Kiedy nasze dziecko się skaleczy, przewróci lub uderzy, próbujemy je pocieszyć. Niekiedy jednak sięgamy po słowa, które nie zawsze przynoszą oczekiwany rezultat. Dziecko patrzy na nas i jeszcze głośniej krzyczy, a łzy strumieniem spływają po jego policzkach. Patrzymy na ranę, powtarzamy, że to nic takiego, że do wesela się zagoi.
Staramy się, aby dziecko się nie denerwowało, nie płakało, tylko dzielnie zniosło zdarcie kolana. Nie zawsze rozumiejąc, dlaczego nasze słowa do niego nie przemawiają. Naszym zdaniem zadrapanie nie jest duże, więc o co tyle szumu i płaczu.
Wbrew pozorom ból może sprawić, że będziemy bardziej odporni i silniejsi. Istotne jest jednak to, jak na jego temat będziemy z dzieckiem rozmawiać.
Najnowsze badania prowadzone pod kierownictwem dr Sarah Wallwork z Uniwersytetu Południowej Australii, opublikowane przez European Journal of Pain dają wskazówki, jak komunikować się z dzieckiem, gdy odczuwa ono ból.
Zobacz także: Jak prawidłowo reagować na histerie u dziecka? Mamy 5 sprawdzonych sposobów na dziecięce złości
Wywiady z ekspertami
W ramach najnowszych badań naukowcy przeprowadzili wywiady z 18 ekspertami. Byli wśród nich pedagodzy, specjaliści od bólu dziecięcego, traumy i rozwoju dziecka, a także rodzice.
Rozmowy były prowadzone na temat kluczowych przesłań oraz strategii, które warto wziąć pod uwagę, gdy rozmawiamy o bólu z dzieckiem w wieku od 2 do 7 lat. Celem było promowanie odporności i adaptacyjnych zachowań związanych z bólem.
Eksperci osiągnęli 80% porozumienia w 187 pozycjach, które rodzice powinni rozważyć w rozmowach z dziećmi, gdy te doznają urazu. Spośród nich można wyłonić 4 główne tematy, o których należy pamiętać, gdy dziecko zaczyna płakać i skarżyć się na ból.
Zachowaj spokój
Panika i strach w oczach rodzica nie pomagają uspokoić się dziecku. Dr Sarah Wallwork zwraca uwagę, że szczególnie małe dzieci, które pierwszy raz spotykają się z nieznaną sytuacją, patrzą na reakcję swoich rodziców.
„Rodzice i opiekunowie mają ogromny wpływ na reakcję dziecka i zrozumienie tego, co dzieje się w jego świecie” - mówi dr Sarah Wallwork.
Czasami nagłe zaczerpnięcie powietrza przez rodzica, gdy dziecko się przewróci, sprawia, że w oczach dzieci pojawia się większe przerażenie i strach. Dlatego tak ważne jest, abyśmy w trudnych chwilach panowali nad własnymi emocjami i przekazywali dzieciom otuchę i wsparcie, a nie pogłębiali lęk.
Nie bagatelizuj bólu swojego dziecka
Istotną kwestią jest również, abyśmy nie bagatelizowali i nie ignorowali bólu dziecka. Najmłodsi mają tendencję do dramatyzowania, ale bardzo ważne jest, aby nie mówić dziecku „Nie płacz” lub „Nic się nie stało”. Takimi słowami sprawiamy, że dziecko uczy się, aby tłumić negatywne emocje.
Ignorowanie uczuć dziecka prowadzi również do tego, że nie czuje, że jest wysłuchane. Zamiast zaprzeczać, że wcale nie odniosło poważnych obrażeń, bądźmy przy nim.
„Dotykowe zapewnienie, gdy dzieci doświadczają bólu, może być równie ważne, jak słowa pocieszenia. Przytulanie wzmacnia i mówi dziecku, że ci na nim zależy” – zaznacza dr Sarah Wallwork.
Specjalistka podkreśla, że nie ma tu znaczenia, czy mamy do czynienia z bolesnym doświadczeniem fizycznym, czy też emocjonalnym. Istotne jest, aby zejść do poziomu dziecka i dać mu znać, że je słyszymy, jesteśmy tuż obok i chcemy przejść z nim przez te trudne chwile.
Traktuj ból jakby był sygnałem alarmowym
Ból jest często rozumiany jako coś złego. Tymczasem dr Wallwork zwraca uwagę, że ból jest rodzajem sygnału ostrzegawczego, aby nas chronić.
Jeżeli dziecko biegnie, jak szalone, nagle się potknie i przewróci, to jego organizm poinformuje go, że takie zachowanie może być dla niego mało przyjemne. Zdarte kolano będzie na to najlepszym dowodem. Następnym razem będzie bardziej uważne, zwolni przed przeszkodą lub ją wyminie.
Naucz dziecko radzenia sobie z bólem i ranami
Kiedy dziecko się skaleczy, wytłumacz mu, że rana się zagoi. Wyjaśnij w sposób dostosowany do wieku dziecka, że ranę trzeba zdezynfekować, aby nie wdało się zakażenie, a następnie trzeba nałożyć na nią opatrunek.
Możesz powiedzieć, że ludzki organizm potrafi sam się leczyć, jeżeli poprzez sen i odpowiednie jedzenie dostarczymy mu niezbędną energię. Zachęć dziecko, aby zaangażowało się w ten proces gojenia, na przykład wybierając i naklejając na ranę plaster.
Kiedy rana się zasklepi i pojawi się strup, powiedz, że to kolejny etap uzdrawiania. Dzięki niemu organizm sam chroni ranę, a skóra może się pod nim odbudować.
Dzięki tym wskazówką dzieci lepiej zrozumieją, co się dzieje z ich ciałem, gdy się skaleczą lub doznają kontuzji. Będą również miały pewność, że w trudnych chwilach mogą na nas liczyć, bo jesteśmy dla nich wsparciem i potrafimy ich słuchać.
Zobacz także: Pomoc przy otarciu, skaleczeniu, krwotoku z nosa, drzazdze. Jak udzielić dziecku pomocy?
