Obfite miesiączki, czyli krwawienia menstruacyjne są nie tylko uciążliwe dla kobiety, ale mogą spowodować poważne powikłania zdrowotne. Zbyt duża utrata krwi prowadzi do niedokrwistości i niedoboru żelaza, co skutkuje uczuciem zmęczenia, apatii, brakiem energii i niedotlenienia narządów wewnętrznych.
Każde niepokojący objaw związany z menstruacją, w tym także obfite miesiączki, powinien być zbadany przez lekarza ginekologa. Specjalista zrobi badania i określi, jakie są przyczyny obfitych miesiączek i jak je leczyć.
Spis treści
- Co to znaczy obfita miesiączka?
- Przyczyny obfitych miesiączek: zaburzenia w obrębie narządów rodnych
- Przyczyny obfitych miesiączek: inne zaburzenia
Co to znaczy obfita miesiączka?
Według definicji obfita miesiączka (łac. Hypermenorrhoea) to utrata podczas menstruacji nadmiernej ilości krwi (powyżej 100 ml.) przy zachowanej prawidłowej długości cyklu oraz czasu trwania menstruacji.
Do przyczyn obfitych miesiączek możemy zaliczyć zaburzenia w obrębie narządów rodnych, zaburzenia gospodarki hormonalnej, zaburzenia krzepnięcia krwi, a także stosowanie niektórych leków czy powikłania wczesnej ciąży.
Czytaj: Zaburzenia miesiączkowania: przyczyny, rodzaje zaburzeń miesiączkowania, leczenie
Skąpa miesiączka (hypomenorrhoea): przyczyny i leczenie HC
Przyczyny obfitych miesiączek: zaburzenia w obrębie narządów rodnych
- Mięśniaki macicy
Do najczęstszych przyczyn obfitych miesiączek należą mięśniaki macicy, szczególnie mięśniaki podśluzówkowe i śródścienne, które mają wpływ na kształt jamy macicy.
Mięśniaki dotykają najczęściej kobiety po 35. roku życia. Są to łagodne zmiany w obrębie macicy, które, poza obfitymi miesiączkami, mogą powodować także ból podbrzusza, częste oddawanie moczu, ból podczas współżycia, a także problemy z zajściem w ciążę.
Podstawą diagnostyki mięśniaków macicy jest ultrasonografia przezpochwowa. Leczenie obfitych miesiączek niespowodowanych mięśniakami uzależnione jest od ich ilości, wielkości i lokalizacji mięśniaków, a także wieku pacjentki.
Dostępne są metody chirurgiczne polegające na wyłuszczaniu mięśniaków metodą laparoskopową lub klasyczną, metody małoinwazyjne oparte na embolizacji tętnic macicznych, a także metody nieinwazyjne polegające na termoablacji, czyli użycia wysokiej temperatury do niszczenia nieprawidłowej tkanki.
Niekiedy, szczególnie u chorych po menopauzie, wskazana jest operacja polegająca na całkowitym usunięciu macicy (histerektomia).
- Endometrioza i adenomioza
Endometrioza jest chorobą dotykającą najczęściej kobiety w wieku rozrodczym. Polega ona na wstępowaniu błony śluzowej macicy poza jamą macicy. Do szczególnego typu endometriozy zalicza się także adenomiozę, która polega na tworzeniu się ognisk endometriozy w obrębie mięśnia macicy.
Ogniska endometriozy występują najczęściej w obrębie jamy brzusznej i miednicy mniejszej, ale mogą także w mózgu i innych narządach wewnętrznych. Endometrioza wywołuje bardzo bolesne, przedłużające się i obfite miesiączki, bolesne współżycie, problemy z zajściem w ciąże, a także całe spektrum objawów uzależnione od przebiegu i zaawansowania choroby – może to być krwiomocz, nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych, bóle głowy, bóle kręgosłupa.
Diagnostyka opiera się na wykonaniu biopsji wycinka pobranego w trakcie laparoskopii. Leczenie polega na podawaniu leków hamujących podziały komórkowe w obrębie endometrium, a także chirurgiczne usuwanie ognisk endometriozy.
Do szczególnego typu endometriozy zalicza się także adenomiozę, która polega na tworzeniu się ognisk endometriozy w obrębie mięśnia macicy.
- Choroby nowotworowe układu rozrodczego
Do chorób nowotworowych powodujących wzmożone krwawienie z dróg rodnych należy rak szyjki macicy i rak endometrium. Co odróżnia te choroby od pozostałych to fakt, iż najczęściej krwawienia związane z chorobami nowotworowymi nazywane są krwawieniami acyklicznymi – czyli występującymi pomiędzy miesiączkami. W przypadku każdego krwawienia występującego między miesiączkami należy pilnie zgłosić się do ginekologa.
- Wady anatomiczne macicy
Wady anatomiczne macicy powodują niekiedy zwiększone krwawienie miesiączkowe. Wady budowy macicy dotyczą 12% kobiet i wiążą się nie tylko z zaburzeniami miesiączkowania, ale także zaburzeniami płodności i nawykowymi poronieniami.
Diagnoza stawiana jest na podstawie badania ginekologicznego, USG oraz MRI. Leczenie obejmuje zabiegi chirurgiczne, pozwalające na odtworzenie prawidłowego kształtu macicy.
- Cykle bezowulacyjne
Dotyczą najczęściej nastolatek, kobiet w wieku okołomenopauzalnym, a także kobiet otyłych i chorych na zespół PCOS. W wyniku braku owulacji pęcherzyk jajnikowy staje się pęcherzykiem przetrwałym, stale produkującym estrogeny, co nasila krwawienie.
Cykle bezowulacyjne u młodych dziewcząt wynikają z niedojrzałości osi podwzgórzowo-przysadkowo-jajnikowej i braku równowagi między estrogenami a progesteronem, u kobiet w wieku menopauzalnym cykle bezowulacyjne wynikają natomiast z wygasania czynności jajników.
W przypadku kobiet w wieku rozrodczym należy poszukiwać przyczyn cykli bezowulacyjnych poprzez badanie ginekologiczne, USG przezpochwowe oraz ocenę poziomu hormonów płciowych w surowicy krwi.
Czytaj: Objawy przed okresem - po czym poznać, że zbliża się miesiączka
Kalendarzyk miesiączkowy - oblicz cykl miesiączkowy i termin menstruacji
Przyczyny obfitych miesiączek: inne zaburzenia
- Niedoczynność tarczycy
Najczęstszą przyczyną obfitych krwawień miesiączkowych niewynikających z zaburzeń układu rozrodczego jest niedoczynność tarczycy – najczęściej choroba Hashimoto.
Choroba ta wywołuje szereg objawów takich jak senność, apatia, przybieranie na wadze, zaparcia, a także bardzo obfite, przedłużające się miesiączki.
Diagnostyka opiera się na wykonaniu badań laboratoryjnych – TSH, FT3 i FT4, a także USG tarczycy. Leczenie niedoczynności tarczycy polega na stosowaniu substytucji hormonalnej w postaci tabletek.
- Zaburzenia krzepnięcia
Jedną z głównych przyczyn obfitych krwawień miesiączkowych są też zaburzenia krzepnięcia. Przyczynami zaburzeń krzepnięcia jest zbyt mała ilość płytek krwi (małopłytkowość), zaburzenia funkcji wątroby, która odpowiada za produkcję czynników krzepnięcia, lub zaburzenia krzepnięcia wynikające z niedoborów czynników krzepnięcia np. hemofilia, choroba von Willebrandta.
Zaburzenia krzepnięcia wymagają kompleksowej diagnostyki i leczenia przyczynowego, dzięki któremu możliwe jest pozbycie się zbyt obfitych miesiączek.
- Leki
Obfite krwawienie miesiączkowe może być też skutkiem stosowanych leków. Najczęściej są to leki z grupy antykoagulantów – wpływających na krzepnięcie krwi, a także stosowanie antykoncepcji w formie wkładek wewnątrzmacicznych uwalniających jony metali.
Czytaj: Badanie krzepliwości krwi w ciąży i przed cesarskim cięciem. Na czym polega koagulogram?
