Czy smog i alergia to zjawiska, które w jakiś sposób się ze sobą łączą? Czy smog może wywoływać alergię u małych dzieci? Ostatnie badania dowodzą,że jest to możliwe.
Spis treści:
- Co to jest alergia?
- W jaki sposób smog wywołuje alergię?
- Jakie choroby może wywołać smog?
- Alergie potwierdzone badaniami
- Zdaniem eksperta - smog szkodzi zdrowiu
Co to jest alergia?
O alergii mówi się dziś, że jest ona chorobą cywilizacyjną, gdyż do reakcji uczuleniowych dochodzi przede wszystkim u dzieci mieszkających na terenach wysoko uprzemysłowionych, dobrze rozwiniętych.
Wpływ na to, czy się pojawi, ma wiele różnych czynników: tryb życia prowadzony przez kobietę w ciąży, skłonności genetyczne (większe jej prawdopodobieństwo istnieje u tych dzieci, których rodzic lub rodzice są na coś uczuleni), życie w zbyt higienicznych warunkach, narażenie na dym z papierosów, a także - jak okazało się niedawno - oddychanie zanieczyszczonym powietrzem.
Czytaj: Jak sprawdzić jakość powietrza w mieszkaniu?
Zgodnie z definicją alergia to nieprawidłowa reakcja tkanek na oddziaływanie różnych substancji (alergenów) - po pierwszym kontakcie z nimi układ odpornościowy wytwarza przeciwciała, które, gdy zetkną się z nim po raz kolejny, zaczynają uwalniać różne substancje, zwane mediatorami stanu zapalnego, a te z kolei wywołują rozmaite niekorzystne reakcje - kaszel, kichanie, łzawienie, wysypki itp.
Istnieją dwa typy reakcji alergicznych: natychmiastowa, zachodząca w organizmie w ciągu kilku minut od kontaktu z alergenem oraz późna, kiedy objawy uczulenia pojawią się w ciągu kilku godzin.
W jaki sposób smog wywołuje alergię?
Malucha mogą uczulać różne alergeny: zarówno te pochodzenia naturalnego (takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu domowego lub złuszczony naskórek zwierząt), jak i te chemiczne, których mnóstwo unosi się w zanieczyszczonym powietrzu.
Należą do nich cząsteczki zanieczyszczeń z pyłów przemysłowych i te powstające w trakcie spalania węgla lub śmieci w domowych piecach, substancje chemiczne, cząsteczki metali, substancje obecne w spalinach - siarczany, amoniak, azotany, tlenki glinu, siarki, żelaza itp.
Zarówno alergeny naturalne, jak i chemiczne, sklejają się z cząsteczkami smogu i wraz z każdym oddechem przedostają się do organizmu. Najpierw trafiają do układu oddechowego - większe cząsteczki smogu (o średnicy do 10 mikrometra) osiadają na nabłonku gardła, oskrzeli i płuc, wywołując nieprzyjemne drapanie w gardle, mniejsze - o średnicy do 2,5 mikrometra - przenikają do krwi i wraz z nią docierają do komórek.
Jakie choroby może wywołać smog?
U dzieci, które już są na coś uczulone, oddychanie zanieczyszczonym powietrzem może powodować silną odpowiedź układu immunologicznego i nagły atak alergii. U tych maluchów, które nie są jeszcze alergikami, codzienna ekspozycja na smog może doprowadzić do uczulenia.
W obu przypadkach bowiem alergeny połączone z cząsteczkami zanieczyszczonego powietrza mocno stymulują układ immunologiczny do intensywnej reakcji obronnej.
Czytaj: Wpływ smogu na rozwój ciąży - czy zanieczyszczenia wpływają na płód?
Oczyszczacz powietrza – skuteczna broń w walce ze smogiem
Alergie potwierdzone badaniami
To, że w okresie, kiedy powietrze jest najbardziej zanieczyszczone, rośnie skłonność do uczuleń oraz zaostrzają się objawy chorób alergicznych, np. astmy, udowodnili niedawno naukowcy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i Politechniki Warszawskiej.
Razem z agencją badania rynku ARC Rynek i Opinia przeprowadzili ogólnopolskie badanie na temat tego, w jaki sposób smog wpływa na dzieci - „Wpływ stężenia pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5 na występowanie dolegliwości górnych dróg oddechowych u dzieci w wieku 3-12 lat”.
Jego wyniki jasno pokazują, że w miejscowościach, w których stężenie pyłów PM 2,5 i PM 10 jest najwyższe, dzieci częściej kaszlą, kichają, mają katar oraz objawy alergii wziewnej (alergików jest tam dwukrotnie więcej, niż gdzie indziej), na tych obszarach również liczba dzieci chorujących na astmę jest aż czterokrotnie wyższa niż tam, gdzie powietrze jest najczystsze.
Czytaj: Objawy alergii u dziecka: po czym poznać, że dziecko ma alergię?
Katar alergiczny u dziecka - jak z nim walczyć?
Zdaniem eksperta - smog szkodzi zdrowiu
Wyniki powyższe są wynikami wstępnymi, ale z uwagi na ich wagę społeczną zdecydowaliśmy się je pokazać opinii publicznej przed publikacją naukową (były prezentowane na Zjeździe Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego we wrześniu 2019).
Fakt oddziaływania zanieczyszczeń powietrza na drogi oddechowe jest znany lekarzom od dawna. Warto podkreślić, że pierwszy raz w Polsce pokazaliśmy, na ile to zjawisko jest istotne dla zdrowia polskich dzieci, nawet w obszarze, zdawałoby się tak mało istotnym jak zachorowania na infekcje górnych dróg oddechowych.
Skala tego zjawiska jest znacząca, dlatego warto wiedzieć, na ile w sezonie praca tysięcy polskich lekarzy rodzinnych i pediatrów jest zwielokrotniona wskutek oddychania ich pacjentów zanieczyszczonym powietrzem. Do tego należy uwzględnić koszty leczenia, jakie ponoszą z tego powodu całe rodziny.
Drugim istotnym aspektem jest fakt raportowanej przez rodziców znaczącej zapadalności na alergie wziewne (w tym astmę) u dzieci narażonych na działanie zanieczyszczonego powietrza.
Fakt ten należy odnotować ze wzmożoną uwagą, gdyż zgodnie z naszym badaniem kwestionariuszowym mowa jest o niemal 4-krotnym wzroście zachorowania na astmę, przewlekłą chorobę układu oddechowego trwającą często przez całe życie.