W jakim wieku dziecko zaczyna rozumieć istotę świąt?
Karolina Drelich*: Trudno wskazać ten moment. Z pewnością do dzieci należy podchodzić w sposób indywidualny. Starszym dzieciom łatwiej jest zakodować informacje pochodzące z zewnątrz, zapamiętać, dokonać tzw. operacjonalizacji. Nie oznacza to jednak, że wszystkie dzieci dobrze rozwinięte pod względem intelektualnym będą w stanie przyjąć istotę świąt w pełnym wymiarze. Uważam, że jest to uzależnione zarówno od tego, w którym momencie rozwoju poznawczego znajduje się dziecko, ale także od tego, w jaki sposób i czy w ogóle ma okazję doświadczać świąt na przestrzeni lat. Dziecku wychowującemu się w rodzinie z głębokimi tradycjami chrześcijańskimi, celebrującej obrzędy wielkanocne, zdecydowanie łatwiej będzie przyswoić istotę świąt niż dziecku wychowującemu się w rodzinie, która nie przywiązuje wagi do obrządku religijnego. Czynnik społeczny, kulturowy ma zatem duże znaczenie.
Zobacz, co oznacza święcenie pokarmów
Czytaj także: >> Wielkanoc z Mjakmama24.pl: 50 pomysłów na ozdoby wielkanocne i świąteczne dania >>
Co jednak powinno się dziecku o świętach mówić? Czy poruszać z nim kwestie trudne, choćby związane ze śmiercią Chrystusa?
Przekaz powinien być dostosowany do możliwości intelektualnych i emocjonalnych dziecka. We wczesnym dzieciństwie i wieku przedszkolnym warto skoncentrować się na społecznym i emocjonalnym wymiarze świąt, będących okazją do bycia razem z rodziną, budowania oraz podtrzymywania rodzinnych więzi, tradycji, wartości. W aspekcie emocjonalnym niektóre treści, jakie niosą ze sobą święta wielkanocne, mogą być trudne do zrozumienia i przyjęcia przez dzieci (okrucieństwo innych ludzi, śmierć Chrystusa, droga krzyżowa). U najmłodszych te treści mogą wywoływać lęk. Nie powinno się zatem mówić o wszystkim. Warto natomiast przedstawić pozytywny obraz Chrystusa, będącego wzorem godnym do naśladowania, dobrego dla innych, gotowego do poświęcenia dla dobra ogółu. Ze starszymi dziećmi można rozmawiać na temat historii Jezusa i traktować ją nie tylko w wymiarze religijnym – jest to również dobra okazja do rozmowy wychowawczej na temat tego, jak w życiu warto postępować, do czego prowadzi okrucieństwo innych ludzi.
Czytaj także: >> Jak w prosty sposób przygotować tę wielkanocną ozdobę z dzieckiem? >>
Tradycje wielkanocne są jednak dość mocno zakorzenione w naszym społeczeństwie. Jak przekazać je dziecku?
Dobrym sposobem na przekazanie świątecznych zwyczajów i tradycji jest wspólne przygotowywanie świąt oraz przeżywanie z dzieckiem wydarzeń związanych z Wielkanocą. Dzieci uczą się przede wszystkim dzięki zabawie i działaniu. Poprzez doświadczanie łatwiej będzie dziecku zrozumieć i utrwalić sobie znaczenie tradycji, powiązać fakty. Stopień zrozumienia wydarzeń uzależniony będzie od wieku dziecka. Najmłodsze dzieci proponuję zaangażować w działania artystyczne np. wspólne przygotowywanie świątecznych kartek dla członów rodziny, malowanie pisanek. Nieco starsze dzieci warto zaprosić do kuchni, by wspólnie piec ciasteczka, zrobić sałatkę czy przygotować wielkanocny koszyczek. Najmłodsze maluchy nie będą w stanie świadomie doświadczać obrzędów związanych ze świętami – dla maluchów najważniejsza jest obecność bliskich i pozytywne emocje związane z przeżywaniem dni świątecznych. Starsze dzieci mogą aktywnie uczestniczyć w religijnych obrzędach. Ponadto można wspólnie czytać Pismo Święte, oglądać bajki, filmy tematycznie związane ze świętami wielkanocnymi. Warto rozmawiać z dzieckiem o tym, co będą przeżywać i co już przeżyły – jest to świetna okazja do przekazania istoty świąt.
*Karolina Drelich – psycholog i psychoterapeuta z Centrum Zdrowia i Rozwoju Psychicznego w Szczecinie (https://www.psycholog-drelich.pl/)
