Jest wiele opinii na temat wartości odżywczej grzybów. Niektórzy dietetycy twierdzą, że dostarczają one sezonowym potrawom smaku i aromatu, i to wszystko. Ale są tacy, którzy przypisują im zdrowotne walory. Co ciekawe, nasz zmysł smaku reaguje na grzyby podobnie jak na mięso, dlatego często je nimi zastępujemy. Czy jednak można je podawać dzieciom? Sprawdzamy, czy dzieci mogą jesć grzyby.
Czytaj także: Jedzenie grzybów w ciąży. Czy kobieta w ciąży może jeść grzyby?
Spis treści
Grzyby w diecie dziecka
Nie wszystkie narody doceniają wartość kulinarną grzybów leśnych. W niektórych krajach, np. w Skandynawii, Austrii, Belgii, nikt nie pochyli się nawet nad pięknym, zdrowym prawdziwkiem. Tam wystarczają namiastki leśnych grzybów - uprawiane na skalę przemysłową - pieczarki czy boczniaki.
Ale nawet ci cudzoziemcy, którzy w swoich tradycyjnych kuchniach narodowych nie mają grzybów, chętnie kupują te eksportowane z Polski, suszone, marynowane czy mrożone. A w polskich domach i restauracjach zachwycają się grzybowymi uszkami, pierogami i kurkami duszonymi w śmietanie.
Przeczytaj rownież: Co i ile powinny jeść dzieci? Przykładowe menu dla dzieci w różnym wieku
Grzyby przede wszystkim składają się z wody (zawierają jej tyle co warzywa), dlatego są niskokaloryczne, dobre dla odchudzających się. Ale trzeba pamiętać, że są także ciężkostrawne, a to za sprawą budulca - chityny, wielocukru o strukturze chemicznej podobnej do celulozy, czyli błonnika. Chityny nie rozpuszczają kwasy żołądkowe, dlatego grzyby najpierw długo zalegają w żołądku, a potem tylko przechodzą przez nasz układ pokarmowy.
Dostarczają nam niewielkich ilości soli mineralnych, zależnie od tego, czy ściółka, na jakiej rosną, jest bogata w minerały. Oprócz tego zawierają witaminę A w postaci karotenu (najwięcej mają jej kurki - dlatego są pomarańczowe), a także znaczne ilości witamin B1 i B2. Pozostałe witaminy, w tym C, występują w śladowych ilościach.
Coraz popularniejsze u nas boczniaki zawierają kwas foliowy i B-D-glukan, który ma działanie przeciwnowotworowe. Azjatyckie grzybki shiitake z kolei są źródłem substancji regulujących ilość cholesterolu we krwi i działają przeciwwirusowo. Grzyby mun zmniejszają krzepliwość krwii poprawiają krążenie.
Boczniaki kupimy w większych sklepach i supermarketach. Grzybów mun i shiitake trzeba szukać w sklepach z chińską żywnością.
Grzyby są także źródłem białka (pośredniego między białkiem zwierzęcym a roślinnym). Badacze spierają się, do jakiego stopnia nasz organizm jest w stanie to białko strawić. Według niektórych, najwięcej strawnego białka zawierają prawdziwki i pieczarki. Warto też wiedzieć, że w młodych grzybach jest go o wiele więcej niż w starych.
Czytaj też: Zatrucie grzybami - pierwsza pomoc i objawy zatrucia grzybami
Co roku setki osób umierają na skutek zatrucia grzybami. Warto o tym pamiętać. Najbardziej znanym bohaterem tych smutnych statystyk jest muchomor sromotnikowy, mylony z młodą kanią. Dlatego pamiętajmy - nigdy za wiele ostrożności. A gdy ktoś z domowników, nawet wiele godzin po zjedzeniu grzybowego dania, poczuje się źle, będzie mieć biegunkę, wymioty, dreszcze, natychmiast skontaktuj się z lekarzem i opowiedz mu o posiłku z grzybów. Jeśli zachowała się resztka potrawy - warto wziąć ją ze sobą do lekarza. Szybka interwencja może uratować życie.
Czy dzieci mogą jeść grzyby?
Dzieci do trzeciego, a według części specjalistów aż do czwartego roku życia, w ogóle nie powinny jeść grzybów! Zakaz dotyczy również osób uczulonych na nie. Pozostali niech traktują je raczej jako przysmak niż pożywienie, czyli jedzą rzadko i naprawdę w niewielkich ilościach.
Jeżeli na rodzinny obiad planujesz grzybowe danie, tak skomponuj menu, żeby dodatkowo nie obciążać żołądka. Nie podawaj więc fasoli, selera czy ogórków. Zastąp je ziemniakami i sałatą, które nie przytłumią grzybowego aromatu.
Wbrew pozorom nie powinno się łączyć grzybów z alkoholem. Według niektórych badań, ścina on w żołądku białko grzyba, które staje się jeszcze bardziej odporne na działanie naszych soków trawiennych.
Czytaj także: ŻYWIENIE DZIECKA: sposoby na brak apetytu u dziecka
W jaki sposób zbierać i przyrządzać grzyby?
Polacy uważają się za znawców grzybów, zbierają je chętnie i często. Bo przecież nie ma nic pyszniejszego niż wigilijna zupa z samodzielnie zebranych prawdziwków. Ale czy rzeczywiście umiemy zbierać grzyby? Skąd co roku tyle informacji o zatruciach nimi?
Pamiętajmy, by zbierać tylko zdrowe, kształtne, co do których mamy absolutną pewność. Jeśli kupujemy grzyby na targu, przy drodze lub w sklepie, wybierajmy jędrne, z całym kapeluszem, zawsze z nóżką.
Bardzo ważne, żeby przed przyrządzeniem dania dokładnie obejrzeć wszystkie. Wystarczy jeden zabłąkany trujący grzyb albo nawet jego nóżka, i nieszczęście gotowe. Dlatego nad każdym etapem przygotowania grzybów do jedzenia powinen czuwać ktoś, kto naprawdę się na nich zna.
Jeśli nie mamy nikogo takiego i sami niewiele wiemy, lepiej, wzorem innych narodów, kupujmy pieczarki lub boczniaki.
Podstawowa zasada grzybiarzy - nie wolno zbierać grzybów do plastikowej torby! Powinien to być koszyk lub łubianka.
Czytaj również: GRZYBY w jesiennej kuchni. 3 przepisy na dania z prawdziwkami dla całej rodziny [FILM]
Pamiętajmy o tym, by nie niszczyć ściółki i grzybni - odcinajmy nożykiem dolny kawałek nóżki lub delikatnie wykręcajmy korzeń. To bardzo ważne. Świeże zbiory trzeba szybko przygotować i najlepiej od razu zjeść. Jeżeli grzyby muszą poczekać do rana, przechowujmy je w lodówce, w otwartym pojemniku, najlepiej szklanej miseczce, tak by oddychały.
Obieramy je na sucho, przed myciem i przed krojeniem, bo umyte i pokrojone znacznie trudniej sprawdzić. Odrzucamy wszystkie stare, robaczywe, niekompletne. Przyrządzonych grzybów nie powinno się przechowywać do następnego dnia. Jeśli mamy za dużo, możemy część ususzyć, zasolić, zamarynować albo zamrozić.
W dobrej książce kucharskiej znajdziemy rady, jak to zrobić. Leśnych grzybów przeznaczonych do suszenia nie myjemy wodą, tylko czyścimy szczoteczką lub miękkim pędzlem. Susz przechowujemy w szczelnie zamkniętym pojemniku.
- Nigdy nie zlecaj dzieciom czyszczenia zebranych grzybów, chyba że każdy po kpei przed myciem i krojeniem dokładnie sprawdzisz.
- Ucz, jak poznawać grzyby, jak je prawidłowo zbierać, wytłumacz, dlaczego nie wpno niszczyć ściółki - to wspaniała lekcja przyrody, a także świetna zabawa dla całej rodziny.
- I powtórzmy jeszcze raz: Dzieci do trzeciego roku życia nie powinny w ogóle jeść grzybów!
miesięcznik "Zdrowie"
