30 -minutowy filmik Sylwestera Wardęgi, w którym opisał skandal z wykorzystywaniem nieletnich dziewczynek przez jednych z najbardziej znanych youtuberów i inluencerów w naszym kraju skupionych wokół gry Minecraft w jednej chwili zelektryzowała opinię publiczną. O całej sprawie od tygodnia rozpisują się krajowe media. My również opisaliśmy aferę Pandora Gate w pigułce wraz z komentarzem eksperta od bezpieczeństwa w sieci. Wszystko wskazuje na to, że wykryte dotychczas nadużycia ze strony znanych influencerów to tylko wierzchołek góry lodowej. Kolejne doniesienia wskazują, że oprawców i ofiar jest znacznie więcej. Do sieci trafił właśnie zapowiadany od tygodnia film Konopskiego, który rozwija wątki rozpoczęte przez Sylwestra Wardęgę.
Nawet jeśli nasze dziecko nie korzysta z YouTube’a, nie możemy udawać, że Pandora Gate nas nie dotyczy. To sprawa każdego dziecka, które podobne zagrożenie może spotkać w innych miejscach w internecie i nie tylko od znanych w sieci osób. Warto więc wykorzystać ostatnie medialne doniesienia jako pretekst do rozmowy na temat niebezpiecznych i nieakceptowalnych zachowań, do jakich może dochodzić w wirtualnym świecie.
Uwielbiany idol z YouTube’a również może zawieść
Jak zauważa psycholog Marcin Kapturkiewicz-Glondys rozmowę na temat Pandora Gate warto z dzieckiem przeprowadzić chociażby dlatego, by pokazać mu, że osoby znane i cenione również mogą dopuszczać się różnych nadużyć. Co więcej bazując na swoim autorytecie mogą łatwo uśpić czujność nieletnich ofiar i łatwiej nimi manipulować.
- Małoletni podziwiają swoich idolów wierząc w ich przewagę moralną, wiedzę i statut. Imponują im. Sprawcy wykorzystują to zaufanie. Skłaniają dzieci do podejmowania ryzykownych zachowań online i poza Internetem. Namawiają do dzielenia się z nimi poufnymi informacjami. Autorytet pozwala im przedstawiać swe intencje jako niewinne lub że to co robią, jest normalne – zauważa nasz ekspert.
Warto podkreślić w rozmowie z dzieckiem, że influencerzy to zwykli ludzie, którzy jak każdy mogą popełniać błędy i robić rzeczy niezgodne z prawem. Stąd też nie należy patrzeć na nich bezkrytycznie i nadmiernie się nimi fascynować tylko dlatego, że występują w filmikach na popularnej platformie internetowej.
Jak rozmawiać z dzieckiem o Pandora Gate? „4 kluczowe zagadnienia”
Jak zauważa ekspert rozmowa z dzieckiem powinna przebiec w przyjaznym (niemoralizatorskim) tonie. - Podczas rozmowy z dziećmi słuchajmy uważnie i stwarzajmy przestrzeń do wyrażania przez nie uczuć, myśli i zadawane przez nie pytania – podkreśla Marcin Kapturkiewicz-Glondys.
Stwórzmy atmosferę zaciekawienia i otwartego dialogu, poruszając w nim kluczowe wątki całej afery. - Przy okazji Pandora Gate, przede wszystkim, zwróćmy uwagę na cztery kluczowe zagadnienia tematyczne. Pedofilia, manipulacja, przemoc psychiczna, przemoc fizyczna. Możemy wcześniej poszperać w książkach lub w sieci i dokształcić się na powyższe tematy przed rozmową z młodzieżą. Ale pokrótce. Pedofilia to zaburzenie preferencji seksualnych wobec dzieci. Manipulacja to próba kontrolowania myśli, zachowań lub decyzji innej osoby w taki sposób, aby służyć własnym celom lub zyskowi. Przemoc psychiczna to forma przemocy, w której agresor wykorzystuje manipulację, zastraszenie, poniżenie, odrzucenie, izolację lub kontrolę w celu osłabienia i kontroli nad ofiarą. Przemoc fizyczna to działanie agresywne, które powoduje fizyczne obrażenia lub ból drugiej osoby – wyjaśnia ekspert.
- Raz powinniśmy starać się, by w wyobrażeniu dziecka wybrzmiała informacja, że wszystkie powyżej opisane zagadnienia związane z Pandora Gate są zachowaniami przestępczymi i powinny się nimi zająć organy ścigania. Dwa - jeśli zauważą tego typu zjawiska w swoim życiu lub życiu najbliższych powinny mieć pewność, że poinformowanie opiekunów nie odbije się na nich negatywnymi reperkusjami. Ważne jest również dostarczenie praktycznej wiedzy o zagrożeniach, uświadamianie ich negatywnych konsekwencji oraz promowanie odpowiedzialnego zachowania w sieci – dodaje.
Ogromna rola „otwartej komunikacji” z dzieckiem na co dzień
By skutecznie chronić dzieci przed przestępczymi zachowaniami w sieci, okazjonalna rozmowa na temat zagrożeń w wirtualnym świecie nie wystarczy. - Ważne jest, aby utrzymywać z dziećmi otwartą komunikację na co dzień. Zarówno komunikację emocjonalną jak i werbalną. Zachęcajmy je do rozmowy, rozmawiajmy z nimi, zachęcajmy je do dzielenia się z nami ich przeżyciami, obawami i pytaniami. Uczmy ich tego, jednocześnie dzieląc się z nimi własnymi przeżyciami. Uczuciowa akceptująca atmosfera w domu sprawia, że dzieci i ich bliscy mogą wzajemnie czuć się bezpieczne. Zwiększa się wówczas przestrzeń na świadomy dialog o różnych rodzajach zagrożeń, takich jak cyberprzemoc, wykorzystywanie seksualne online czy manipulacja emocjonalna – mówi psycholog.
Marcin Kapturkiewicz-Glondys podkreśla także, że niezwykle ważna jest edukacja seksualna dziecka, która sprawi, że w sytuacjach zagrożenia w jego głowie zaświeci się przysłowiowa czerwona żarówka i będzie w stanie strzec swoich praw i granic. - Rozmawiajmy o wychowaniu seksualnym otwarcie i w oparciu o zaufanie. Z pewnością pomoże to dzieciom w budowaniu ich pewności siebie, zwiększy ich świadomość i zdolności do rozpoznawania nieodpowiednich zachowań. Opiekunom i rodzicom takie podejście do sprawy da z kolei możliwość przewidzenia pewnych sytuacji i zareagowania na czas – podkreśla. Dziecko, które na co dzień bez tabu rozmawia na tematy związane z seksualnością ze swoimi rodzicami, nie będzie bało się zwrócić do rodzica, gdy zauważy pewne patologie w tej sferze.
