Terminem leukocyturia określa się stan, w którym w moczu pojawiają się zwiększone ilości leukocytów, czyli białych krwinek. Fraza „zwiększone ilości” nie została tutaj użyta bez powodu – tak naprawdę w warunkach całkowicie fizjologicznych, w moczu znajdują się pewne ilości białych krwinek.
O patologiach można mówić dopiero wtedy, kiedy w wydalanym z organizmu płynie pojawia się za dużo leukocytów – leukocyturię rozpoznaje się w sytuacji, kiedy w mikroskopowym badaniu moczu wykrywanych jest więcej niż 4-5 białych krwinek w polu widzenia. U dziecka norma to do 10 komórek w polu widzenia.
Spis treści
- Kiedy dochodzi do leukocyturii u dzieci?
- Jakie są przyczyny wysokiego poziomu leukocytów w moczu?
- W jaki sposób sprawdza się poziom leukocytów w moczu?
- Diagnoza i leczenie leukocyturii
- Czy leukocyturii można zapobiec?
Kiedy dochodzi do leukocyturii u dzieci?
Leukocyturia może być powiązana z kilkoma różnymi zjawiskami. Jednym z nich jest bakteriuria, czyli obecność nadmiernych ilości bakterii w moczu (jednym z zadań białych krwinek jest zwalczanie bakterii, dlatego też zwiększonej ilości tych drobnoustrojów w moczu towarzyszyć może właśnie leukocyturia).
Innym zjawiskiem jest natomiast stan określany mianem ropomoczu – w jego przebiegu dochodzi do znacznego zwiększenia ilości leukocytów w moczu, któremu towarzyszą zmiany barwy oraz zapachu moczu.
Czytaj również: Białko w moczu u dzieci - przyczyny i objawy
Jak prawidłowo i szybko pobrać próbkę moczu i kału od małego dziecka?
Jakie są przyczyny wysokiego poziomu leukocytów w moczu?
Możliwych przyczyn leukocyturii wyróżnia się stosunkowo dużo i – wbrew pozorom – do pojawienia się zwiększonej ilości białych krwinek w moczu doprowadzają nie tylko schorzenia układu moczowego. Leukocyturię u dorosłych i dzieci można bowiem obserwować w przebiegu:
- zapalenia pęcherza moczowego,
- schorzeń nerek (takich jak np. kłębuszkowe zapalenie nerek, odmiedniczkowe zapalenie nerek czy śródmiąższowe zapalenie nerek, oprócz tego leukocyturia może pojawiać się pacjentów z kamicą układu moczowego),
- zapalenia przydatków (np. jajników) u kobiet,
- zapalenia prostaty u mężczyzn,
- zapalenia wyrostka robaczkowego,
- schorzeń nowotworowych (zwiększona ilość leukocytów w moczu może być powiązana np. z nowotworem pęcherza moczowego),
- stosowania niektórych leków (np. antybiotyków i niesteroidowych leków przeciwzapalnych).
Wyróżnia się kilka grup pacjentów, którzy są predysponowani do wystąpienia leukocyturii. Przykładami takich pacjentów są chociażby kobiety ciężarne oraz dzieci i osoby z osłabioną odpornością (np. stosujące leki immunosupresyjne po przeszczepieniu jakiegoś narządu).
W jaki sposób sprawdza się poziom leukocytów w moczu?
Jak nietrudno się domyślić, oznaczenie ilości leukocytów dokonywane jest na podstawie analizy uzyskanej od pacjenta próbki moczu. Bardzo istotne jest to, aby próbka ta została w prawidłowy sposób pobrana. Przed oddaniem moczu do pojemnika pacjenta powinien zadbać o toaletę okolic intymnych – pominięcie tego etapu może zafałszować wynik badania moczu.
Kolejnym ważnym elementem pobrania jest to, że do badania przekazany powinien zostać mocz z tzw. środkowego strumienia. Choć może to brzmieć skomplikowanie, to tak naprawdę jest to proste – pierwszą porcję porannego moczu (pierwszy strumień) należy oddać do toalety.
Do pojemnika na mocz należy oddać kolejną część płynu znajdującego się w pęcherzu, pamiętając jednocześnie przy tym, aby do badania nie trafiał cały pozostały w pęcherzu mocz – ostatnią jego część, podobnie jak pierwszą, należy oddać do toalety.
Ostatnim istotnym aspektem jest czas oddania moczu do badania. Nie powinno się z tym zwlekać – w znajdującym się w pojemniku moczu zachodzą różnorodne procesy, wśród których wymienia się m.in. rozpad znajdujących się w moczu elementów (w tym również leukocytów). Zbyt późne oddanie materiału do badań może zafałszować wynik badania moczu.
Diagnoza i leczenie leukocyturii
Samej leukocyturii zasadniczo raczej się nie leczy – terapii podlega za to schorzenie, którego objawem jest zwiększona ilość białych krwinek w moczu. Zanim jednak terapia zostanie wdrożona, pacjent musi zostać dokładnie zbadany – istnieje bowiem potrzeba wykrycia u niego przyczyny leukocyturii.
Bardzo duże znaczenie mają objawy, które występują u chorych – to właśnie dzięki ich stwierdzeniu możliwe jest postawienie diagnozy.
Typowo leukocyturia u dzieci związana jest zwykle z zakażeniem układu moczowego – w badaniu moczu problemowi temu towarzyszyć może bakteriuria, z kolei wśród objawów zgłaszanych przez pacjentów (określanych jak objawy dyzuryczne), typowych dla zakażenia układu moczowego, wymieniane są:
- zwiększenie częstości oddawania moczu,
- uczucie palenia, pieczenia czy bólu podczas oddawania moczu,
- pojawianie się nieprzyjemnego uczucia parcia na mocz,
- stany podgorączkowe lub gorączka,
- bóle podbrzusza lub brzucha.
Jeżeli leukocyturia rzeczywiście wynika z zakażenia układu moczowego, to wtedy zwykle nie ma powodów do większego niepokoju – najczęściej właściwie dobrana antybiotykoterapia pozwala wyleczyć pacjenta z tego schorzenia.
Obecności leukocytów w moczu nie można jednak bagatelizować, bo – jak wspomniano już wcześniej – przyczyną tego stanu mogą być nawet schorzenia nowotworowe. Skierować ku ich podejrzeniu może występowanie u pacjenta innych problemów, takich jak np. obecność krwi w moczu czy szybka utrata masy ciała.
W razie istnienia podejrzenia, że pacjent cierpi na nowotwór, wymagane jest przeprowadzenie szerszej diagnostyki, np. w postaci badań obrazowych (takich jak np. USG, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny jamy brzusznej).
Czytaj również: Pęcherz moczowy: budowa. Funkcje i choroby pęcherza moczowego
Zioła pomocne w zapaleniu pęcherza w ciąży
Czy leukocyturii można zapobiec?
Pacjenci mogą sami – nawet w dość prosty sposób – zmniejszać ryzyko wystąpienia u siebie zarówno leukocyturii, jak i zakażeń układu moczowego.
Po pierwsze należy pamiętać o odpowiedniej podaży płynów – picie około 2 litrów wody dziennie znacząco zmniejsza ryzyko infekcji dróg moczowych.
Niebagatelną rolę w prewencji schorzeń układu moczowego ma... oddawanie moczu. Wstrzymywanie się z oddaniem moczu nie jest korzystne dla naszego zdrowia – w zalegającym w pęcherzu moczu rozwijać się mogą różnorodne bakterie. To właśnie z tego względu toaletę powinno się odwiedzać zawsze wtedy, kiedy tylko poczuje się parcie na mocz.
Aby zapobiegać infekcjom układu moczowego, pacjentom polecić można również spożywanie żurawiny. Wydawać się to może być postępowaniem z zakresu medycyny naturalnej, jednakże lekarze nierzadko zalecają jedzenie tych owoców szczególnie tym osobom, które często borykają się z zakażeniami układu moczowego.
Uzasadnione jest to chociażby tym, że zawarte w żurawinie substancje sprawiają, że bakteriom ciężej jest się utrzymać w obrębie struktur dróg moczowych, dzięki czemu ryzyko rozwoju infekcji ulega znaczącemu zmniejszeniu.
