Spis treści
Pęcherzyk Graafa to dojrzały pęcherzyk jajnikowy (występuje w korze jajnika) zawierający zdolną do zapłodnienia komórkę jajową.
Czym jest pęcherzyk Graafa i jak powstaje?
Pod koniec życia płodowego (gdy rozwija się płód żeński) w jajnikach znajduje się od 700 tys. do 2 mln oocytów (komórek dających początek komórce jajowej). W dzieciństwie ich liczba zmniejsza się, osiągając wartość około 400 tys. w okresie pokwitania.
Gdy dziewczynka zaczyna miesiączkować pęcherzyk jajnikowy podczas każdego cyklu menstruacyjnego przechodzi szereg zmian (od postaci pierwotnej, poprzez wzrastającą bezjamistą i jamistą aż do formy dojrzałej, czyli pęcherzyka Graafa).
Zmiany te zachodzą dzięki hormonom, produkowanym przez podwzgórze, przysadkę mózgową (szczególnie hormony odpowiadające za cykl miesiączkowy: FSH i zwiększający się przed owulacją LH) oraz jajniki.
Dojrzały pęcherzyk jajnikowy ma średnicę 1-2 cm oraz skomplikowaną budowę. Jego środkową część zajmuje jama (wypełniona płynem pęcherzykowym), a część zewnętrzną stanowi ściana zbudowana z trzech warstw (warstwy ziarnistej, warstwy wewnętrznej, warstwy zewnętrznej osłonki pęcherzyka).
Czytaj: Hormony – dlaczego rządzą naszym ciałem?
Owulacja, czyli jak obliczyć swoją płodność?
Jaka jest rola pęcherzyka Graafa?
Pęcherzyk Graafa jest miejscem produkcji żeńskich hormonów płciowych, czyli estrogenów (estradiolu, estronu, estriolu), a także w niewielkich ilościach męskich hormonów płciowych, czyli androgenów (dihydrotestosteronu, androstendionu).
Najważniejszą jego funkcją jest zawieranie oocytu II rzędu, czyli gotowej do zapłodnienia komórki jajowej.
W połowie cyklu menstruacyjnego pęcherzyk Graafa pęka, co powoduje uwolnienie komórki jajowej oraz jej transport do jajowodu (wychwytywana jest przez strzępki jajowodu). Dojrzały pęcherzyk jajnikowy, pozbawiony oocytu II rzędu, wypełnia się skrzepem krwi (tzw. ciałkiem krwotocznym) oraz poprzez szereg procesów tworzy ciałko żółte.
Jeśli dojdzie do zapłodnienia komórki jajowej (które ma miejsce w bańce jajowodu) to ciałko żółte przekształca się w ciałko żółte ciążowe. Pełni ono bardzo ważne funkcje, mianowicie tworzy hormony niezbędne do utrzymania i prawidłowego rozwoju ciąży.
Najważniejszym z nich jest progesteron, który odpowiada za rozwój błony śluzowej macicy podczas ciąży a także przygotowuje gruczoły mlekowe do wydzielania mleka po porodzie (czyli okresu laktacji).
Po porodzie ciałko żółte ciążowe zanika, przekształcając się w ciałko białawe.Jeśli w okresie okołoowulacyjnym nie doszło do zapłodnienia uwolnionej z pęcherzyka Graafa komórki jajowej to ciało żółte przechodzi procesy degeneracyjne oraz przekształca się w ciałko białawe (tkankę bliznowatą).
Czytaj: Hormony a ciąża - 5 hormonów potrzebnych do zajścia w ciążę
Pęcherzyk Graafa jest ważną strukturą podczas okresu rozrodczego kobiety. Produkuje hormony (estrogeny i androgeny) oraz gotową do zapłodnienia komórkę jajową, a także wspomaga prawidłowy rozwój ciąży i przygotowanie organizmu przyszłej mamy do laktacji (produkcji i wydzielania mleka).
