Postępująca w ostatnim czasie sekularyzacja społeczeństwa sprawia, że niektóre kwestie dotyczące praktyk religijnych przestały być dla wielu rodzin oczywiste. Uczestnictwo w nabożeństwach nie jest obecnie tak powszechne jak kiedyś, mniej udziela się też ślubów kościelnych.
Chrzest pozostaje jednak ciągle ważną i powszechnie praktykowaną ceremonią. Po części jest to wyraz naszej religijności, po części zaś wielowiekowej tradycji wykraczającej poza sferę religijną. Jeśli jesteś nowo upieczoną mamą, chciałabyś ochrzcić swoje dziecko, ale sama w kwestiach praktyk religijnych masz pewne braki, zapraszamy do lektury poniższego tekstu.
Spis treści
- Co to takiego chrzest święty?
- Obowiązki rodziców i chrzestnych – czy konieczne jest bierzmowanie?
- Czy trzeba mieć ślub, aby ochrzcić dziecko?
- Kiedy ksiądz nie zgodzi się na chrzest dziecka?
- Czy trzeba płacić za chrzest?
Co to takiego chrzest święty?
Dla osób wierzących chrzest ma dwie podstawowe funkcje. Po pierwsze chrzest włącza osobę przystępującą do sakramentu do wspólnoty Kościoła. Jeśli chrzczone jest dziecko, rodzice przyjmują na siebie obowiązek wychowania go w wierze i przestrzegania zasad obowiązujących w kościele.
Drugim, niemniej ważnym aspektem tego sakramentu jest to, że chrzest gładzi grzech pierworodny, skazę, którą odziedziczyliśmy po pierwszych rodzicach. Mamy tu więc coś z ducha i coś z ciała. Z formalnego punktu widzenia Kościołowi przybywa jeden wierny, a w sercu tego człowieka, najczęściej za pośrednictwem rodziców i chrzestnych rodzi się wiara.
Czytaj również: Tort na chrzciny - ponad 20 pomysłów na torty dla chłopca i dziewczynki
Przesądy związane z chrzcinami - czy warto w nie wierzyć?
Ile kosztuje chrzest dziecka? Cena mszy i przyjęcia
Obowiązki rodziców i chrzestnych – czy konieczne jest bierzmowanie?
Wydawać by się mogło, że najważniejszą postacią ceremonii chrztu jest chrzczony. Tymczasem nie do końca tak jest. W związku z tym, że obecnie najczęściej chrzest dotyczy bardzo małych dzieci, odpowiedzialność za ważność sakramentu spada na rodziców.
To oni podejmują się zadania wychowania swojego dziecka w duchu wiary, a w czasie samej uroczystości odpowiadają na pytania, które bynajmniej nie są błahe. Osoby, które z Kościołem związane są dość luźno, powinny mieć tego świadomość.
Równie poważne zadania stawia kościół przed rodzicami chrzestnymi. Wbrew powszechnej praktyce, chrzestnych nie wybiera się po to, by prezent na komunię czy ślub był bardziej okazały. Chrzestniw zamyśle Kościoła mają pomagać rodzicom chrzczonego dziecka w religijnym wychowaniu. Stąd wynikają również formalne wymagania wobec chrzestnych, na przykład sakrament bierzmowania, którego na przykład rodzice mieć nie muszą.
Czy trzeba mieć ślub, aby ochrzcić dziecko?
Jest wiele rodzin, które chciałyby ochrzcić swoje dziecko, ale nie uczestniczą na co dzień w kościelnych uroczystościach i zastanawiają się, czy nie spotkają się z odmową udzielenia sakramentu. Są też pary, które żyją w konkubinacie lub związku cywilnym, po rozwodzie i zadają sobie to samo pytanie.
Czy w takiej sytuacji możemy ochrzcić dziecko? Od razu rozwiewamy wątpliwości i odpowiadamy krótkim TAK. Zgodnie z prawem kanonicznym, jedynym warunkiem udzielenia chrztu dziecku jest wola jego rodziców w tej sprawie. Oczywiście istnieją pewne wymagania formalne ale nie należą do nich układy istniejące w rodzinie dziecka.
Czytaj również: Kiedy robi się chrzest? W jakim wieku najlepiej jest ochrzcić dziecko?
Chrzest - TOP 12 PORAD: termin, formalności, przyjęcie, prezenty i inne
Chrzest - Poradnik dla rodziców - zobacz naszą galerię
Kiedy ksiądz nie zgodzi się na chrzest dziecka?
Są jednak sytuacje, w których ksiądz odmawia udzielenia sakramentu. Pewnie każdy z nas o czymś takim słyszał. Dlaczego tak się dzieje? Przecież od strony litery prawa trudno znaleźć argumenty przeciw. Rodzice proszą o chrzest dla swojej pociechy, a kapłan tego chrztu udziela. I tyle..
A jednak nie zawsze tak jest. Dlaczego? Musimy pamiętać, że Kościół Katolicki jest wspólnotą, która ma swoje określone zasady. Przynależność do tej wspólnoty wiąże się z pewnymi obowiązkami. I zdarza się, że ksiądz w kancelarii parafialnej postanawia zweryfikować przestrzeganie tych obowiązków.
Wyciąga księgę parafialną i pokazuje nam, że od lat nie przyjmujemy księdza po kolędzie, że na przykład starsze dzieci nie przystąpiły do I Komunii albo stwierdza, że nigdy nie widuje nas w kościele.
Czy to przeszkody formalne? Nie, a chrzest udzielony w takich warunkach będzie ważny. Istnieje jednak przepis dotyczący nie tyle ważności, co godziwości chrztu, w warunkach, gdy rodzina nie praktykuje wiary, w której ochrzczone ma być dziecko. W Kodeksie Prawa Kanonicznego możemy przeczytać:
"Do godziwego ochrzczenia dziecka wymaga się: 2° aby istniała uzasadniona nadzieja, że dziecko będzie wychowane po katolicku; jeśli jej zupełnie nie ma, chrzest należy odłożyć zgodnie z postanowieniami prawa partykularnego, powiadamiając rodziców o przyczynie". Ksiądz powołując się na ten paragraf może odmówić udzielenia sakramentu chrztu. Nie jest to żaden formalizm. Jeśli ktoś się stara o polskie obywatelstwo, powinien umieć zaśpiewać nasz hymn narodowy. Jeśli ktoś chce wstąpić do harcerstwa, powinien rzucić palenie.
Jeśli więc kapłan dojdzie do wniosku, że chrzest dziecka jest czystą fikcją, nie mającą jakiegokolwiek znaczenia religijnego, może odmówić naszej prośbie. W praktyce jednak, do takich sytuacji dochodzi bardzo rzadko, a próba podjęta w innej parafii zazwyczaj kończy się pomyślnym załatwieniem sprawy.
Czy trzeba płacić za chrzest?
Sprawa opłaty za chrzest jest kwestią delikatną. Oficjalnie chrzest jest bezpłatny i księża w rozmowach bardzo mocno to podkreślają. To, co zostawiamy w parafii przy tej okazji, to nasza dobrowolna ofiara, składana na zasadzie „co łaska”. Wynika ona po części z tradycji, a po części z naszych zobowiązań wobec ostatniego z przykazań kościelnych, które brzmi: Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.
Nasza ewentualna ofiara może być wyrazem tej troski. Nie istnieje więc coś takiego jak oficjalny cennik. Jeśli już padają jakieś kwoty z ust księży, są one uzależnione od miejsca naszego zamieszkania i wahają się do 50 do nawet 300 złotych, a wg statystyk jest to średnio 130 zł.