Przedszkole „Przyjaciele Żyrafy” to placówka ekologiczna i wegańska. Co leży u jej podstaw?
Marlena Truszkowska*: Koncepcja stworzenia przedszkola ekologicznego powstała już wiele lat temu. Jego idea nierozerwalnie łączy się z naszą Fundacją Pożywienie – Darem Serca. Kultywując najlepsze doświadczenia w niej zebrane, stworzyliśmy placówkę z aspiracjami do budowania od podstaw właściwych postaw żywieniowych naszych maluszków. W naszym przedszkolu kształtujemy w dzieciach prawidłowe nawyki żywieniowe oraz dbamy o zdrowe żywienie. Posiłki przyrządzamy z produktów nieprzetworzonych, sezonowych, bez konserwantów i sztucznych barwników, pochodzących z upraw ekologicznych. Przedszkole oferuje dietę wegańską opartą na warzywach, owocach, pełnych ziarnach zbóż i tłuszczach roślinnych.
>>Przeczytaj również: Zielona soczewica - dlaczego warto mieć ją w kuchni?>>
Co zatem znajduje się w codziennym menu przedszkolaków?
Dieta wegańska eliminuje z jadłospisu całkowicie mięso, białko odzwierzęce, miód oraz jajka. Dieta opiera się głównie na ekologicznych warzywach i owocach. Nie zastępujemy mięsa gotowymi produktami z soi, z produktów sojowych włączyliśmy jedynie tofu i sos sojowy. Zamiast słodyczy podajemy bakalie oraz ciasta. Biały cukier rafinowany zastępujemy ksylitolem, stosujemy również słód ryżowy i jęczmienny, syrop buraczany, kukurydziany i klonowy. Dzieci w przedszkolu ekologicznym piją wodę lub delikatne w smaku, niesłodzone ziołowe herbatki. Jedzą pełne ziarna zbóż: ryż naturalny (brązowy), kaszę jaglaną, orkisz, jęczmień, owies bezłuskowy, kaszę gryczaną, amarantus i quinoa. Mąkę białą zastępujemy mąką razową np. orkiszową. Stosujemy sól himalajską lub morską. Zamiast oleju rafinowanego używamy oliwy i olejów z pierwszego tłoczenia na zimno. Nie podajemy dzieciom produktów przetworzonych przemysłowo: homogenizowanych, pasteryzowanych w wysokiej temperaturze, instant (czyli rozpuszczalnych bez konieczności gotowania), genetycznie zmodyfikowanych czy głęboko mrożonych. Stosujemy naturalne przyprawy i zioła zamiast gotowych przypraw wzbogacanych chemicznie.
Taka lista składników jest naprawdę imponująca. Nasuwa się pytanie, czy komponowanie posiłków w myśl idei wegańskiej jest trudne?
Twórcze oderwanie się od schematu "mięso+ziemniaki+warzywa" otwiera przed nami nieograniczone możliwości aranżacji pomysłu na zdrowe żywienie. Najważniejsza jest różnorodność posiłków, odpowiednio wyważone wartości odżywcze oraz uwzględnianie upodobań dzieci. Jeśli występuje takie zapotrzebowanie, komponujemy jadłospis również pod kątem alergii lub nietolerancji pokarmowych. Wykorzystujemy przy tym wszelkie dostępne źródła informacji - Internet jest naszym sprzymierzeńcem. Doradztwo w zakresie dietetyki i żywienia zapewniają nam także specjaliści. Przygotowywanie jadłospisu z pasją bardzo ułatwia to zadanie.
>>Przeczytaj również: Jak nauczyć dziecko zdrowego odżywiania?>>
Czy dzieci biorą udział w komponowaniu posiłków, ucząc się przy tym zasad prawidłowego żywienia?
Warto dzielić się z dziećmi wiedzą, które produkty są dla nich zdrowe, o które z nich warto oprzeć tworzenie diety. Rozmawianie o dobroczynnym wpływie owoców i warzyw oraz czytanie czy śpiewanie o nich pomaga przyswoić dzieciom tę wiedzę. Dzieci komponują posiłki w przedszkolu w niewielkim zakresie, czyli raz w tygodniu przygotowują dla siebie orkiszowe bułeczki na podwieczorek oraz wspólnie z wychowawcami robią zdrowe słodycze, tj. ciasteczka czy inne smakołyki z bakalii. Jak mówi popularne przysłowie: czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci. To samo dotyczy nauki sposobu właściwego odżywiania u dzieci. Wierzymy w to, że kiedy nasze dziecko nauczy się zdrowo jeść, to zasady zdrowego żywienia wejdą mu w nawyk i będzie je stosowało również w dorosłym życiu. Najważniejsze w tego rodzaju nauce jest dawanie dzieciom dobrego przykładu, budowanie pozytywnego przesłania o konieczności jedzenia warzyw, owoców, a także innych zdrowych i nieprzetworzonych produktów. Tak postępując, będziemy wiarygodni i nasze działania przyniosą zamierzone efekty.
Dużo się dzisiaj mówi o konieczności zdrowej diety.
Już od wielu lat publikowane są raporty na temat wpływu sposobu odżywiania, zwłaszcza u dzieci i młodzieży, na ogólną sprawność organizmu, występowanie chorób cywilizacyjnych, nadpobudliwość psychoruchową, agresję. W Polsce zajmuje się tym choćby Fundacja Wiemy, Co Jemy. Niedawno Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła, że czerwone mięso jest rakotwórcze; wielu specjalistów na podstawie wiarygodnych badań twierdzi, że mleko i nabiał zakwaszają organizm i najzdrowsza polecana dieta na każdym etapie rozwoju człowieka to warzywa, zboża oraz nasiona z dodatkiem owoców. 18 marca do polskich kin wchodzi film "Cały ten cukier", który zrewolucjonizował nauczanie o odżywianiu w australijskich szkołach. W Polsce zajmuje się tym akcja "Słodkie życie bez cukru", z którą współpracujemy.
Marlena Truszkowska* - dyrektor i wychowawca wspomagający w Przedszkolu „Przyjaciele Żyrafy”. Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego.
Przedszkole "Przyjaciele Żyrafy" (www.przyjacielezyrafy.pl) powstało w 2004 roku z ramienia Fundacji Pożywienie – Darem Serca (www.fpds.org.pl). Placówka swoją ofertę edukacyjną opiera na zasadach Nonviolent Communication Marshalla Rosenberga oraz elementach pedagogiki Montessori.
