Wielu rodziców w dzisiejszych czasach zastanawia się, czy warto szczepić dzieci. Powodem jest poczucie, że dotychczasowe szczepienia rozwiązały już problem większości chorób oraz ruchy antyszczepionkowe, które rozpowszechniają informacje, nie zawsze prawdziwe, o niebezpieczeństwie, jakie niesie za sobą szczepienie dzieci.
Jednak najwięksi specjaliści, pediatrzy, epidemiolodzy i naukowcy podkreślają, że warto szczepić dzieci, ponieważ to najlepszy sposób uchronienia ich przed wieloma groźnymi chorobami.
Spis treści:
- Szczepionki to największy sukces medycyny
- Odwrót od masowych szczepień
- Warto szczepić dzieci, bo to broń na groźne choroby
- Warto szczepić dzieci, bo wzmacnia się ich odporność
- Warto szczepić dzieci, aby zupełnie zlikwidować jak najwięcej chorób
- Warto szczepić dzieci, aby chronić tych, którzy nie mogą być szczepieni
- Warto szczepić dzieci, bo powikłania po chorobie są groźniejsze niż powikłania po szczepieniach
Szczepionki to największy sukces medycyny
Szczepienia mają długą historię. Już w średniowieczu zaobserwowano, że osoby, które przechodzą ospę prawdziwą, nie chorują na nią ponownie. Podjęto więc pierwsze próby kontrolowanego zarażania ludzi, w celu uchronienia ich przez groźną chorobą.
Prawdziwe szczepionki pojawiły się jednak znacznie później, bo w XVIII wieku. Pierwszą była szczepionka również przeciw ospie prawdziwej, a jej wprowadzenie doprowadziło do zupełnego wyeliminowania tej choroby.
Kolejne eksperymenty Ludwika Pasteura i innych naukowców zaowocowały szczepionkami przeciw gruźlicy, błonicy, krztuścowi, durowi wysypkowemu, poliomyelitis, odrze, śwince, różyczce, WZW i wielu, wielu innym chorobom.
Dzięki temu dziś nie jesteśmy ofiarami epidemii, a wiele jednostek chorobowych w ogóle przestało istnieć. Wiele też dolegliwości przechodzimy dużo łagodniej i bez powikłań, dzięki szczepieniom profilaktycznym.
Sprawdź: Kalendarz szczepień - zobacz aktualny program szczepień obowiązkowych i zalecanych
Nieutulony płacz po szczepieniu
Odwrót od masowych szczepień
Niestety, ogromnemu sukcesowi szczepień towarzyszy uśpienie czujności i poczucie, że szczepienia już całkowicie wyeliminowały choroby zakaźne. Przekłada się to na zmniejszenie liczby szczepionych dzieci (tendencję tę wzmaga też aktywność ruchów antyszczepionkowych).
Badania pokazują, że wskaźniki szczepienia dzieci spadły: w 2010 roku w Polsce odnotowano 3437 odmów szczepienia, a w 2017 było ich już 30089. Nic dziwnego, że powróciły, wydawałoby się opanowane, choroby, takie jak krztusiec i odra, powodując dużą zachorowalność i przypadki śmiertelne.
Tak jest nie tylko w naszym kraju. Polityka dobrowolnych szczepień w Szwajcarii doprowadziła do niskich wskaźników immunizacji i pojawienia się odry. Na początku 2008 roku dziesięć osób podróżujących głównie z krajów europejskich, w tym trzy osoby ze Szwajcarii, przeniosło odrę do Stanów Zjednoczonych, co doprowadziło tam do 64 przypadków zachorowań.
Takie dane pokazują tylko, że warto szczepić dzieci i że kontynuowanie programu szczepień jest niezmiernie ważne. Ale zapobieganie nawrotowi niektórych chorób to nie jedyny powód, dla którego warto się szczepić.
Warto szczepić dzieci, bo to broń na groźne choroby
Szczepienia chronią nie przed banalnymi, ale przed poważnymi chorobami. Przykładowo, Światowa Organizacja Zdrowia uznała błonicę za zabójcę dzieci. Tężec jest także chorobą, której finał jest tragiczny. Za naszą wschodnią i zachodnią granicą wzrasta liczba zachorowań na odrę, która bywa śmiertelna.
Niektórzy przeciwnicy szczepień twierdzą, że lepiej przechorować choroby niż bronić się przed nimi szczepionkami. Gdyby tak rzeczywiście było, dzieci po ciężkich chorobach powinny się rozwijać lepiej od pozostałych, a jak wiadomo, tak nie jest.
Poza tym przechorowanie niektórych groźnych chorób, przeciwko którym istnieją szczepionki, np. krztuśca, nie pozostawia trwałej odporności. To oznacza, że dziecko może zachorować ponownie.
Czytaj: Szczepienie dziecka – jak przygotować dziecko do szczepienia
Szczepienia noworodków: warto wiedzieć! Wywiad z pediatrą-neonatologiem
Warto szczepić dzieci, bo wzmacnia się ich odporność
Kolejnym argumentem za szczepieniami jest stymulowanie układu odpornościowego niemowlaka. Dziecko przychodzi na świat z niedoskonałym układem immunologicznym (z tzw. odpornością pierwotną). Jest narażone na atak zarazków i nie potrafi się przed nimi tak skutecznie bronić jak jego rodzice, starszy brat przedszkolak czy siostra w wieku szkolnym.
Przeciwciała, które maluszek dostał od mamy w czasie ciąży, wbrew pozorom nie chronią go długo. W dodatku przed wieloma chorobami ta ochrona w ogóle nie istnieje, wbrew temu, co sądzi wielu rodziców.
Przykładowo, przeciwciała otrzymane od mamy chronią niemowlę przez kilka miesięcy przed takimi chorobami jak: odra, świnka, różyczka czy mononukleoza. Oczywiście pod warunkiem, że mama w przeszłości przebyła te choroby. Przed meningokokami, pneumokokami i bakterią Hib przeciwciała mamy chronią maluszka zaledwie przez 6–8 tygodni po porodzie.
Natomiast właściwie nie chronią – bo ich stężenie w organizmie malca szybko spada – przed grypą, ospą wietrzną (na ospę może zachorować nawet miesięczne dziecko), a także tężcem, błonicą i krztuścem (dlatego przed tymi bardzo groźnymi trzema chorobami szczepi się już 6-tygodniowe maluszki).
Ważne! Ponieważ przeciwciała przechodzą od mamy do dziecka w ostatnim okresie ciąży, wcześniaki są pozbawione tej broni. Dzieci przedwcześnie urodzone powinny być więc w szczególny sposób chronione szczepieniami, oczywiście po uwzględnieniu ich stanu zdrowia.
Czytaj: Szczepienia wcześniaków – kiedy szczepić dzieci urodzone przed terminem?
Polecany artykuł:
Warto szczepić dzieci, aby zupełnie zlikwidować jak najwięcej chorób
To, że obecnie choroby zakaźne nie są tak częste jak 10–20 lat temu, nie jest dziełem przypadku czy samego wzrostu poziomu higieny, ale właśnie szczepień. W tym roku rząd Australii ogłosił, że wkrótce w kraju zniknie problem raka szyjki macicy. Wszystko dzięki trwającemu od wielu lat programowi szczepień przeciwko wirusowi HPV, wywołującemu ten nowotowór.
Wkrótce być może uda się też pożegnać na zawsze z polio. Znacznie zmalała także liczba zakażeń wirusem odry, a także różyczki, również wśród ciężarnych (zawdzięczamy to szczepieniom).
Gdyby zaniechać szczepień, jak sugerują ich przeciwnicy, wkrótce rozpętałaby się nowa fala zachorowań. Tak było po nieuzasadnionym (wyjaśniły to liczne, wiarygodne badania) łączeniu dawnej szczepionki przeciwko śwince, odrze i różyczce z pojawianiem się autyzmu.
Po tej „aferze” rodzice przestali szczepić dzieci, czego skutkiem był lawinowy wzrost zachorowań na te choroby i ich powikłania. Powrót do stanu zachorowalności sprzed zaprzestania szczepień był długotrwały i żmudny.
Warto szczepić dzieci, aby chronić tych, którzy nie mogą być szczepieni
Warto pamiętać, że szczepienia to działanie na rzecz całego społeczeństwa. Szczepi się dzieci nie tylko dlatego, żeby nie zachorowały, ale i po to, żeby ochronić innych – np. maluchy, które nie mogą być zaszczepione ze względu na stan zdrowia czy osoby starsze.
Dzięki szczepionkom ochronę zyskują niezaszczepione dzieci, które cierpią na braki odporności, nowotwory i inne choroby uniemożliwiające szczepienia. W ten sposób chronimy też kobiety w ciąży, które wcześniej nie przechodziły np. różyczki czy ospy, a w okresie ciąży nie mogą poddać się szczepieniu przeciw tym chorobom.
Czytaj: SZCZEPIENIA W CIĄŻY: kiedy warto je robić?
Warto szczepić dzieci, bo powikłania po chorobie są groźniejsze niż powikłania po szczepieniach
Nawet poważniejsze powikłania po szczepieniach pojawiają się ponad tysiąc razy rzadziej niż po chorobach, przed którymi one chronią. To ważny argument, pozwalający docenić wartość szczepień. Ciężki NOP zdarza się mniej więcej jeden raz na milion zaszczepionych. Szczepionki są najdokładniej przebadanymi preparatami, poddawanymi złożonej i wieloetapowej kontroli.
Trzeba też podkreślić, że szczepionki nie wywołują chorób i nie powodują autyzmu. Aby jednak były bezpieczne, trzeba spełnić szereg zaleceń. Przede wszystkim dziecko przed zaszczepieniem musi być zbadane.
Podanie szczepionki bez badania lekarskiego jest niedopuszczalne. Ponadto, między dawkami tych samych i różnych szczepionek trzeba zachować właściwe odstępy. I oczywiście muszą być dziecku podane we właściwy sposób. Dlatego szczepienia wykonują osoby doświadczone.
Czytaj: Dolegliwości i odczyny po szczepieniu – które są nieprawidłowe?
