Spis treści
- Zanokcica: charakterystyka choroby i jej przyczyny
- Objawy zanokcicy
- Leczenie zanokcicy
- Zastrzał: charakterystyka choroby i jej przyczyny
- Objawy zastrzału
- Leczenie zastrzału
Zanokcica i zastrzał są jednostkami chorobowymi, do których doprowadzają zakażenia bakteryjne. Czasami terminy te używane są zamiennie, prawda jest jednak taka, że są to dwa zupełnie odrębne od siebie schorzenia.
Zanokcica: charakterystyka choroby i jej przyczyny
Zanokcica (po łacinie paronychia) obserwowana może być w obrębie dłoni (częściej) oraz stóp (rzadziej). Dokładnym umiejscowieniem tej choroby jest okolica wału paznokciowego, czyli tkanek, które to otaczają początkowy fragment paznokcia. Istotą zanokcicy jest zakażenie bakteryjne wału paznokciowego – głównymi patogenami, które mogą odpowiadać za tę infekcję, są gronkowce oraz paciorkowce.
Przyczyn zanokcicy wyróżnia się stosunkowo dużo. Istnieją sytuacje, gdzie pacjenci sami mogą zwiększać ryzyko wystąpienia u siebie tej choroby – mowa tutaj chociażby o niewłaściwym przeprowadzanie zabiegu manicure. Usuwanie tzw. skórek zbyt ostrymi narzędziami i zbyt krótkie obcinanie paznokci mogą sprzyjać rozwojowi zanokcicy. Problem pojawiać się może również wskutek:
- innych urazów wału paznokciowego,
- obgryzania paznokci,
- wrastania paznokci.
Zanokcica występować może w formie ostrej, gdzie jej objawy trwają stosunkowo krótko, ale i w formie przewlekłej, gdzie dolegliwości chorych występować mogą przez znacznie dłuższy, sięgający nawet kilku tygodni, czas. W przypadku ostrej postaci choroby doprowadzają do niej głównie wymienione powyżej czynniki, zanokcicy przewlekłej może z kolei sprzyjać częste moczenie rąk czy częste narażenie rąk na działanie różnorodnych chemikaliów. Różnicą pomiędzy zanokcicą ostrą a przewlekłą bywa również czynnik sprawczy – w ostrej odmianie choroby wywołują ją bakterie, z kolei w przewlekłej zanokcicy możliwy jest udział chorobotwórczych grzybów.
Objawy zanokcicy
Głównym objawem zanokcicy jest ból. Zazwyczaj ma on charakter pulsujący i może być on znacznego stopnia – pacjenta może boleć tak bardzo, że jego swobodne funkcjonowanie (chociażby poruszanie ręką) może być ograniczone. Z zanokcicą związane mogą być również zaczerwienienie i obrzęk zajętego wału paznokciowego, a oprócz tego dochodzić może także do wydostawania się treści ropnej z zajętej okolicy.
Leczenie zanokcicy
Stosowane w leczeniu zanokcicy metody bywają różne – wybór terapii uzależniony jest od nasilenia zmian chorobowych. W łagodnych przypadkach zanokcicy całkowicie wystarczające może być postępowanie zachowawcze, które pacjenci mogą wdrożyć samodzielnie, w swoim domu. Pomocne bywa częste wykonywanie ciepłych okładów, do których wykorzystać można po prostu ciepłą wodę z szarym mydłem. Takiego rodzaju okłady mogą łagodzić zarówno obrzęk, jak i zaczerwienienie wału paznokciowego i zdarza się, że jeżeli pacjent wcześnie rozpocznie ich stosowanie, to mogą one być wystarczającą metodą do wyleczenia zanokcicy.
Czasami jednak konieczne jest odwiedzenie lekarza i wdrożenie zdecydowanie bardziej specjalistycznych metod leczenia zanokcicy. Tak może dziać się np. wtedy, kiedy domowe sposoby na zanokcicę nie przynoszą efektów, ale i wtedy, kiedy pacjent doświadcza silnego bólu czy sam zauważa znaczne nagromadzenie ropy w okolicy wału paznokciowego. W takich przypadkach wykonuje się nacięcie zajętych chorobą tkanek – czasami wystarczające jest wykonanie tylko niewielkiego „okienka” w paznokciu (pozwala to ropie swobodnie wypływać), w bardziej zaawansowanych przypadkach może jednak zachodzić konieczność usunięcia całej płytki paznokciowej. Pomocniczo, w celu eliminacji zakażenia, u pacjentów z zanokcicą stosowane bywają antybiotyki.
Zastrzał: charakterystyka choroby i jej przyczyny
Zanokcica jest jednostką, która może dotyczyć okolicy paznokci zarówno rąk, jak i stóp. W przypadku zastrzału (po łacinie panaritium) jest już inaczej – ta jednostka występuje tylko w obrębie dłoni. Zastrzał pojawia się wskutek zakażeń bakteryjnych, a zmiany występujące w jego przebiegu pojawiają się po dłoniowej (czyli wewnętrznej) stronie rąk.
Istotą zastrzału jest nagromadzenie się ropy w strukturach dłoniowych części rąk. Wyróżnia się kilka różnych rodzajów zastrzału:
- zastrzał skórny,
- zastrzał podskórny,
- zastrzał ścięgnisty,
- zastrzał stawowy,
- zastrzał kostny (jest to najpoważniejsza postać zastrzału).
Do zastrzału dochodzi wskutek zakażenia bakteryjnego tkanek dłoni. Jednostka ta pojawia się po wystąpieniu jakiegoś urazu – jako najczęstsze przyczyny zastrzału wymienia się zakłucia dłoni (a przede wszystkim opuszek palców) różnymi zanieczyszczonymi przedmiotami, np. igłą.
Objawy zastrzału
Główną dolegliwością, która występuje u osób z zastrzałem, jest ból. Podobnie jak w zanokcicy może on mieć bardzo duże nasilenie, ból ten zazwyczaj ma charakter pulsujący. Innymi objawami zastrzału bywają obrzęk oraz zaczerwienienie, które – co ciekawe – pojawiać się mogą po grzbietowej stronie ręki. Dochodzić może do tego przez to, że przedziały tkankowe w obrębie dłoni są dość ciasne i ostatecznie obrzęk może niejako „przenosić się” na tę część ręki, gdzie znajduje się po prostu więcej wolnej przestrzeni – czyli właśnie na struktury grzbietu ręki.
U chorych z zastrzałem mogą się pojawiać również i objawy ogólne, takie jak podwyższenie temperatury ciała czy dreszcze. Z taką sytuacją można się jednak zetknąć raczej nie w przypadku zastrzału skórnego – stanowiącego typową postać tej choroby – a bardziej w razie rozwinięcia się najcięższego rodzaju zastrzału, czyli zastrzału kostnego.
Leczenie zastrzału
Pacjentom z zastrzałem wdrażane może być różne leczenie – wybór zależy od postaci choroby, która występuje u danego pacjenta. Zastrzał skórny można wyleczyć poprzez samo wykonanie drobnego nacięcia skóry palca, dzięki któremu treść ropna ulegnie ewakuacji. Bardziej skomplikowane jest już leczenie zastrzału podskórnego, stawowego czy kostnego – w ich przypadku również konieczne jest ewakuowanie treści ropnej, ale i może zachodzić konieczność zastosowania unieruchomienia pojedynczego palca (w zastrzale podskórnym) lub nawet całej kończyny (w zastrzale kostnym). W cięższych przypadkach zastrzału pacjentom podawane są antybiotyki, których zadaniem jest eliminacja drobnoustrojów, które to doprowadziły do wystąpienia zastrzału.
