Siatki centylowe to specjalne wykresy, znajdujące się w każdej książeczce zdrowia dziecka. Znajdziesz je również u nas na stronie. Pozwalają kontrolować rozwój dziecka. To na pierwszy rzut oka kilka niezrozumiałych linii, oznaczonych liczbami 3, 10, 25, 50, 75, 90, 97. Te liczby to centyle. Na wykresie są też dwie osie – pionowa i pozioma. Na jednej z tych osi narysowany jest wiek dziecka (w miesiącach, bądź w latach). Na drugiej zaznaczono wzrost, lub wagę. Na obu osiach musisz zaznaczyć właściwe parametry (czyli wiek i wzrost lub wagę dziecka), a potem od każdej z nich wyprowadzić linię prostą. Obie proste przetną się na jednej z kilku przebiegających przez wykres krzywych. Każda z tych krzywych ma inną liczbę.
Jeśli wynik twojego dziecka znajdzie się na krzywej oznaczonej liczbą 3, świadczy to, że twój maluch jest drobniejszy od rówieśników (3 centyl oznacza, że tylko 3 procent dzieci w tym wieku będzie niższa niż on). Średnia waga i średni wzrost to 50 centyl.
Siatki centylowe: co może niepokoić w pomiarach?Pomiary na siatce centylowej powinny być wykonywane regularnie, najlepiej co 3 miesiące. To pozwoli ocenić, czy dziecko rozwija się prawidłowo. Powodem do niepokoju może być istotna dysproporcja krzywych określających wzrost i wagę (np., waga 97 centyl, a wzrost – poniżej 10 centyla), bądź gdy któraś z krzywych centylowych wykracza poza granice normy. Kontroli u specjalisty wymaga również sytuacja, kiedy krzywa zaczyna nagle gwałtownie się wznosić, albo opadać. Przykładowo: jeśli dziecko od najmłodszych lat rośnie wzdłuż 50 centyla, a nagle wartości te spadły, bądź wzrosły, może to być związane ze wczesnym dojrzewaniem, otyłością, bądź zaburzeniami wzrostu.
Górna granica normy to 97 centyl – znaczy, że dziecko plasuje się w grupie największych, bądź najcięższych dzieci, ale rozwija się harmonijnie. Granice normy to od 3 do 97 centyla. Wartości wyższe lub niższe wymagają kontroli u specjalisty.
Siatki centylowe: najpierw dobrze zmierz dziecko
Zanim zaczniesz nanosić wzrost i wagę dziecka na siatkę centylową, dokładnie zmierz i zważ malucha. Niemowlaka ważymy na specjalnej wadze, która określa masę ciała w kilogramach i dekagramach. Do zważenia starszych, ruchliwych maluchów najlepsze są wagi elektroniczne, które wyświetlają wynik na specjalnym wyświetlaczu (przyciąga on uwagę dziecka, które dzięki temu przez chwilę stoi spokojnie). Nieco trudniejszy jest dokładny pomiar długości ciała dziecka. U niemowląt można to zrobić samodzielnie dopiero wtedy, kiedy dziecko skończy 3 miesiące (wcześniej dziecko ma podkurczone nóżki, a ich prostowanie na siłę źle wypływa na bioderka). Wzrost niemowlęcia mierzy się w pozycji leżącej, od szczytu główki do podeszwy stóp, ustawionych prostopadle do podudzi. Starszemu dziecku warto kupić specjalną, kolorową miarkę i zawiesić ją np. z na ścianie. Podczas pomiaru pięty dziecka powinny dotykać ściany.
