Do niedawna szpinak nie cieszył się dobrą sławą. Kojarzony był głównie z zieloną papką obficie serwowaną w przedszkolach i szkolnych stołówkach. Złe przyrządzanie na długie lata zniechęciło Polaków do tego warzywa. Na szczęście podejście do szpinaku się zmienia. Dziś chętnie korzystamy ze wzorów włoskich i francuskich, dzięki czemu to bogate w składniki odżywcze warzywo smakuje naprawdę wyśmienicie.
Niezliczone zalety...
Badania potwierdziły, że liście szpinaku wykazują właściwości antynowotworowe i chronią przed miażdżycą. Jest to zasługa beta-karotenu, witaminy C oraz luteiny – znanych przeciwutleniaczy, których w szpinaku jest pod dostatkiem. Szpinak powinny jadać osoby zestresowane, jest on bowiem źródłem magnezu. Pierwiastek ten ma duży wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego, zdecydowanie obniża podatność na stres, wykazuje właściwości uspokajające. Zapobiega także bólom i zawrotom głowy.
Aby zachował piękny kolor
Młode delikatne listki jada się w całości. Duże liście są grubsze, wymagają usunięcia łodyżek, a niekiedy większych nerwów. Zawsze trzeba je dobrze oczyścić. Opłukanie pod bieżącą wodą nie wystarczy. Lepiej włożyć szpinak do miski z zimną wodą i delikatnie przemieszać. Jeśli po umyciu zamoczysz liście w wodzie z lodem, zachowają ładny kolor. Potem trzeba je dokładnie odsączyć. Pamiętaj, że przed dodaniem do sałatki szpinak musi dobrze wyschnąć. Warzywo to najlepiej jeść jak najświeższe. Jeśli musisz je przechować, schowaj liście do lodówki, na nie dłużej niż dzień, owinięte w mokry papier – wtedy nie zwiędną.
Liście szpinaku zawierają dużo obniżającego ciśnienie potasu, dlatego powinny je jeść osoby z nadciśnieniem. Dodatkowo potas współdziała z magnezem, regulując pracę serca.
W liściach szpinaku znajduje się także łatwo przyswajalne żelazo, tyle że w mniejszej ilości, niż przed laty sądzono (wynikało to z pomyłki analityków, którzy źle postawili przecinek) – 2,8 mg w 100 g (dzienne zapotrzebowanie to ok. 18 mg dla kobiet i 15 mg dla mężczyzn). Żelazo transportuje tlen do organizmu i odgrywa bardzo ważną rolę w produkcji czerwonych krwinek.
Zielone liście szczególnie zalecane są kobietom w ciąży. Zawarty w nich kwas foliowy zapobiega wadom układu nerwowego płodu. Ponadto chroni on przed chorobami układu krążenia. Szpinak jest także bogaty w witaminę K odgrywającą ważną rolę w krzepnięciu krwi, witaminy z grupy B obniżające cholesterol oraz istotną dla opóźnienia procesów starzenia witaminę E.
Jeśli dbasz o linię, koniecznie włącz szpinak do swojej diety. Jest niskokaloryczny: 100 g to 16 kcal. Ponadto zawarte w nim potas i witaminy z grupy B uczestniczą w spalaniu węglowodanów i tłuszczów oraz przyśpieszają metabolizm.
... i jedna wada
Szpinaku nie powinny spożywać osoby z kamicą nerkową. Roślina zawiera bowiem kwas szczawiowy, który może przyczyniać się do powstawania kamieni.
Świeże liście oczywiście
Jak w przypadku większości warzyw – najlepszy jest szpinak świeży. Dlatego w sezonie lepiej zrezygnuj z mrożonek. Surowy szpinak świetnie nadaje się do sałatek. Łącz go z serami – pleśniowymi, fetą, parmezanem lub oscypkiem. Pasują do niego owoce – gruszki, winogrona, truskawki, cytrusy. Sałatkę polej oliwą – w ten sposób zwiększysz wchłanianie beta-karotenu i luteiny.
Szpinak w połączeniu z serem (np. pleśniowym) świetnie nadaje się też do makaronów (spaghetti lub penne). Aby przyrządzić sos, nie gotuj liści! Stracą na wartości i smaku, nie mówiąc już o wyglądzie. Uduś je na oliwie z dodatkiem czosnku i gałki muszkatołowej. Jeśli pokropisz liście sokiem z cytryny, zachowają żywy zielony kolor. Pamiętaj, że przy duszeniu szpinak znacznie zmniejsza swoją objętość, dlatego jeśli gotujesz dla kilku osób, kup 1,5–2 kg. Liście szpinaku świetnie nadają się także jako farsz do pierogów, naleśników i tart z kruchego ciasta. Poza sezonem kupuj szpinak mrożony – rozdrobniony albo lepiej w całości.
