Trudno jednoznacznie określić, czy bycie jedynakiem to szczęście od losu, czy też kula u nogi. Bycie jedynakiem ma swoje dobre i gorsze strony, a bilans zysków i strat w dużej mierze zależy zarówno od rodziców i wychowania, jak i od indywidualnych predyspozycji i cech charakteru dziecka. Kim jest jedynak i czy bycie jedynakiem to zaleta czy wada?
Spis treści
Kim jest jedynak? Stereotyp jedynego dziecka
Jedynacy, tak jak i inne dzieci w odpowiednich warunkach rozwojowych, są w stanie rozwijać się harmonijnie w zgodzie ze sobą, z normami i oczekiwania społecznymi. Wbrew obiegowej opinii wśród samolubstwo i egocentryzm rozwija się zarówno u jedynaków, jak i dzieci posiadających rodzeństwo. To od cech charakteru i wpływu rodziców oraz otoczenia zależy droga rozwoju, którą podąży dziecko.
Stereotyp jedynaka to dziecko, które:
- skupia całą uwagę na sobie
- posiada więcej zabawek i dóbr materialnych, którymi nie dzieli się z innymi dziećmi
- lepiej się uczy i często postrzegany jest za małego mądralińskiego
- jest egocentrykiem skupionym na sobie
- przejawia cechy narcystyczne
- częściej kończy dobre uczelnie, posiada lepszą pracę i zarabia więcej niż jego rówieśnicy
Czytaj również: Pozytywna dyscyplina: na czym polega ta metoda wychowywania dzieci?
Kiedy jest czas na drugie dziecko? Kolejna ciąża od razu, czy po latach?
Jedynak z wyboru: dlaczego coraz więcej partnerów decyduje się tylko na JEDNO DZIECKO?
Zalety bycia jedynakiem
- Całkowite poświęcenie czasu i uwagi dziecku. Rodzice jedynaków silniej koncentrują się na zaspakajaniu potrzeb jedynaka, niż rodzice, którzy posiadają więcej dzieci. Jest to naturalny mechanizm, wynikający z ewolucyjnej troski i opieki nad potomstwem. Im dzieci mniej, tym mniejsza szansa przekazania genów dalej, a tym samym większa troska o ich zdrowie i życie.Jedynacy zatem pozostają często w centrum uwagi, co nie musi oznaczać, że z jedynaka wyrośnie zadufany egocentryk. Mądrość rodziców i umiejętność dzielenie czasu dla dziecka może przyczynić się do zwiększenia poczucia wartości u dziecka, które czuje się docenione, zauważone, a tym samym nie będzie musiało w przyszłości wywoływać sytuacji buntowniczych, ściągający w sposób wymuszony uwagę otoczenia.
- Kwestie finansowego wychowania dziecka nie pozostają bez znaczenia na rozwój jedynaka. Rodzice, którzy swoje fundusze mogą w całkowitej mierze poświęcić na rozwój dziecka są w stanie zapewnić mu więcej zajęć dodatkowych, które mogą zaowocować w przyszłości bogatszymi umiejętnościami cenionymi na rynku pracy. Jednakże bez chęci uczenia się i korzystania z możliwości rozwoju przez jedynaka nawet najzasobniejsze portfele nie pomogą. Tutaj również zależy dużo od zdrowego rozsądku rodziców, którzy obserwując dziecko i otwarcie z nim rozmawiając, znajdują wspólnie złoty środek pomiędzy zajęciami dodatkowymi a zwykłymi obowiązkami domowymi i zabawą z innymi dziećmi.
- Jedynacy częściej przejawią takie cechy jak samodzielność, dobra organizacja czasu własnego, samodzielnie podejmują decyzje i konsekwentnie je realizują. Wynika to z faktu, iż dzieci wychowujące się w pojedynkę samodzielnie angażują się w formy zabaw, które wymagają od nich samodzielnego myślenia. Sprzyja to rozwojowi kreatywności i pomysłowości oraz buduje wiarę we własne możliwości sprawcze.
- Motywacja jest u jedynaków silnym wyznacznikiem działań. Podejmując się zadania, dziecko żyjące w pojedynkę często rywalizuje z stojącym ponad nim rodzicem. Ta nieświadoma walka prowadzi do wykrzesania większych zasobów motywacji, aby sprostać oczekiwaniom, które jedynak stawia w stosunku do samego siebie.
- Badania potwierdzają, ze jedynacy uzyskują w testach inteligencji lepsze wyniki, niż ich rówieśnicy posiadający rodzeństwo. Jednakże to nie kwesta posiada rodzeństwa jest wyznacznikiem sukcesu. Na wyniki te bowiem przekłada się czas poświęcony dziecku przez rodziców oraz szybsze wyłapywanie zdolności oraz dbanie o ich rozwój.
Czytaj również: Antynatalizm - kontrowersyjna teoria, która zyskuje na popularności. O co chodzi antynatalistom?
Narodziny drugiego dziecka. Jak wychować szczęśliwe rodzeństwo?
Rywalizacja między rodzeństwem: skąd się bierze i jak ją wyeliminować?
Wady bycia jedynakiem
- Przebywanie samemu ze sobą i jedynie sporadyczne zabawy z innymi dziećmi mogą prowadzić do nieprawidłowego rozwoju w sferze emocji jak i zachowań społecznych. Silna potrzeba akceptacji nie zawsze idzie w parze z umiejętnością wyzbycia się poczucia bycia w centrum i ustąpienia z piedestału na rzecz innego dziecka. Może wywołać to wewnętrzny konflikt wyczuwalny przez otoczenie i interpretowany jako samochwalstwo lub samolubstwo.
- Świadomość istnienia stereotypu w świadomości jedynaka prowadzić może do celowego udowadniania, że otoczenie się myli. Taka postawa często bywa nienaturalna i interpretowana jak fałszywa.
- Brak czerpania wzorców zachowań i interakcji społecznych z bezpośredniego przebywania z rodzeństwem, powoduje, że jedynak poszukuje ich na zewnątrz. Kiedy nie może znaleźć ich w gronie rówieśników, sięga po wzorce przekazywane przez media, które często w konfrontacji z rzeczywistością okazują się niewystarczające.
- Jedynakom o wiele trudniej odseparować się o rodziców. Często pomimo naturalnej chęci zwiększania swojej autonomii prze jedynaka, jego rodzice niekoniecznie podążają w tym samym kierunku. Taka postawa może wywołać konflikt i prowadzić do wewnętrznego rozdarcia pomiędzy niezależnością a potrzebą niezawiedzenia swoich rodziców.
- Jedynacy obciążeni mogą być również poczuciem spełnienia oczekiwań i ambicji rodziców. Jako jedyne dzieci zdają sobie sprawę, że szansa na realizację pragnień rodziców jest tylko jedna. Taka postawa może prowadzić do frustracji i chęci wycofania się z zadań lub też dążenia do ich spełnienia za wszelką cenę.
