Spis treści
- Czytaj także: >> Teleskop dla dziecka: jaki teleskop kupić dziecku? >>
- Patrz z dzieckiem w niebo. Księżyc
- Patrz z dzieckiem w niebo. Wielka Niedźwiedzica i Wielki Wóz, Mała Niedźwiedzica, Mały Wóz i Gwiazda Polarna
- Czytaj także: >> Jak opowiadać dziecku o Wszechświecie? >>
- Patrz z dzieckiem w niebo. Orion
- Patrz z dzieckiem w niebo. Plejady
- Patrz z dzieckiem w niebo. Wenus
- Patrz z dzieckiem w niebo. Jowisz
- Patrz z dzieckiem w niebo. Mars
Do oswojenia dziecka z nocnym niebem nie jest potrzebny specjalistyczny sprzęt. Wystarczy w pogodną noc wyjść przed dom i unieść głowę. Oczywiście, warunki obserwacji w mieście będą znacznie różnić się od tych w miejscach pozbawionych sztucznego oświetlenia. Jednak nawet w dużych skupiskach ludzi można pokazać dziecku wiele obiektów. Jeżeli dysponujemy lornetką, możemy ją zabrać ze sobą. Nie będzie ona jednak konieczna do dostrzeżenia wybranych ciał niebieskich.
Pomóc w poszukiwaniach poniższych obiektów mogą aplikacje na smartfony takie jak Sky Map, Star Chart, Sky View, Star Tracker, Night Sky czy Star Portal.
Czytaj także: >> Teleskop dla dziecka: jaki teleskop kupić dziecku? >>
Patrz z dzieckiem w niebo. Księżyc
Listę musi otwierać Księżyc. Naturalny satelita Ziemi to wdzięczny i piękny obiekt obserwacji. Pokazując go dziecku, przywołajmy kilka faktów i ciekawostek. Zacznijmy od wytłumaczenia, że jest to jedyny księżyc naszej planety. Powiedzmy o jego fazach: nowiu, kwadrach i pełni. Opowiedzmy dziecku, dlaczego widzimy zawsze tylko jedną stronę Srebrnego Globu oraz czym jest tzw. ciemna strona Księżyca. Wreszcie wspomnijmy o załogowych misjach, których członkowie w latach 60. i 70. postawili nogę na Księżycu.
Patrz z dzieckiem w niebo. Wielka Niedźwiedzica i Wielki Wóz, Mała Niedźwiedzica, Mały Wóz i Gwiazda Polarna
Wielki Wóz to asteryzm, czyli zbiór gwiazd, który jest częścią większego układu. Wielki Wóz znajduje się w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Jest jednym z najbardziej charakterystycznych i najprostszych do odnalezienia obiektów na niebie. Pamiętajmy: Wielki Wóz i Wielka Niedźwiedzica nie są nazwami stosowanymi zamiennie. Wielki Wóz to część większej konstelacji. Warto wspomnieć dziecku o środkowej gwieździe widocznej w dyszlu tego asteryzmu. Nazywa się Mizar i jest układem poczwórnym. Choć gołym okiem widzimy tylko jedną gwiazdę, naprawdę jest ich cztery. Gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy widoczny jest w Polsce przez cały rok.Grzechem byłoby nie wspomnieć w tym miejscu o Małej Niedźwiedzicy, Małym Wozie i Gwieździe Polarnej. Gwiazdozbiór jest widoczny również przez cały rok. W jego poszukiwaniu na niebie pomoże nam Wielka Niedźwiedzica. Tylna oś Wielkiego Wozu wskaże nam w linii Gwiazdę Polarną, ta jest z kolei zwieńczeniem dyszla Małego Wozu, czyli asteryzmu należącego do Małej Niedźwiedzicy.
Czytaj także: >> Jak opowiadać dziecku o Wszechświecie? >>
Patrz z dzieckiem w niebo. Orion
Orion to wspaniały obiekt obserwacji. Łatwo go rozpoznać dzięki tak zwanemu Pasowi Oriona, trzem gwiazdom leżącym obok siebie w linii. Gwiazdozbiór widoczny jest w naszym kraju od miesięcy jesiennych po wiosenne. Oprócz Pasa Oriona, w którym widzimy trzy gwiazdy: Alnitak, Alnilam i Mintaka na szczególną uwagę zasługuje Betelgeza. Znajdziemy ją w lewym górnym rogu „sylwetki” Oriona. To prawdziwy gigant o masie nawet 20 razy większej niż nasze Słońce. Klasyfikuje się ją jako czerwonego nadolbrzyma.
Prawdopodobnie zakończy swoje gwiezdne życie jako supernowa, czyli na drodze gigantycznej eksplozji. Gdy uważnie przyjrzymy się Betelgezie, zauważymy, że jej kolor jest pomarańczowy.
Patrz z dzieckiem w niebo. Plejady
Plejady to jeden z najpiękniejszych obiektów widocznych gołym okiem na niebie. Pod tą nazwą kryje się gromada otwarta składająca się z kilkuset gwiazd. Patrząc bez instrumentów, dojrzymy zaledwie kilka z nich. Już mała lornetka zwiększy znacznie tę liczbę. Podobnie jak Oriona, zobaczymy je na naszym niebie od miesięcy jesiennych do wiosennych. Szczególnie dobrze widoczne są w grudniu.
Patrz z dzieckiem w niebo. Wenus
Wenus to druga planeta Układu Słonecznego, licząc od Słońca i sąsiadka Ziemi. Planeta pojawia się tuż nad horyzontem po zachodzie Słońca. Zdarza się, że to właśnie Wenus traktujemy jako „pierwszą gwiazdę” w Wigilię Bożego Narodzenia. Oczywiście, z gwiazdą nie ma nic wspólnego. Wenus, podobnie jak Księżyc, wchodzi w kilka faz. Można je jednak dostrzec przez lornetkę i teleskop. Wenus jest najjaśniejszym obiektem na niebie po Słońcu i Księżycu.
Patrz z dzieckiem w niebo. Jowisz
Jowisz jest największą planetą Układu Słonecznego. Gazowy Gigant ma masę ponad 300 razy większą niż Ziemia. Dość powiedzieć, że masa Jowisza jest ponad dwa razy większa niż pozostałych planet Układu Słonecznego razem wziętych. Planeta jest też dobrym obiektem do obserwacji, widocznym gołym okiem. Pokazując ją dziecku, nie zapomnijcie wspomnieć o księżycach. Jest ich 67, ale najbardziej znane są cztery z nich: Io, Europa, Ganimedes i Kallisto. Odkrył je w 1610 r. Galileusz, dlatego określa się je mianem księżyców galileuszowych.
Patrz z dzieckiem w niebo. Mars
Mars jest czwartą planetą Układu Słonecznego i drugim z naszych sąsiadów. Gdy jest widoczny na nocnym niebie, przyciąga uwagę swoją czerwonawą barwą. Co prawda, widziany nieuzbrojonym okiem nie wygląda zbyt spektakularnie (podobnie jak inne planety), ale warto nauczyć dziecko rozpoznawać go na niebie. Warto przy tym opowiedzieć o misjach łazików marsjańskich, które zbierają dane na temat planety. Wypada też uświadomić synowi czy córce, że załogowa misja na Czerwoną Planetę jest kwestią czasu. Dekady, może dwóch.