Niepłodność idiopatyczna jest coraz częstsza wśród młodych ludzi. Współcześnie niepłodność stała się, niestety, globalnym problemem. Szacuje się, że dotyka ona obecnie od 10 do nawet 15% par będących w wieku prokreacyjnym. Oznacza to, że w Polsce kłopoty z zajściem w ciążę może mieć nawet około 3 milionów osób.
Niepłodność czasami związana jest z jakimiś zaburzeniami istniejącymi u pacjentki, czasami problem dotyczy pacjenta, a czasami obojga pacjentów. Tak naprawdę niepłodność związana z jakimkolwiek czynnikiem stanowi znaczne obciążenie dla psychiki pacjentów, zwykle jednak najciężej pogodzić się z problemem, którym jest niepłodność idiopatyczna.
Spis treści
- Niepłodność idiopatyczna: co to jest?
- Jakie są przyczyny niepłodności idiopatycznej?
- Jakie badania pozwalają stwierdzić niepłodność idiopatyczną?
- Jak leczy się niepłodność idiopatyczną?
- Czy niepłodność idiopatyczna przekreśla szanse na ciążę?
Niepłodność idiopatyczna: co to jest?
Ogólnie o niepłodności można mówić wtedy, gdy para podejmuje regularne, bezowocne starania o dziecko przez okres 12 miesięcy. Gdy zgłasza się ona do lekarza, zazwyczaj zlecane bywają różnorodne badania, których celem jest stwierdzenie przyczyn trudności z zajściem w ciążę.
Zdarza się tak, że pacjenci odwiedzają różnorakich specjalistów i mają przeprowadzone przeróżne badania, których wyniki nie wskazują na żadne nieprawidłowości, a jednak i tak nie są oni w stanie zajść w ciążę.
W takim wypadku niepłodność określa się mianem niepłodności idiopatycznej – mówiąc wprost, są to trudności z zajściem w ciążę o nieznanej przyczynie.
Wbrew pozorom niepłodność idiopatyczna jest spotykana stosunkowo często – szacuje się, że problem dotyczy około 20-30% spośród wszystkich par, których starania o dziecko pozostają bezowocne.
Jakie są przyczyny niepłodności idiopatycznej?
Pewne przyczyny niepłodności są powszechnie znane – jako przykłady można tutaj podać osłabioną ruchliwość plemników, zaburzenia owulacji, żylaki powrózka nasiennego czy niedrożność jajowodów. Jak wspomniano już wyżej, w przypadku niepłodności idiopatycznej nie jest jasne, co do niej doprowadza. Badacze analizujący ten temat opracowali jednak pewne hipotezy dotyczące przyczyn jego występowania.
Ogólnie wśród zjawisk, które przypuszczalnie stanowić mogą przyczyny niepłodności idiopatycznej, wymienić można:
- zaburzenia genetyczne, których z wykorzystaniem obecnie dostępnych technik badawczych nie sposób jeszcze zdiagnozować,
- nieprawidłowości dotyczące macicy (takie jak np. zaburzenia ukrwienia jej błony śluzowej czy wydzielanie przez endometrium jakichś substancji, które działają toksycznie na embrion),
- nieprawidłowości dotyczące jajowodów (takie jak m.in. zaburzenia ich perystaltyki czy dyskretne, niewykrywalne anomalie ich struktury, które mogą mieć wpływ na transport komórki jajowej w jajowodzie),
- niewielkie, niewykrywalne ogniska endometriozy,
- czynniki psychologiczne (np. podświadome, znaczne obawy przed posiadaniem dziecka),
- zaburzenia implantacji zarodka.
Czytaj również: Komórka jajowa, zygota, zarodek... od tego zaczyna się nowe życie
Niepłodność wtórna: przyczyny. Kiedy nie można zajść w następną ciążę
Jak namówić męża na badanie nasienia?
Jakie badania pozwalają stwierdzić niepłodność idiopatyczną?
Tak naprawdę nie istnieje żadne badanie, dzięki któremu możliwe byłoby jednoznaczne stwierdzenie niepłodności idiopatycznej. Diagnoza stawiana jest zasadniczo na podstawie wykluczenia wszelkich innych możliwych przyczyn trudności z zajściem w ciążę. W diagnostyce niepłodności zlecane są przede wszystkim:
- badania męskiego nasienia (w trakcie których oceniana jest m.in. liczba plemników w próbce, ale i ich jakość oraz ruchliwość),
- badania hormonalne (oznaczenia stężeń we krwi wielu różnych hormonów, m.in. FSH, LH, estrogenów oraz prolaktyny, progesteronu i hormonów tarczycowych),
- badania genetyczne (wykonywane zarówno u pacjentki, jak i pacjenta),
- badania ginekologiczne (w ich trakcie konieczna jest ogólna ocena endometrium, jak i bardziej szczegółowe badania, takie jak np. badanie drożności jajowodów),
- badania immunologiczne (np. ocena śluzu szyjkowego pod kątem obecności przeciwciał skierowanych przeciwko plemnikom).
Ostatecznie rozpoznanie niepłodności idiopatycznej stawiane jest wtedy, gdy nie zostaną stwierdzone żadne odchylenia dotyczące kobiecych narządów rozrodczych, zaburzenia hormonalne, nieprawidłowości genetyczne oraz nieprawidłowości dotyczące nasienia pacjenta.
Jak leczy się niepłodność idiopatyczną?
Na powyżej postawione pytanie odpowiedzi zasadniczo nie ma – trudno leczyć bowiem problem, którego przyczyny po prostu nie są znane. Można by potencjalnie pomyśleć o metodach, które są stosowane w przypadku niepłodności powstałej na innym podłożu, ostatecznie okazuje się jednak, że w przypadku trudności z zajściem w ciążę o nieznanej przyczynie ich zastosowanie wcale nie musi przynosić korzyści, a może jednocześnie nieść za sobą pewne zagrożenia.
Jako przykład można tutaj podać stymulowanie owulacji, które – w przypadku par zmagających się z niepłodnością idiopatyczną – może tak naprawdę zmniejszać szanse na ciążę poprzez negatywny wpływ na kobiecą błonę śluzową macicy, a oprócz tego stymulacja ta zwiększać może ryzyko ciąży wielopłodowej.
Parom, które dotknęła niepłodność idiopatyczna, zalecane może być przede wszystkim… danie sobie więcej swobody. Nierzadkie są sytuacje, gdzie ciąża jest tak bardzo upragniona, że przesłania ona całe życie danej pary.
Nieustanne sprawdzanie terminu owulacji, zbliżenia w określonych precyzyjnie dniach i godzinach wbrew pozorom niekoniecznie pomagają zajść w ciążę, a czasami wręcz od tego oddalają.
Ciągły stres i napięcie bezapelacyjnie utrudniają starania o dziecko – ze względu na to nierzadko specjaliści zalecają, aby para starała się nie myśleć ciągle o ciąży i by chociażby wprowadziła ona więcej spontaniczności do kontaktów seksualnych.
Oblicz swoje dni płodne:
Czy niepłodność idiopatyczna przekreśla szanse na ciążę?
Zasadniczo najważniejszym zapewne aspektem dla par, które zmagają się z niepłodnością idiopatyczną jest to, czy mają one w ogóle jakąkolwiek szansę na poczęcie dziecka. Szczęśliwie odpowiedź jest twierdząca i problem ten nie przekreśla całkowicie szans na ciążę.
Czasami partnerom udaje się począć dziecko bez dodatkowych oddziaływań medycznych, czasami zaś – pomimo wielokrotnych prób – na teście ciążowym nie pojawiają się wymarzone dwie kreski. Wtedy, gdy wszelkie starania zawodzą, skorzystać można chociażby z zabiegu inseminacji domacicznej.
Polega on na wprowadzeniu bezpośrednio do dróg rodnych pacjentki specjalnie wcześniej przygotowanego nasienia. Poza inseminacją, możliwe jest również skorzystanie z iniekcji wyselekcjonowanego plemnika bezpośrednio do komórki jajowej, czyli zabiegu powszechnie znanego jako in-vitro.
Obie metody mogą być skutecznymi sposobami na zajście w ciążę, problemem w ich przypadku bywa jednak to, że są one bardzo kosztowne, a do tego nie dają one gwarancji poczęcia dziecka – ich skuteczność jest zdecydowanie poniżej 50%.
Czytaj również: Niepłodność: medycyna naturalna pomoże ci zajść w ciążę
