Temat wojny to jeden z najtrudniejszych, jaki rodzice muszą niekiedy wytłumaczyć dziecku. Problem jest tym większy, im bliżej dziecka występuje. W aktualnej sytuacji, polskie dzieci, ale też dzieci innych narodowości wychowujące się w Polsce są bliżej tematu niż kiedykolwiek.
Uczą się w szkołach, chodzą do przedszkoli, wraz z dziećmi z Ukrainy, a także niekiedy z Rosji, których rodziny są często bezpośrednio poszkodowane w wyniku wojny, która rozpoczęła się 24 lutego 2022 roku.
Jak wspierać dzieci w tej trudnej sytuacji? Przypominamy cenne podpowiedzi psychotraumatolog Małgorzaty Bajko w wypowiedzi dla Dzień Dobry TVN sprzed kilku lat.
Spis treści
- Trauma dzieci po II wojnie światowej
- Czy z dzieckiem powinno się rozmawiać o wojnie?
- Jak rozmawiać z dzieckiem o wojnie?
- Czy dziecko powinno oglądać programy informacyjne?
Trauma dzieci po II wojnie światowej
W 1946 roku w Polsce Ministerstwo Oświaty wydało zarządzenie, aby dzieci szkół powszechnych narysowały to, co zapamiętały z wojny. Prace były wstrząsające i oddały wszystkie okropności tamtego okresu. Dzieci rysowały aresztowania i egzekucje najbliższych, obozy koncentracyjne oraz wysiedlenia.
Niektóre z nich zawierały podpisy, np. "Niemcy rozstrzeliwują moją mamusię".
Ta historia doskonale obrazuje, jaką traumą jest wojna dla delikatnej, dziecięcej psychiki. Na te tematy, należy rozmaiwać z dziećmi bardzo rozważnie.
Przeczytaj też: 7 najtrudniejszych pytań zadawanych przez dzieci
Czy z dzieckiem powinno się rozmawiać o wojnie?
W ostatnim czasie, z uwagi na napiętą sytuację międzynarodową, temat wojny powrócił w szkołach, przedszkolach i domach. Czy z dzieckiem powinno się rozmawiać o wojnie? Oczywiście, ponieważ ukrywając prawdę o ciemnym obliczu świata, tylko wyrządzamy mu krzywdę. Trzeba jednak to robić rozsądnie i rozmawiać z dzieckiem tak, aby go nie straszyć.
- Nie ma sensu straszyć dziecka czymś, co w tej chwili się nie dzieje. Nie ma wojny w Polsce, więc nie powinniśmy wywoływać w dziecku lęków i negatywnych emocji na zapas. Nie powinniśmy również się denerwować w domu, ponieważ dziecko dostrzeże nasze emocje i jeśli zobaczy, że my się boimy, to samo również się przestraszy - mówi psychotraumatolog Małgorzata Bajko.
Dowiedz się: Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci i przemijaniu?
Jak rozmawiać z dzieckiem o wojnie?
Dziecku trzeba spokojnie i delikatnie wytłumaczyć, czym jest wojna. Poziom rozmowy powinien być dostosowany do wieku.
- Przy małym dziecku warto zamienić słowo "wojna" na "walki" i w skrócie opowiedzieć mu, na czym ona polega. Starszemu dziecku można opowiedzieć o przeżyciach babci czy dziadka, pokazać na mapie, gdzie toczyły się najbardziej zacięte walki - mówi psychotraumatolog.
Czy dziecko powinno oglądać programy informacyjne?
Rodzice nie powinni oglądać wiadomości przy dziecku. Media są coraz bardziej brutalne, w programach informacyjnych pojawiają się krwawe zdjęcia, przedstawiające wszystkie okropności wojny.
Dziecko nie zrozumie tego, o czym opowiada dziennikarz, ale zapamięta obrazek, jaki pokaże się na ekranie. A widok egzekucji czy bombardowania może być dla niego zbyt dużą traumą.
Dzień Dobry TVN/x-news
