Spis treści
- Laktoferyna - co to jest?
- Jak działa laktoferyna?
- Na co pomaga laktoferyna?
- Laktoferyna a koronawirus SARS-CoV-2
- Laktoferyna a ciąża
- Jak długo stosować laktoferynę?
Laktoferyna - co to jest?
Laktoferyna („lakto”- pochodzący z mleka, „feryna”- białko wiążące żelazo) jest białkiem występującym naturalnie w wielu płynach ustrojowych i wydzielinach gruczołów ssaków, np. w mleku, ślinie, moczu, łzach, w wydzielinie z nosa, dróg oddechowych czy dróg rodnych. To jeden z podstawowych elementów systemu odporności wrodzonej - pierwszej linii obrony przed chorobotwórczymi drobnoustrojami.
Największe stężenie laktoferyny występuje w siarze i w ogóle w mleku matki karmiącej, która w ten sposób nie tylko przekazuje swojemu dziecku składniki odżywcze, ale także przyczynia się do budowania jego odporności na bakterie i wirusy.
Czytaj także: Jak wzmocnić odporność dziecka, które jest karmione butelką?
Jak działa laktoferyna?
Laktoferyna odpowiada m.in. za efektywne wykorzystanie żelaza w organizmie. Dzięki laktoferynie odblokowane zostają zapasy żelaza zmagazynowane w wątrobie, wpływa ona też na lepszą wchłanialność żelaza z diety w jelitach.
Po związaniu z jonami żelaza zmienia się struktura jej cząsteczek, które stają się w ten sposób odporne na działanie enzymów trawiennych czy temperatury. Jednocześnie „zamykanie” żelaza w cząsteczce laktoferyny czyni je niedostępnym dla bakterii, dla których stanowi pożywkę, co sprawia, że laktoferyna ma znaczenie w stymulowaniu odpowiedzi immunologicznej organizmu na bakterie i wirusy.
W prostych słowach oznacza to, że jesteśmy dzięki niej bardziej odporni na nowe choroby, a te istniejące mijają szybciej - badania pokazały bowiem, że laktoferyna przyczynia się także do wyciszania stanów zapalnych.
Czytaj także: Czym skutkuje niedobór żelaza w ciąży?
Na co pomaga laktoferyna?
Przede wszystkim wpływa na odporność organizmu. Działa przeciwbakteryjnie m.in. poprzez niszczenie ścian komórkowych bakterii czy wiązanie ich toksyn a także aktywizowanie komórek układu odpornościowego do obrony; oraz przeciwwirusowo - hamując wnikanie i namnażanie się cząsteczek wirusów w zainfekowanym organizmie.
Laktoferyna - jak wynika z badań in vitro - może łagodzić nawet takie poważne zakażenia, jak te wywołane gronkowcem złocistym, pałeczką ropy błękitnej czy salmonellą. Ma także działanie na drożdżaki, w tym Candidia albicans.
Laktoferyna a koronawirus SARS-CoV-2
Pierwsze przeprowadzone jak dotąd badania mówią o tym, że laktoferyna może wpływać na blokowanie namnażania się wirusa SARS-CoV-2 w organizmie.
Dzieje się tak, ponieważ laktoferyna reguluje poziom wydzielanych przez układ odpornościowy cytokin - białek wpływających na wzmaganie lub wyciszanie stanu zapalnego w organizmie, a tzw. burza cytokinowa towarzysząca zakażeniu SARS-CoV-2 i rozwojowi COVID-19 jest jednym z istotniejszych czynników negatywnie wpływających na rokowania pacjentów.
Laktoferyna a ciąża
Dzięki temu, że laktoferyna wiąże żelazo z diety i wpływa na jego efektywne wykorzystanie przez krwinki czerwone, ma szczególne znaczenie u kobiet od II trymestru ciąży, u których znacząco zwiększa się ryzyko wystąpienia anemii. Warto więc, aby ta substancja była składnikiem ciążowego suplementu.
Co ciekawe, badania wykazały, że laktoferyna podawana doustnie może także spowalniać dojrzewanie szyjki macicy, tym samym zmniejszając u kobiet w ciąży ryzyko przedwczesnego porodu.
Białko to ma działanie prebiotyczne - wpływa nie tylko na prawidłową mikroflorę bakteryjną jelit, ale także pochwy, dzięki czemu pomaga wyciszać stany zapalne w jej obrębie, co też może wpływać korzystnie na długość trwania ciąży.
Czytaj także: 10 wskazówek, dzięki którym nie urodzisz za wcześnie
Jak długo stosować laktoferynę?
Zarówno stężenie laktoferyny w organizmie człowieka, jak i zapotrzebowanie na nią zmienia się w zależności od stanu organizmu. W przypadku braku aktywnych zakażeń bateryjnych czy innych czynników odpowiadających za stany zapalne, składnik ten będzie produkowany w małych ilościach.
W okresach większego narażenia na infekcje (od października do marca) warto dostarczać do organizmu więcej laktoferyny wraz z dietą oraz wziąć pod uwagę jej suplementację, jako wsparcie dla naturalnej odporności organizmu.
Gdzie szukać tego składnika? Na przykład w szklance świeżego mleka, w której znajduje się 87,5 mg laktoferyny. Jest to więc dobre źródło tego białka, bo cząsteczka bydlęcej laktoferyny ma w 69% podobną strukturę do laktoferyny ludzkiej. Dostępne dane wskazują na to, że skuteczność laktoferyny uzyskanej z krowiego mleka jest porównywalna z laktoferyną ludzką. Niestety, po obróbce termicznej ta wartość nieco spada, dlatego rozwiązaniem - także dla osób z nietolerancją laktozy - może być suplementacja laktoferyny.
Ze względu na to, że laktoferyna jest produkowana w organizmie, nie ma bezwzględnej potrzeby podawania jej dużych porcji, szczególnie w przypadku zdrowych osób oraz kobiet z prawidłowo rozwijającą się ciążą.
Badanie z udziałem zdrowych ochotników stosujących niskie porcje laktoferyny przez 7 dni wykazało zwiększenie ilości komórek odpornościowych organizmu, które utrzymało się nawet po 14 dniach od zaprzestania stosowania laktoferyny. To pokazuje, że korzystne działanie przynoszą nawet niskie dawki laktoferyny stosowane w krótkim czasie.
Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Żywności uznała laktoferynę za bezpieczną do stosowania w suplementach diety. Laktoferyna - jako element suplementu - jest uważana za dobrze tolerowaną substancję, która bardzo rzadko powoduje działania niepożądane.
Czytaj także: Jak wzmocnić odporność w ciąży i uniknąć przeziębienia?