W czasie cyklu menstruacyjnego w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian. Wahania gospodarki hormonalnej wpływają nie tylko na funkcjonowanie układu nerwowego i zaburzenia nastroju, ale również na układ trawienny czy odkładanie wody w organizmie. W czasie cyklu w naturalny sposób powiększają się również jajniki. Co się wtedy dzieje i jakie sygnały powinny skłonić nas do wizyty u lekarza?
Spis treści
- Czy rozmiar jajników powinien nas martwić?
- Powiększenie jajników a owulacja
- Kiedy dochodzi do powiększenia jajników?
- Objawy powiększonych jajników
- Jak rozpoznać powiększone jajniki?
Czy rozmiar jajników powinien nas martwić?
Niepokojące mogą być zarówno zbyt małe, jak i zbyt duże jajniki. Niewielkie jajniki mogą nie funkcjonować prawidłowo i utrudniać owulację, a w konsekwencji zajście w ciążę. Zbyt duże jajniki z kolei mogą oznaczać zaburzenia hormonalne lub sygnalizować obecność torbieli bądź mięśniaków.
Powiększenie jajników a owulacja
Tuż przed owulacją, gdy dojrzewają pęcherzyki, z których wkrótce jeden przejmie dominującą rolę (tzw. pęcherzyk Graafa), jajnik powiększa się, przygotowując się do uwolnienia komórki jajowej. Po owulacji jego rozmiar powinien się zmniejszyć. Jeśli tak się nie dzieje, może to oznaczać różnego rodzaju zaburzenia w układzie rozrodczym.
Kiedy dochodzi do powiększenia jajników?
Do zwiększenia rozmiaru jajników może dojść w kilku sytuacjach:
- przy zespole policystycznych jajników — w tej sytuacji w jajnikach występuje wiele drobnych pęcherzyków, które często przeistaczają się w torbiele. Żaden z pęcherzyków nie przyjmuje dominującej postaci, na skutek czego nie pęka i nie uwalnia komórki jajowej. Kobiety, które cierpią na PCOS, mogą mieć nieregularne miesiączki, cykle bezowulacyjne i problemy z zajściem w ciążę
- przy torbielach — te najczęściej zdarzają się u kobiet, które zbliżają się do klimakterium. Torbiele mogą przybierać różną postać, m.in. torbieli łagodnych, endometrialnych, torbielakogruczolaków czy torbieli złośliwych
- przy stanach zapalnych przydatków — powiększenie jajnika nie jest jedynym objawem stanu zapalnego, często pojawia się również gorączka, upławy czy nudności i wymioty
- przy mięśniakach macicy — w tej sytuacji jajniki powiększają się na skutek namnażania się w nich guzków. Zmiany te niestety mają charakter nawracający, mogą nasilać się w okresie burz hormonalnych takich jak ciąża czy menopauza
- przy adenomiozie, endometriozie wewnętrznej.
Objawy powiększonych jajników
Powiększone jajniki mogą dawać wiele wyraźnych sygnałów. Na jakie objawy warto zwrócić uwagę?
- nieregularne miesiączki
- nieprawidłowe upławy
- częste oddawanie moczu
- nawracające wzdęcia
- ucisk w dole brzucha
- hirsutyzm, czyli nadmierny wzrost włosów na ciele
Jak rozpoznać powiększone jajniki?
Jeśli zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy takie jak nieregularne miesiączki, upławy czy bóle w dole brzucha, powinniśmy wybrać się do ginekologa. Lekarz przeprowadzi USG dróg rodnych i oceni rozmiar jajników. Jeśli cokolwiek wzbudzi jego niepokój, zleci również badania hormonalne. Rozrost jajników najczęściej związany jest z zaburzeniami gospodarki hormonalnej. Na USG można zobaczyć również, czy w jajnikach nie występują torbiele lub mięśniaki.
Jeśli lekarz nie dostrzeże niczego nieprawidłowego, ale dalej niepokoją nas dziwne objawy, warto wybrać się na konsultację do specjalisty z zakresu endometriozy. Czasem tylko wyspecjalizowany w tej dziedzinie ginekolog jest w stanie prawidłowo ocenić torbiele endometrialne, które mogą również przyczyniać się do powiększenia jajników.
Czytaj również: O czym świadczy ból jajników?