Do poparzeń wrzątkiem u małych dzieci dochodzi zwykle w wyniku niedopatrzenia opiekunów. Wystarczy chwila, aby maluch pociągnął za obrus i zrzucił na siebie kubek stojący na stole, z ciekawości sięgnął po gorący talerz czy garnek z gotującą się zupą. Taki moment nieuwagi może skończyć się poważnymi oparzeniami i długoletnim leczeniem. Tak było w przypadku 3-letniej Justynki.
– Justynka była już duża, miała 3 lata i wiedziała, że nie wolno dotykać gorącej herbaty. Ale chciała usiąść przy stole i wdrapując się na krzesło, po prostu przechyliła kubek łokciem, a wrzątek wylał się jej na uda i brzuszek – opowiada jedna z mam na grupie dla rodziców.
– Córeczka była wówczas pod opieką babci, która natychmiast włożyła ją do wanny z zimną wodą, ale mała płakała, wyrywała się i może dlatego poparzenie dochodziło coraz głębiej, do niższych warstw skóry i ciała. Zanim przyjechało pogotowie, poparzenie było silne i w efekcie Justysia musiała przejść przeszczep skóry – wspomina mama, której córka dziś ma już 8 lat.
Podobnych historii jest wiele. Statystyki pokazują, że do poparzeń dochodzi bardzo często. Ulegają im i dorośli, i dzieci. Ale to właśnie maluchy do 2. roku życia stanowią największą, bo aż 80-procentową, grupę pacjentów leczonych z powodu oparzeń. Najczęstszą przyczyną takich wypadków u dzieci (85 proc.) są poparzenia gorącym płynem, takim jak herbata, kawa czy zupa.
Spis treści
- Oparzenia u dzieci - od czego zależy stopień oparzenia?
- Co zrobić, gdy dziecko wyleje na siebie wrzątek?
- Jak leczyć lekkie oparzenia w domu?
Oparzenia u dzieci - od czego zależy stopień oparzenia?
O oparzeniach "wodnych" mówimy wtedy, gdy do uszkodzenia skóry dochodzi w wyniku kontaktu skóry z gorącą wodą lub parą wodną. Oparzenia tego rodzaju mogą powodować ból i uszkodzenia skóry oraz głębiej położonych tkanek i komórek. Wszystko zależy od temperatury wody, długości okresu, w którym skóra była wystawiona na działanie wody oraz tego, jak szybko miejsce oparzenia zostało schłodzone. Schłodzenie oparzonej skóry powstrzymuje penetrację ciepła w głąb ciała.
Oparzenia lub oparzenia wrzącą wodą mogą być bolesne i niebezpieczne. Nasilenie objawów zależy od ciężkości oparzenia. Istnieją cztery kategorie oparzeń w zależności od stopnia uszkodzenia skóry:
- lekki oparzenie I stopnia - powoduje zaczerwienienie skóry wywołane powierzchownym uszkodzeniem naskórka. Może wystąpić obrzęk i ból. Skóra łuszczy się w procesie gojenia.
- oparzenie skóry II stopnia - dociera do drugiej warstwy skóry (skóry właściwej), wpływając na zakończenia nerwowe, naczynia krwionośne i mieszki włosowe. Skóra może być bladoróżowa, pojawiają się na niej pęcherze. Dziecko odczuwa ból przez kilka- kilkanaście dni. Oparzenia zwykle goją się po 2–3 tygodniach.
- głębokie poparzenie skóry III stopnia - dochodzi w nim do uszkodzenia wszystkich trzech warstw skóry (naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej). Może powodować poważne infekcje, a nawet może być śmiertelna, jeśli nie zostanie podjęte leczenie. Dziecko może odczuwać ból lub nie, jeśli doszło do uszkodzenia nerwów i mieć gorączkę. Skór w miejscu oparzenia może być szara lub czarna, jeśli tkanki obumarły. Oparzenia trzeciego stopnia mogą wymagać hospitalizacji i przeszczepu skóry.
Co zrobić, gdy dziecko wyleje na siebie wrzątek?
Lekkie oparzenia można leczyć w domu. Jak? Dziecku, które poparzyło się gorącą herbatą lub zupą, trzeba udzielić pierwszej pomoc:
- usuń źródło ciepła, zdjąć mokre i gorące ubranie, wytrzeć skórę z wody itd. Jeśli ubranie lub pieluszka przylgnęły do ciała, nie usuwaj ich.
- natychmiast schłodź miejsce oparzenia chłodną (nie lodowatą) wodą, aby oziębić uszkodzony obszar (nie używaj lodu). Możesz zastosować zasadę trzech piętnastek, czyli polewać oparzenie wodą o temp. 15 st, przez 15 minut, z odległości 15 cm (nie bezpośrednio na ranę).
- jeśli oparzenie obejmuje dużą część ciała, postaw malca w wannie polewaj letnim prysznicem (starsze dzieci przez 15–20 minut, min. 10 minut, młodsze - do 5. roku życia - przez 5 minut). Nie zanurzaj go całego w wannie z zimną wodą, bo jego organizm się wychłodzi, a naczynia skurczą powodując niedokrwienie uszkodzonych tkanek
- zakryj oparzenie wilgotnym bandażem lub czystą szmatką
- jeśli to możliwe, unieś oparzone miejsce powyżej poziomu serca
- jeśli malec zacznie odczuwać dreszcze natychmiast zasięgnij porady lekarza.
Wezwij pogotowie lub jedź do szpitala, jeśli oparzenie: jest bardzo bolesne, obejmuje dużą powierzchnię ciała, nie powoduje bólu, ale skóra wygląda na bardzo uszkodzoną.
Jak leczyć lekkie oparzenia w domu?
Utrzymuj nawilżenie oparzenia, stosując balsamy na bazie wody lub aloesu i okrywając chore miejsce sterylnym bandażem, który nie przykleja się do zranionej skóry. Unikaj innych domowych środków, takich jak pasta do zębów, olej lub masło. Nie przebijaj pęcherzy, ale utrzymuj ranę w czystości. Codziennie delikatnie myj oparzenie łagodnym mydłem i zimną wodą. Jeśli malec cierpi, możesz podać mu środki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Czym smarować oparzenie wrzątkiem?
- Zawsze sprawdzaj temperaturę wody przed włożeniem dziecka do kąpieli.
- Butelki dla niemowląt podgrzewaj w ciepłej wodzie, nie w kuchence mikrofalowej - mikrofala podgrzewa płyn nierówno: cześć może pozostać chłodna, a część gorąca
- Nie trzymaj dziecka na ręku podczas gotowania
- Naucz malucha, co oznacza słowo „gorący”
- Nie sadzaj dziecka przy stole, na którym stoją gorące płyny
- Usuń obrusy, za które dziecko może pociągnąć i zrzucić na siebie szklankę
- Nigdy nie noś gorących napojów ani naczyń, gdy dziecko kręci ci się pod nogami
- Naucz dziecko, aby najpierw włączało zimną wodę, a dopiero potem gorącą
- Nie pozwól starszemu dziecku korzystać z kuchenki mikrofalowej bez pomocy osoby dorosłej
- Nie pozwól dziecku trzymać gorącego jedzenia i napojów na kolanach na kanapie lub w samochodzie.