Wszawica jest jedną z najczęściej występujących chorób pasożytniczych. Nie jest zależna od dbałości o higienę czy statusu społecznego, jak kiedyś uważano. Wystarczy duże zbiorowisko ludzkie oraz luźny stosunek do bezpośredniego kontaktu, wymieniania się grzebieniami czy ubraniami.
Czy jednak jest się czego bać i czy wszy przenoszą niebezpieczne choroby? Okazuje się, że tak, ale nie wszystkie. Zobacz, jakie choroby przenoszą wszy.
Spis treści
Czym jest wszawica?
Wszawica, zwana również pedikulozą, jest wywoływana przez wszy, które żerują na ludzkim ciele. Ich źródłem pożywienia jest krew, którą wysysają ze skóry swojego żywiciela i nosiciela. Wszy rozmnażają się błyskawicznie i trudno się ich pozbyć bez specjalistycznej terapii. Warto wiedzieć, że istnieje wiele gatunków wszy, ale wśród tych, które żerują na ludziach, wyróżniamy:
- głowowe - to najczęściej występujące wszy, które bytują na owłosionej skórze głowy. Często są ogromnym problemem w przedszkolach, na koloniach czy szkolnych obozach,
- odzieżowe - te wszy bytują na odzieży i również na niej się rozmnażają, ale i tak żerują na człowieku. Występują dość rzadko i faktycznie są związane z brakiem higieny,
- łonowe - te wszy bytują na owłosionych miejscach intymnych, ale nie tylko, bo można je także znaleźć na udach, brzuchu, pod pachami, a także w brwiach i rzęsach.
Objawy wszawicy to uporczywe swędzenie skóry głowy. Przyglądając się jej, szybko można zauważyć gnidy, czyli jajeczka wszy - są owalne i mają biało-żółty kolor. Są one składane najczęściej w okolicy potylicznej, skroniowej, a także ciemieniowej.
W tych miejscach wszy najchętniej przebywają i wysysają krew żywiciela. Przy okazji wpuszczają także toksynę, która właśnie jest odpowiedzialna za powstanie swędzenia skóry.
Trzeba podkreślić, że swędzenie jest charakterystycznym objawem także wszawicy łonowej oraz odzieżowej. O ile tę pierwszą łatwo rozpoznać - swędzą bowiem miejsca intymne, o tyle w przypadku odzieżowej może być znacznie trudniej.
Ze względu na fakt, że te wszy mogą bytować w różnych miejscach ciała, świąd nie zawsze może być wystarczającym sygnałem ostrzegawczym. W końcu nie tylko wszy wywołują taką reakcję. Warto więc zawsze dokładnie przyglądać się swędzącym miejscom na ciele i wykluczyć alergie lub inne choroby skóry.
Czy wszy przenoszą choroby?
Gdy już wiemy, czym jest wszawica, jak można się nią zarazić i jakie są jej objawy, pozostaje nam do rozstrzygnięcia jeszcze jedna, nie mniej ważna kwestia - czy wszy w ogóle są groźne i czy przenoszą inne, poza wszawicą samą w sobie, choroby? Okazuje się, że odpowiedź nie jest jednoznaczna.
Wszy głowowe oraz łonowe nie są niebezpieczne i nie zarażą nas żadną niebezpieczną dla życia chorobą. Ich obecność jest bardzo uciążliwa i może np. prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznych. W przypadku dzieci wszawica głowowa może być jednak w pewnym stopniu groźna. Nie bezpośrednio, a pośrednio, poprzez wtórne zakażenia.
Przez intensywne i częste drapanie skóry głowy mogą powstawać ranki. Wystarczy, że dziecko zacznie drapać taką poranioną skórę brudnymi paznokciami, a zakażenie bakteryjne lub grzybicze skóry będzie gotowe. W takim przypadku koniecznie będzie spotkanie z lekarzem i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku wszy odzieżowych, które faktycznie mogą zagrażać nie tylko zdrowiu, ale i czasem życiu. To właśnie one w historii ludzkości wiele razy były odpowiedzialne za przenoszenie takich chorób jak dżuma, dur powrotny, tyfus plamisty czy gorączkę okopową.
Wszystko przez to, że wszami odzieżowymi zarażali się ludzie, żyjący w złych warunkach sanitarnych czy okopach wojennych. Obecnie w cywilizowanych krajach takie epidemie nie mają już miejsca.
Zobacz: Wszy w przedszkolu. Co robić, gdy w przedszkolu panuje wszawica?
Jak można się zarazić wszawicą?
Zarażenie wszawicą zależy od gatunku danych wszy. Głowowe można "złapać" bez żadnego problemu, używając gumki do włosów, grzebienia czy nawet odzieży osoby zakażonej, używając tego samego ręcznika czy kładąc głowę na poduszce osoby, która boryka się z wszawicą głowową.
Wszy łonowe natomiast są najczęściej przenoszone drogą płciową, ale można zarazić się nimi także poprzez korzystanie z tego samego ręcznika czy poprzez spanie w jednej pościeli z osobą zarażoną.
Nie tak łatwo natomiast zarazić się wszawicą odzieżową. Choroba ta najczęściej wynika z braku dbałości o higienę. Kiedy nam zagraża? Jeśli kupimy używane ubranie, nie zdając sobie sprawy, że nosiła je zakażona osoba, i zaczniemy je używać bez wcześniejszego prania w wysokiej temperaturze.
Zobacz także: Wszy na rzęsach - jak można się nimi zarazić?
Jak wyglądają wszy? Zobacz zdjęcia:
Jak wyleczyć wszawicę?
Mimo że obecnie wszy nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia, to oczywiście nie znaczy, że nie należy się ich pozbyć. Jakakolwiek wszawica nie należy do niczego przyjemnego i gdy tylko zauważy się pierwsze objawy, a na potwierdzenie znajdzie również gnidy, to jak najszybciej trzeba podjąć działanie.
Leczenie można rozpocząć samodzielnie i użyć do tego łatwo dostępnych środków na wszy w postaci szamponów, płynów czy sprayów. Oczywiściej istotne jest tu przestrzeganie zaleceń danego producenta i powtarzanie kuracji. Leczeniu powinni poddać się wszyscy członkowie rodziny lub lokatorzy danego mieszkania, w którym pojawiła się wszawica. Można też wypróbować domowe sposoby na wszawicę.
Niestety, samo skupienie się na zainfekowanym fragmencie ciała nie wystarczy. Trzeba również zadbać o dezynfekcję otoczenia. Wyparzyć lub zniszczyć gumki, grzebienie, szczotki i spinki do włosów. Pościel, odzież i ręczniki wyprać w temperaturze co najmniej 60 stopni. Rzeczy, których nie da się wyprać, wyparzyć lub zniszczyć, trzeba zdezynfekować specjalnymi środkami owadobójczymi.
Po skończeniu kuracji zawsze warto kontrolować skórę głowy lub inne miejsca, które były zaatakowane wszawicą i błyskawicznie reagować, jeśli znów pojawią się niepokojące objawy.
