomaga w załatwieniu spraw osobistych, a także umożliwia korzystanie ze świadczeń zdrowotnych.
