Picie z plastikowej butelki może zwiększać ryzyko autyzmu i ADHD? Eksperci nie mają wątpliwości

2023-10-05 11:12

Nowe badanie opublikowane na łamach "PLOS ONE" sugeruje, że za coraz częstsze diagnozowanie ADHD zaburzeń ze spektrum autyzmu może - w pewnym stopniu - być odpowiedzialny bisfenol A, do niedawna tak powszechny m.in. w plastikowych butelkach.

Bisfenol A może zwiększać ryzyko wystąpienia autyzmu i ADHD?

i

Autor: Getty Images Bisfenol A może zwiększać ryzyko wystąpienia autyzmu i ADHD?

Do niedawna bisfenol A (znany bardziej jako BPA) był dość powszechnie występującym w plastikowych butelkach czy puszkach związkiem chemicznym. Jest on jednak jednym z ksenoestrogenów, przez co może zaburzać działanie gospodarki hormonalnej i funkcjonowanie organizmu.

Spis treści

  1. Dlaczego BPA jest groźny dla zdrowia i gdzie się znajduje?
  2. Bisfenol A i jego wpływ na autyzm i ADHD
Poradnik Zdrowie: Żyję z autyzmem

Dlaczego BPA jest groźny dla zdrowia i gdzie się znajduje?

BPA to związek o złej sławie i choć zdania ekspertów co do szkodliwości konkretnej dawki są rozbieżne, coraz częściej na przedmiotach wykonanych z tworzyw sztucznych oraz na opakowaniach produktów, konsumenci szukają oznaczenia "BPA FREE". Napis ten oznacza, że bisfenolu A nie zawierają. 

Liczne badania prowadzone na myszach sugerują, że ekspozycja organizmu na bisfenol A powoduje trwałe zmiany w budowie narządów płciowych u rozwijającego się płodu. Wpływ BPA (a także poszczególnych dawek) na organizmy jest bardzo różny, dlatego trudno jednoznacznie stwierdzić, jaka ilość związku jest dopuszczalna.

BPA jest obecny w plastikowych pojemnikach (także na żywność) oraz butelkach, na powierzchni papieru wykorzystywanego w drukarkach termicznych, w wewnętrznej powłoce metalowych puszek na produkty żywnościowe. Bisfenol A obecny jest również w zabawkach, plastikowych sztućcach i naczyniach jednorazowego użytku, a także w kosmetykach - szamponach, dezodorantach. Oczywiście nie we wszystkich - warto szukać właściwych oznaczeń.

Czytaj także: Bakterie z zabawek kąpielowych zagnieździły się w oku 2-latka - mama mówi co z nimi zrobić

Bisfenol A i jego wpływ na autyzm i ADHD

Badacze z Rowan-Virtua School of Osteopathic Medicine w Stanach Zjednoczonych zauważyli, że ostatnio istotnie zwiększyła się częstość diagnozowania ADHD orazzaburzeń ze spektrum autyzmu. Zdaniem naukowców zagrożenie autyzmem może być powiązane z do niedawna tak powszechnie stosowanym w produkcji m.in. plastikowych butelek BPA. 

W typowej sytuacji substancja (która dostaje się do organizmu przez układ oddechowy czy pokarmowy jest unieszkodliwiana w wątrobie. Proces ten nazywa się glukuronidacją i polega na dołączeniu do toksyny cząsteczki cukru, przez co ta staje się rozpuszczalna w wodzie i może być usunięta z organizmu przez nerki. Organizmy dzieci z autyzmem lub ADHD gorzej radzą sobie z wydalaniem BPA. 

Nie wiadomo jeszcze, co o tym decyduje, jednak faktem jest, że BPA w organizmach ww dzieci działa na układ nerwowy dłużej.

By ustalić co jeszcze może być czynnikiem istotnie wpływającym na wystąpienie ADHD i zaburzeń ze spektrum autyzmu, potrzebne są kolejne badania. Nie u wszystkich dzieci z tymi zaburzeniami występuje upośledzenie sprawności w unieszkodliwianiu BPA.

Źródło: Stein TP, Schluter MD, Steer RA, Ming X (2023) Metabolizm bisfenolu A i ftalanów u dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi. PLoS ONE