Nie musimy iść do biblioteki, kolekcjonować wielotomowych encyklopedii - dziś wiedza jest na wyciągnięcie ręki, wystarczy dostęp do internetu. Informacje dzieci zawsze znajdą, my musimy pokazać im, jak to robić - gdzie szukać i jak przesiewać. To jedna z umiejętności, które na pewno im się przydadzą. Jest ich o wiele więcej.
Czym są umiejętności życiowe?
Umiejętności życiowe definiowane są jako połączenie wiedzy, zachowań, postaw oraz wartości, które stanowią bazę umożliwiającą realizowanie zadań i osiąganie celów. Dzięki nim możemy skutecznie radzić sobie z codziennymi wyzwaniami - dokonujemy świadomych wyborów, skutecznie się komunikujemy, myślimy krytycznie, budujemy zdrowe relacje itp. Jakie to umiejętności? Są związane z podejmowaniem decyzji, samozarządzaniem oraz relacjami interpersonalnymi. To m.in.:
- empatia,
- samoświadomość,
- kreatywne myślenie,
- radzenie sobie ze stresem i emocjami.
Tego powinniśmy uczyć dzieci
- Zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego niektórzy osiągają sukcesy, a inni nie? - zapytała pod jedną z rolek @parentime_bynidhigupta, tworząca na Instagramie parentingową przestrzeń. Wskazała, że powinniśmy rozwijać umiejętności życiowe i wymieniła dziesięć, które powinny opanować dzieci.
- Umiejętność podejmowania decyzji
Nie muszą to być trudne wybory, mogą dotyczyć ubrania czy tego, co danego dnia znajdzie się w śniadaniówce. Wybór między opcjami (na początek wystarczą dwie-trzy), pomoże rozumieć różnice, określić wady i zalety.
- Niezależność
To nic innego, jak pozwolenie dziecku na samodzielność i wykonywanie podstawowych czynności bez pomocy. Jedzenie, ubieranie się, pakowanie plecaka do szkoły... Wiele zależy od wieku, zwiększajmy zakres, ale nie bójmy się, aby dziecko robiło coś samo (nawet jeśli trwa to dłużej, a efekty nie są takie, jak byśmy oczekiwali).
- Podstawowa higiena
Niby oczywiste, a czasem... aż za bardzo - coś wydaje nam się na tyle normalne, że zapominamy o tym mówić, a naśladownictwo nie zawsze wystarczy. Uczmy dzieci nie tylko tego, że powinny szczotkować zęby i myć ręce, ale aby się myły, nosiły czyste ubrania, wiedziały co zrobić, gdy się skaleczą.
- Sprzątanie i prace domowe
Nie wyręczaj dziecka, obowiązki może mieć już i kilkulatek. Od sprzątania zabawek, przez segregowanie ubrań do prania, po odkurzanie i wynoszenie śmieci - to nie jest skomplikowane, a uczy dbania o otoczenie i regularności.
- Przygotowywanie posiłków
Zaczyna się od kanapek, kończy na "normalnych" daniach. Dziś, aby przygotować obiad nie musimy rozpalać pieca, jedzenie możemy zrobić na wiele sposobów, a sprzęty bez problemu obsłużą i dzieci. A krojenie (zaokrąglonym nożem) to umiejętność, którą warto ćwiczyć od najmłodszych lat.
- Rozwiązywanie problemów i nauka adaptacji
Nie wszystkie sytuacje możemy przewidzieć, ale możemy sprawić, aby dziecko było sobie w stanie poradzić. Tłumaczmy, co powinny zrobić, gdy się zgubią (kogo prosić o pomoc, jaki jest ich adres, numer telefonu rodziców), co pomoże im się odnaleźć w nowym środowisku - jak "zagadać" do innych, jak poszukać sobie zajęcia.
- Interakcje społeczne
Uczymy, że trzeba mówić "dzień dobry" i ustępować miejsca w autobusie, doradźmy, w jaki sposób rozwiązywać konflikty i jak radzić sobie z dominującymi rówieśnikami. Nauczmy, jak rozróżniać osoby bezpieczne i niebezpieczne, wyjaśnijmy, jak ważna jest empatia.
- Zarządzanie pieniędzmi i wiedza finansowa
Nauka o finansach to coś, co warto zacząć jak najwcześniej, dzięki temu w przyszłości będziemy mogli zatroszczyć się o swój dobrostan finansowy. Tłumaczmy, że pieniądze ot tak nie wychodzą z bankomatu, uczmy oszczędzać i szanować pieniądze, porównywać ceny, negocjować - to tylko kilka rzeczy, które warto ćwiczyć.
- Umiejętność samoobrony
Dzieci powinny wiedzieć, jak się bronić - może to być atak fizyczny (możemy je zapisać na sztuki walki, pokazać newralgiczne miejsca) lub werbalny: mówienie "nie", krzyczenie, wzywanie pomocy.
- Umiejętności zarządzania czasem
Ważna jest nie tylko nauka "zegarka", ale i wiedza, ile zajmuje dana czynność, trzymanie się ustalonego harmonogramu, czy dotrzymywanie terminów.
Co dodałybyście do tej listy?
Źródło definicji: WHO, UNESCO
