Dieta paleolityczna opiera się na produktach nieprzetworzonych, które nie są w ogóle lub są w niewielkim stopniu poddawane obróbce. W dzisiejszym świecie, gdzie sklepowe półki uginają się pod żywnością nafaszerowaną chemią może wydawać się to idealny sposób odżywiania.
Czy faktycznie tak jest? Dowiedz się, czy dieta paleo jest korzystna dla zdrowia, czy jest to dieta odchudzająca oraz czy mogą stosować ją kobiety w ciąży.
Spis treści:
- Na czym polega dieta paleo? – zasady
- Co jeść na diecie paleo? – jadłospis
- Czy faktycznie człowiek pierwotny nie jadł zbóż?
- Zalety i wady diety paleo
- Czy dieta paleo jest dobra na odchudzanie?
- Czy dietę paleo można stosować w ciąży?
Na czym polega dieta paleo? – zasady
Dieta paleo, nazywana także dietą paleolityczną i prehistoryczną, to sposób odżywiania, który polega na odwzorowaniu jadłospisu stosowanego przez ludzi pierwotnych. Autorem tej diety jest naukowiec Loren Cordain, który pierwszy wydał książkę w całości poświęconą temu sposobowi odżywiania i według którego to właśnie „do niej zostaliśmy stworzeni”.
Warto wiedzieć, że w tym sposobie odżywiania istotne jest to, iż organizm człowieka nie powinien stosowania pokarmów przetworzonych oraz poddanych obróbce, co w praktyce przekłada się na spożywanie wielu produktów na surowo.
Jest to podobne do żywienia ludzi pierwotnych, którzy jedli to, co upolowali lub zebrali. Obecnie, w diecie paleo dzienna dawka energii rozkłada się następująco: 45% tłuszcze, 35% białka i 20% węglowodany. Kuszącym do podjęcia tego sposobu odżywiania jest także to, że nie ma wytycznych dotyczących ilości posiłków oraz ich objętości.
Należy jednak podkreślić, że zgodnie z rankingiem U.S. News & World Raport, po analizie 38 najpopularniejszych diet, zdobyła ona jedno z miejsc na szarym końcu – zaraz obok diety Dukana i Atkinsa.
Może wynikać to m.in. z tego, że dieta paleo jest dietą bogatobiałkową i ubogowęglowodanową, co oznacza, że nie jest dietą zdrową, zbilansowaną i zgodną z aktualnymi zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Czytaj: Dieta na płaski brzuch: co jeść, by pozbyć się oponki?
Co jeść na diecie paleo? – jadłospis
Należy podkreślić, że według zwolenników diety paleo, podstawą dań ludzi z paleolitu były produkty odzwierzęce, które dostarczały im odpowiedniej ilości białka. Jedli także warzywa, które dostarczały im węglowodanów oraz nasiona i orzechy bogate w tłuszcze. Obecnie, osoby na diecie paleo spożywają m.in.:
W jadłospisie diety paleo nie ma miejsca na produkty takie jak: zboża i produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych, rafinowane cukry, sól, mleko i jego przetwory, przetworzone tłuszcze i alkohol.
Czytaj: Dieta kopenhaska: zasady, efekty, przykładowy jadłospis
Czy faktycznie człowiek pierwotny nie jadł zbóż?
Warto podkreślić, że istnieje wiele prac badawczych, które zaprzeczają zasadom diety, którą rzekomo stosowali ludzie pierwotni. Według wielu z nich, człowiek paleolitu spożywał zboża, gdyż jak podają badania, na uzębieniu ludzi z tamtych czasów znajdują się ich szczątki oraz ziarenka skrobi.
Z kolei magazyn Science w 2009 roku podało, że ludzie jedli wtedy także zboże sorgo. Później, w 2012 roku opublikowano w nim prace naukowe, które wskazywały, że przodkowie z tamtych czasów żywili się m.in. liśćmi, owocami, podziemnymi częściami roślin i korą.
Istnieje zatem wiele badań, które nie są zgodne z podstawowymi założeniami diety paleo, wzorującej się na jadłospisie ludzi pierwotnych.
Czytaj: Jak odkwasić organizm? Co to odkwaszanie i dieta odkwaszająca?
Zalety i wady diety paleo
Niektóre badania wykazały, że dieta paleo zapobiega chorobom układu krążenia, co według badaczy jest wynikiem dobrego składu tłuszczów, a także wysokim spożyciu witamin, antyoksydantów oraz niskiej podaży soli.
Ponadto, istnieje także kilka publikacji, które wykazują, że jest to dobry model żywieniowy u pacjentów chorujących na cukrzycę typu 2 – warto jednak podkreślić, że badania były krótkotrwałe i wymagają kontynuacji. Do korzyści wynikających ze stosowania tej diety można zaliczyć także to, że ogranicza ona spożywanie żywności przetworzonej, co wpływa korzystnie na funkcjonowanie układu pokarmowego.
Dodatkowo, u osób cierpiących na nietolerancję glutenu lub nabiału wykluczenie tych produktów, będzie wpływało pozytywnie na samopoczucie. Inną zaletą diety przodków jest także to, że nie ma w niej miejsca na picie alkoholu oraz palenie papierosów, co także jest korzystne dla zdrowia.
Ponadto, jeśli dieta paleo jest ułożona przez dietetyka, to podaż witamin i składników mineralnych jest prawidłowa – nie dotyczy to jednak wapnia. Decydując się na ten sposób odżywiania, trzeba być świadomym, że jego dzienne zapotrzebowanie realizowane jest na niewystarczającym, 65% poziomie, co może skutkować chorobami układu kostnego, w tym osteoporozą.
Niepokój budzi także dostarczanie dużej ilości cholesterolu, retinolu oraz kwasotwórczość diety. Badania prowadzone do tej pory wykazują, że chociaż dieta paleo może być korzystna dla wielu osób (w tym sportowców oraz osób, które chcą szybko zredukować masę ciała) podczas krótkotrwałego stosowania, to w dłuższej perspektywie może być niezdrowa.
Dieta nie jest zgodna z zaleceniami WHO i może powodować dysfunkcje m.in. nerek i wątroby, a także ostatecznie prowadzić do pogorszenia samopoczucia i zdrowia.
Czytaj: Dieta dla karmiącej matki: zrównoważona dieta po porodzie
Czy dieta paleo jest dobra na odchudzanie?
Dieta paleo nie jest typową dietą odchudzającą, w której istotny jest bilans kaloryczny. Stosując ją nie liczy się kalorii, a także nie zwraca uwagi na objętość posiłków. Ma jednak cechy, które są znaczące w procesie odchudzania.
W diecie paleo białko powinno pochodzić głównie z chudych produktów mięsnych, co korzystnie wpływa na zmniejszenie masy ciała. Produkty te wywołują termogenezę, która przyspiesza proces zrzucania nadprogramowych kilogramów.
Dodatkowo, podnoszą także uczucie sytości oraz wywołuje ketozę (proces zmniejszający m.in. uczucie głodu), co również jest korzystne w każdej diecie odchudzającej. Ponadto, w odchudzaniu pomocnym może okazać się regularne spożywanie posiłków, dla których istotnym wsparciem będzie umiarkowany wysiłek fizyczny.
Chociaż stosowanie paleodiety umożliwia redukcję masy ciała i tym samym uzyskanie satysfakcjonujących obwodów, warto jednak podkreślić, że ten sposób żywienia ma wiele wad, które mogą mieć poważne i szkodliwe konsekwencje dla zdrowia, ale także wywoływać efekt jo-jo.
Aby schudnąć, lepszym rozwiązaniem będzie wybór zbilansowanej diety, zgodnej z zaleceniami WHO i która zawiera ok. 25-35% tłuszczów, ok. 45-65% węglowodanów i ok. 10-15% białek. Istotnym jest także, aby pamiętać, że bezpieczne tempo odchudzania to ok. 0,5-1 kg tygodniowo.
Czytaj: DIETA CAMBRIDGE - sposób na odchudzanie po porodzie
Kto nie powinien stosować diety paleo?
Dieta paleo nie jest wskazana m.in. dla dzieci, osób starszych oraz kobiet w ciąży. Ponadto, nie zaleca się jej stosowania osobom z chorobami nerek i wątroby.
Czy dietę paleo można stosować w ciąży?
Dieta paleo nie jest zalecana dla kobiet w ciąży. Należy podkreślić, że dieta kobiet ciężarnych powinna być zdrowa i zbilansowana, co w konsekwencji pozwala dostarczyć do organizmu wszystkie, niezbędne składniki odżywcze.
Dieta przodków nie jest wskazana dla kobiet w ciąży, gdyż zawiera niewielką ilość węglowodanów – kobiety w ciąży powinny przyjmować ich nawet o 1/3 więcej niż zakłada standardowe zapotrzebowanie.
Jest to bardzo istotne, gdyż wraz z nimi do organizmu trafiają substancje takie jak magnez, witaminy z grupy B i błonnik. Ponadto, standardowy jadłospis paleo dostarcza do organizmu za mało wapnia, który także jest niezwykle ważny w okresie ciąży, gdyż odpowiada m.in. za prawidłowy rozwój układu kostnego.
Dodatkowo, kolejnym niekorzystnym czynnikiem podczas stosowania diety pale w ciąży jest to, że dostarcza ona dużą ilość witaminy A w postaci retinolu, co może być toksyczne dla płodu. Należy również pamiętać, że stosowanie niedoborowej diety u kobiet w ciąży ma negatywny wpływ na dziecko nie tylko w okresie płodowym, ale także może negatywnie wpływać na zdrowie malucha w przyszłości.
Czytaj: Dieta w ciąży: co jeść, by nie przytyć nadmiernie w ciąży
Zdrowe odżywianie w ciąży: jak powinna wyglądać dieta ciężarnej
Oblicz swoje BMI i sprawdź, czy musisz się odchudzać
