Jarzębina - właściwości lecznicze kwiatów i owoców jarzębiny

2010-01-26 10:38

Jarzębina rośnie w lasach, parkach, ogrodach i wzdłuż ulic. Kwitnie w maju, ale najpiękniej wygląda jesienią, gdy w pełni dojrzałe owoce nabierają szkarłatnoczerwonej barwy. Kuliste i mięsiste jagody są w smaku gorzkie i cierpkie. Utrzymują się na drzewie jeszcze dość długo po opadnięciu liści. Lekko przemrożone dobrze nadają się na przetwory. Ma dużo witamin i substancji, dzięki którym pomaga uporać się z różnymi dolegliwościami.

Jarzębina

i

Autor: Istockphoto

Co w sobie kryje jarzębina

Kwiaty jarzębiny zawierają karotenoidy, antocyjany, kwasy organiczne – mają działanie moczopędne i rozwalniające, ale dość łagodne i najczęściej stosowane są u dzieci.
Bardziej wszechstronne właściwości mają owoce, w których poza kwasami organicznymi i karotenoidami są substancje garbnikowe, gorycze, węglowodany (najważniejszym z nich jest alkohol cukrowy – sorbitol), a także dużo witaminy C oraz prowitaminy A.
Dzięki temu mogą być stosowane w profilaktyce arteriosklerozy i choroby nadciśnieniowej.
Mają też właściwości moczopędne, stymulują pracę jelit, działają przeciwzapalnie na błony śluzowe żołądka i jelit, łagodzą podrażnienia wątroby.
Pomagają przy kamicy nerkowej i żółciowej oraz  w przewlekłych zaburzeniach trawiennych.

Dobrze wiedzieć

  • Świeże owoce jarzębiny mogą wywołać wymioty i biegunkę. Jest to spowodowane obecnością kwasu parasorbowego – ale kwas ten rozkłada się podczas suszenia owoców lub sporządzania z nich wyciągów.
  • Największe ilości owoców zużywa przemysł spirytusowy do wyrobu wódek i likierów.
  • Odwar jarzębinowy
    Łyżkę rozdrobnionych owoców jarzębiny zalej szklanką letniej wody, doprowadź do wrzenia i podgrzewaj przez 5 minut pod przykryciem. Odstaw na 15 minut, przecedź. Pij 2–3 razy dziennie po pół szklanki jako lek przeciwbiegunkowy i moczopędny.

    Macerat jarzębinowy
    Łyżkę rozgniecionych owoców jarzębiny zalej szklanką zim-nej wody i zostaw na noc pod przykryciem. Rano przecedź. Popijaj w ciągu dnia przy problemach z wypróżnieniem.

    Kwiat jarzębiny

    Kwiaty jarzębiny zbiera się na początku kwitnienia, ścinając całe kwiatostany – po wysuszeniu ociera się je z szypułek na sitach; prawidłowo przygotowane kwiaty powinny zachować białą barwę. Natomiast zbiór owoców jarzębiny przeprowadza się, kiedy zaczynają one dojrzewać i uzyskują czerwoną barwę. Ścina się całe baldachy, a owoce oddziela się już po ususzeniu. Na przetwory – galaretki, dżemy – świeże owoce należy przetrzymać przez 1–2 dni w zamrażalniku lub zbierać je dopiero po jesiennych przymrozkach – mają wtedy łagodniejszy smak i są mniej gorzkie. Zawierają za to mnóstwo witaminy C, więc mogą być bardzo smacznym uzupełnieniem kuracji antyprzeziębieniowych.

    Owoce jarzębiny

    Owoce jarzębiny wchodzą w skład wielu mieszanek ziołowych. Najpopularniejsze są te o działaniu przeczyszczającym, moczopędnym i przeciwzapalnym (np. Laxaflos). Pomagają one przy zaburzeniach jelitowych (zaparciach, skłonności do wzdęć), doleg-liwościach nerek i pęcherza, regulują przemianę materii. Owoce są również składnikiem preparatów wzmacniających i witaminowych (np. Visaflos), stosowanych przy zakażeniach bakteryjnych, zapobiegawczo przeciw grypie i przeziębieniu, a także zalecanych rekonwalescentom.

    miesięcznik "Zdrowie"