Gdy dziecko było małe, nie odczuwało lęku. Ale gdy dorosło i jego wyobraźnia stała się bujniejsza, a doświadczenia bogatsze, zaczyna odczuwać strach. Co więcej - w jego głowie pojawiają się coraz to nowe powody do lęku.
Psychologowie i specjaliści uważają, że maluchy w wieku 1,5 roku-2 lat mają bardzo typowe i powtarzalne dziecięce lęki: strach przed ciemnością, lekarzem, głośnymi dźwiękami, przebranymi postaciami i potworami.
Spis treści
Skąd się biorą dziecięce lęki?
Większość strachów wynika z niewiedzy małego dziecka. To, co nieznane, jest groźne. Gdy słyszysz stukanie w ścianę, wiesz, że to sąsiad przybija gwóźdź. Dla dwulatka nie jest to tak oczywiste, a jego wyobraźnia podpowiada mu zupełnie inne przyczyny hałasu.
Innym powodem lęku może być złe doświadczenie – tak jest na przykład ze strachem przed lekarzem, który kiedyś zrobił bolesny zastrzyk lub klaunem, który chciał na placu zabaw pobawić się z malcem, ale tylko go wystarczył. Niekiedy przyczyną lęku może być nie doświadczenie, ale słowa lub fobie rodzica: "Nie podchodź do psa, bo cię ugryzie". Maluch to zapamiętał i odtąd każde spotkanie ze zwierzakiem będzie mu się kojarzyło z tym ostrzeżeniem.
Małe dzieci są również bardzo podatne na sugestie: po przeczytaniu książeczki lub obejrzeniu filmu maluch może wierzyć, że pod łóżkiem czai się potwór lub duch. Często dziecko boi się tego, czego starsze rodzeństwo lub kolega ze żłobka.
Czytaj również: Czego boją się małe dzieci? Poznaj 3 najczęstsze powody ich lęków
Co robić, gdy dziecko boi się burzy? 4 sposoby, aby malec przestał się jej bać
Jak pomóc przestraszonemu maluchowi poczuć się bezpiecznie ?
Przede wszystkim, jak zalecają psychologowie, bądź z dzieckiem i wspieraj je, gdy się boi i odczuwa lęk. Warto dać maluchowi sygnał, że z tobą jest bezpieczny i nie musi się niczego bać. Nie wolno nam bagatelizować strachu dziecka lub wyśmiewać. Słowa: „Nie bój się, jesteś już duży", albo „Nie bądź głuptasem, przecież nie ma się czego bać!” nie pomagają, a tylko frustrują kilkulatka.
Jak sobie radzić z najczęstszymi lękami dziecka?
- Strach przed głośnymi dźwiękami. Najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić, to pomóc dziecku się uspokoić i zachować spokój następnym razem. Wyjaśnij mu powód hałasu, np. za oknem przejechała karetka, a następnym razem, gdy zobaczycie podobną sytuację, przypomnij dziecku o tym: "To karetka. Jedzie szybko po drodze, więc wydaje głośny dźwięk, aby samochody ją przepuściły”. Pomóż też dziecku wyrazić jego uczucia, na przykład: „Nie podobał ci się ten głośny hałas, prawda?".
- Strach przed lekarzem. Przygotuj malucha z wyprzedzeniem. Przeczytaj historyjkę o dziecku lub ulubionej postaci z bajki, która idzie na badanie kontrolne i pobaw się zabawkowym zestawem lekarza. Nie bagatelizuj strachu dziecka, zamiast tego bądź empatyczna. Nigdy nie używaj wizyty u pediatry jako groźby (np. „Jeśli nie zjesz marchewki, zachorujesz i będziesz musiał iść do lekarza!”). Pozwól maluchowi zabrać na wizytę ukochany kocyk lub zabawkę.
- Strach przed ciemnością. Ignorowanie lub żartobliwe odnoszenie się do strachu dziecka, może go tylko spotęgować. Pozwól dziecku mówić o swoim lęku („Powiedz mi, czego się boisz”). Zostań z maluchem w łóżku, gdy usypia, a gdy obudzi cię w nocy, nie zabieraj go do siebie, tylko podejdź do niego i pomóż mu przezwyciężyć lęk. Spróbuj oswoić dziecko z ciemnością, np. w czasie zabawy w szukanie skarbów w ciemnej szafie. Jeśli dziecko ma lęki nocne i jest przekonane, że pod łóżkiem siedzi potwór, który wychodzi z niego gdy jest ciemno, zajrzyjcie pod nie razem.
- Strach przed psami i innymi zwierzętami. Zastanów się nad własnym nastawieniem do psów: może ty też się ich boisz i przekazujesz ten lęk dziecku? Rozmawiajcie i czytajcie razem o zwierzętach, aby wiedzieć o nich jak najwięcej i polubić je. Wyjaśnij, że szczekanie to jego sposób mówienia, a machanie ogonem oznacza, że cieszy się, że cię widzi. Jeśli masz znajomego, łagodnego psa, który jest przyzwyczajony do dzieci i nie skacze i nie liże twarzy, zaproś go do domu (wcześniej poproś o zdjęcie psiaka i pokaż je dziecku).
Czytaj również: Twoje dziecko boi się dentysty? Zobacz, jak je przygotować do wizyty
