Spis treści
Co zrobić, gdy stwierdzisz, że twoje dziecko zezuje? Niestety okazuje się, że konsultacja okulistyczna nie wystarcza. Zez u dzieci może mieć bowiem różne podłoże.
Niekiedy konieczne jest odwiedzenie również neurologa, pediatry i laryngologa, aby dokładnie zdiagnozować przyczynę powstawania zeza u dziecka i zastosować odpowiednia formę leczenia.
Warto pamiętać, że szczególnie istotne dla rozwoju wzroku dzieci są pierwsze lata życia. Dzięki wczesnemu wykryciu zeza u dziecka i zastosowaniu odpowiedniego leczenia i rehabilitacji wiele nieprawidłowości w rozwoju narządu wzroku dzieci można wyeliminować.
Czytaj: Zez u niemowląt, czyli uciekające oczka - jak leczyć zeza?
Jakie oczy będzie miało dziecko?
Przyczyny zeza u dzieci
Przyczyn powstawania zeza u niemowląt może być kilka. Pamiętajmy, że wzrok kształtuje się u na wczesnych etapach życia. Zaraz po urodzeniu zmysł ten nie jest jeszcze w pełni wykształcony.
Już od pierwszych chwil życia noworodek jest w stanie odbierać bodźce wizualne, jednak jeszcze w ograniczonym stopniu. Jego zmysł wzroku nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, a widzenie nieostre, peryferyczne i w ograniczonym do odcieni szarości zakresie kolorów.
Oczy i układ nerwowy dojrzewają jeszcze przez wiele miesięcy, więc na wczesnych etapach rozwoju zez u dzieci może być spowodowany niedostatecznym wykształceniem tego układu lub nierównomiernym rozwojem mięśni oczu.
Niestety może także stanowić objaw poważnych wad i chorób, dlatego jeśli zaobserwujemy tego typu objawy u dziecka, należy niezwłocznie zgłosić się do specjalisty, który sprawdzi ostrość widzenia, określi typ i wielkość kąta zeza oraz oceni budowę gałek ocznych, a w razie potrzeby zaleci odpowiednie leczenie i ćwiczenia.
Czytaj: Jak uaktywnić leniwe oko?
Zez u noworodka: czy to normalne? Przyczyny zeza u noworodka
Objawy zeza u dzieci
Istotne jest, aby bacznie obserwować dziecko i zwracać uwagę, czy ustawia ono oczy równolegle, nie mruży ich, nie przekrzywia głowy i nie przymyka jednego oka przy uważnym przyglądaniu się. Jeśli zauważysz, że twoje dziecko patrzy każdym oczkiem inaczej skonsultuj się z lekarzem.
Zez u dzieci najczęściej występuje w postaci zbieżnej, kiedy jedno lub oba oczka dziecka zamiast równolegle ustawiają się w kierunku nosa. Tego typu nieprawidłowości i takiej objawy zeza u dzieci często pojawiają się u dwu-, trzylatków i często ich przyczyną jest nadwzroczność.
Na początku może nie być to nieprawidłowość stała, a z czasem pojawiać się coraz częściej. W wypadku zeza rozbieżnego mamy do czynienia z ustawieniem gałek ocznych w kierunku skroni. Ta przypadłość również w początkowej fazie nie musi być stała, a oczko może "uciekać" w kierunku skroni, na przykład podczas oglądania telewizji czy kiedy dziecko się zamyśli.
Inne objawy zeza u dzieci wywołuje choroba nazywana zezem skośnym, która jest wynikiem niedowładu mięśnia górnego skośnego. Może on być wrodzony lub nabyty. Tutaj należy obserwować pozycje całego ciała dziecka, gdyż w tej chorobie charakterystyczne jest przyjmowanie wyrównawczego ustawienia głowy.
Typowe dla niedowładu mięśnia skośnego górnego jest występowanie u chorego pochylenia głowy w stronę zdrowego oka, skręcenie twarzy w tym kierunku oraz obniżenie brody.
Czytaj: Jak wspomagać rozwój wzroku niemowlaka?
Zez pozorny (łac. pseudostrabismus) to fałszywe wrażenie istnienia zeza mimo równoległego ustawienie gałek ocznych. Zwykle spowodowany zbyt szerokim lub zbyt wąskim rozstawieniem oczu lub szeroką nasadą nosa. Wrażenie takie może również pogłębiać dziecięce płaskie czoło oraz zmarszczka nakątna (nadmiar skóry w okolicy wewnętrznego kąta oka).
Leczenie zeza u dzieci
Choć terapia i leczenie zeza może niestety trwać latami, w większości wypadków zeza u dzieci można wyleczyć. Jeśli u twojej pociechy, poza zezem, zostanie zdiagnozowana wada wzroku, niezbędna jest korekcja okularowa.
Podstawowym leczeniem zachowawczym w wypadku zeza u dzieci jest rehabilitacja wzrokowa − leczenie ortoptyczne i pleoptyczne. Co kryje się pod tymi dziwnie brzmiącymi nazwami?
- Zez u dzieci leczenie: pleoptyczne
Terapia pleoptyczna w leczeniu zeza to ćwiczenia mające na celu nauczenie dziecka patrzenia odpowiednią częścią siatkówki (plamką). Skutkiem z sukcesem przeprowadzonej kuracji jest uzyskanie pełnej ostrości widzenia.
- Zez u dzieci leczenie: ortoptyczne
Natomiast ćwiczenia ortoptyczne związane z leczeniem zeza umożliwiają wyćwiczenia właściwego ustawienia gałek ocznych. Jeśli terapia ta nie przyniesie zadowalających rezultatów, niezbędne może okazać się operacyjne leczenie zeza.
Czytaj: Zaburzenia wzroku u dzieci mogą być przyczyną kłopotów w nauce
