Spis treści
- Objawy różyczki: wysypka i powiększenie węzłów chłonnych
- Różyczka: leczenie
- Różyczka w ciąży a wady płodu
Różyczka u dziecka jest traktowana przez pediatrów jako choroba zakaźna, ale banalna, nie wymagająca specjalnego leczenia. Większość dzieci (ok. 70 proc.) przechodzi ją bardzo łagodnie (lub z niewielkimi objawami), u części dzieci nie pojawia się nawet wysypka - to dlatego różyczka sprawia trudności w diagnozowaniu. U dorosłych (i u części dzieci starszych) mogą pojawić się przykre objawy: jedno-dwudniowy ból stawowy, ból głowy, lub tak zwane objawy nieżytowe: katar, kaszel, zapalenie spojówek, ale zwykle mijają bez komplikacji. Dolegliwości te pojawiają się 2-3 tygodnie po zakażeniu, a ponieważ są charakterystyczne także dla zwykłego przeziębienia, bywają lekceważone.
Objawy różyczki: wysypka i powiększenie węzłów chłonnych
Najczęściej pierwsze objawy różyczki są skromne: to najczęściej sama wysypka, która początkowo pojawia się za uszami, potem na twarzy, a po upływie doby schodzi na tułów i kończyny. Wysypka, której przyczyną jest różyczka to niewielkie bladoróżowe plamki, zazwyczaj wyglądające jak wysypka uczuleniowa na przykład na leki. Zmiany są nieswędzące. Temperatura ciała może być podwyższona nawet do 39 st. C. Charakterystyczne jest powiększenie węzłów chłonnych - na karku i potylicy. Węzły są niebolesne. Niekiedy powiększenie węzłów jest jedynym objawem zakażenia wirusem różyczki. Powiększenie węzłów może utrzymywać się dłużej niż wysypka. Wysypka trwa 2-3 dni po czym blednie i zanika po około 5 dniach- bez pozostawiania śladów. U niektórych dzieci obserwuje się zapalenie gardła.
Różyczka: leczenie
Niezależnie od wieku, chory na różyczkę powinien pozostać w łóżku. Należy również ograniczyć jego kontakty z osobami, które nie chorowały na różyczkę, by uniknąć zarażania. Kiedy różyczka przebiega z wysoką temperaturą, można podawać leki przeciwgorączkowe i chłodne napoje. Po wyzdrowieniu warto pomyśleć o przyjmowaniu preparatów wzmacniających organizm, np. witaminowych.
Czas wylęgania różyczki to 14 do 21 dni. Okres zakażania zaczyna się siedem dni przed wystąpieniem wysypki i trwa od jednego do dwóch tygodni po jej ustąpieniu.W Polsce szczepienia dzieci przeciwko różyczce są obowiązkowe i przeprowadzane dwukrotnie.Po raz pierwszy szczepi się dzieci w wieku 13-14 miesięcy, a później w wieku pokwitania, tj. 13 lat. Ten drugi termin jest szczególnie ważny dla dziewczynek. Szczepionka może być skojarzona i wtedy uodparnia przeciwko odrze, śwince i różyczce. Przyjmuje się, że chroni przed zachorowaniem około 10 lat.Trwałą odporność na wirusa zapewnia tylko przechorowanie różyczki.Nie ma powodu, by chronić dzieci przed „naturalnym” zachorowaniem na różyczkę. Oczywiście wtedy, gdy ich organizm nie jest osłabiony przebytą niedawno inną chorobą
Różyczka w ciąży a wady płodu
Mimo łagodnego przebiegu u dzieci i dorosłych, różyczka może okazać się bardzo niebezpieczna dla dziecka rozwijającego się w łonie matki. Dlatego dzwonek alarmowy powinien się odezwać, gdy jesteś rodzicem dziewczynki lub gdy planujesz zajście w ciążę. W pierwszym przypadku wyręczą cię obowiązkowe szczepienia przeciwko różyczce (absolutnie nie wolno ich zaniedbać), w drugim musisz o siebie zadbać sama.
Zachorowanie na różyczkę przez kobietę ciężarną może spowodować poważne wady u dziecka. Wirus różyczki jest szczególnie niebezpieczny w pierwszym trymestrze ciąży, a zwłaszcza w pierwszych ośmiu jej tygodniach, gdy kształtują się narządy dziecka. Dziecko nie posiada jeszcze własnego systemu odpornościowego, a zakażona krew matki przenosi wirusa różyczki do jego organizmu. Ryzyko wystąpienia wad u dzieci zakażonych kobiet waha się od 10 do 50 procent. Są to najczęściej wrodzone wady oczu (zaćma, jaskra), uszu (głuchota), mózgu (upośledzenie umysłowe, wodogłowie). Mogą także wystąpić deformacje kostne oraz uszkodzenia serca i wątroby. Zachorowanie na różyczkę w ciąży, między 12 a 16 tygodniem, zmniejsza ryzyko zakażenia płodu o połowę. Infekcja w późniejszym okresie ciąży (po 16 tygodniu) nie musi powodować wad rozwojowych.Różyczka przebyta w dzieciństwie uodparnia na wirusa. Gdy nie jesteś pewna, czy chorowałaś i planujesz zajść w ciążę, zrób badanie krwi na obecność przeciwciał (ze skierowaniem jest wykonywane za darmo). Z wynikami zgłoś się do lekarza, a on podejmie decyzję o ewentualnym szczepieniu. Szczepionka (np. rudivax) jest odpłatna. Kupisz ją w aptece na receptę, kosztuje ok. 40 zł.
Jeżeli nie chorowałaś i nie szczepiłaś się przeciwko różyczce, a jesteś w ciąży, kontaktuj się tylko ze zdrowymi osobami.Zanim odwiedzisz znajomych mających dzieci, nie wstydź się zapytać, czy nie są chore i czy już przechodziły różyczkę.Jeśli jesteś w ciąży i zetknęłaś się z osobą zakażoną wirusem, a nie wiesz, czy twój organizm jest na niego odporny - jak najszybciej idź do lekarza. On zdecyduje, czy możesz jeszcze dostać zastrzyk z globuliną odpornościową. Czas, jaki minął od momentu kontaktu z osobą chorą, powinien być jak najkrótszy.
miesięcznik "Zdrowie"
