Podwiązanie jajowodów, inaczej sterylizacja kobieca lub salpingektomia, to rodzaj antykoncepcji chirurgicznej, który trwale pozbawia kobietę płodności.
Podwiązanie jajników jest uważane za najskuteczniejszą metodę na uniknięcie ciąży. Wskaźnik Pearla dla tej metody antykoncepcji wynosi 0,5 co oznacza, że na sto kobiet, u których podwiązano jajowody, zdarzyło się zaledwie 0,5 zapłodnień.
Nie oznacza to jednak, że podwiązanie jajników to metoda doskonała. Ta metoda antykoncepcji ma pewne skutki uboczne, o których kobieta powinna wiedzieć, zanim zdecyduje się na zabieg. Przeczytaj: na czym polega i jakie są konsekwencje podwiązywania jajowodów.
Czytaj: 8 faktów o antykoncepcji, które cię zaskoczą
Skuteczna i nowoczesna antykoncepcja dla młodych mam
Spis treści:
- Podwiązanie jajowodów: na czym polega?
- Podwiązywanie jajników - metoda laparotomii
- Podwiązywanie jajowodów - metoda laparoskopowa
- Podwiązywanie jajowodów - metoda Esurr
- Podwiązanie jajowodów: konsekwencje
- Podwiązanie jajowodów: skutki uboczne
- Podwiązanie jajowodów – czy jest legalne?
Podwiązanie jajowodów: na czym polega?
Podwiązanie jajników polega na przerwaniu ich drożności, dzięki czemu zostaje odcięta droga, którą komórka jajowa zmierza do macicy i którą plemniki kierują się do komórki jajowej. Obecnie stosuje się kilka zabiegów, podczas których można podwiązać jajowody – laparotomię, laparoskopię lub zabieg metodą Esurr.
Podwiązywanie jajników - metoda laparotomii
Laparotomia to zabieg operacyjny, wykonywany w znieczuleniu ogólnym, który polega na przecięciu skóry i mięśni w celu otwarcia jamy brzusznej. Wówczas lekarz może:
- zmiażdżyć jajowody sposobem Mandlera
- zawiązać na jajowodach nierozpuszczalne nici chirurgiczne i wyciąć fragment jajowodu (operacja Pomeroy’a)
- wyciąć 1-2 centymetrowy odcinek jajowodu, a powstały kikut umieścić w "kieszonce" wykonanej w części otrzewnej, która następnie zostaje zszyta (wycięcie jajowodu sposobem Labhardta)
- podwiązać jajowody obustronnie, a potem je przeciąć. Dalej z powstałymi kikutami postępuje się tak, jak w ww. metodzie (przecięcie jajowodu sposobem Irvinga)
- wyciąć strzępki jajowodu i jajnika (fimbriektomia)
- założyć klipsy na jajowodach (sterylizacja klipsowa)
Ostatnim etapem zabiegu jest zamknięcie jamy brzusznej i zszycie powłok skórnych. Do czasu zagojenia się ran (około 3 miesiące od operacji) niewskazane jest współżycie.
Podwiązywanie jajowodów - metoda laparoskopowa
Mniej inwazyjne jest podwiązanie jajników wykonane metodą laparoskopową. W tym przypadku wykonuje się jedynie niewielkie nacięcia w skórze, przez które wprowadza się specjalne rurki. Następnie zostają przez nie przeprowadzone miniaturowe narzędzia chirurgiczne, którymi lekarz wykonuje podwiązanie jajowodów i kamerka.
Za pomocą laparoskopu najczęściej wykonuje się elektrokoagulację – pod wpływem
Podwiązywanie jajowodów - metoda Esurr
Jednak najnowocześniejszą metodą na przerwanie drożności jajników jest metoda Esurr. W tym przypadku lekarz wprowadza do jajowodów specjalną spiralną wkładkę. Dostaje się ona przez pochwę do szyjki macicy, a następnie do jamy macicy i dalej do jajowodów za pomocą histeroskopu (wziernika).
Jednak w tym przypadku proces zamknięcia jajowodów nie jest – jak w ww. przypadkach – natychmiastowy, lecz trwa do trzech cykli miesiączkowych. To czas, przez który wkładka musi zostać obrośnięta przez tkankę, by prawidłowo spełniała swoją funkcję (dlatego należy stosować antykoncepcję).
Po kwartale trzeba wykonać histerosalpingografię (badanie rentgenowskie, dzięki któremu widoczna jest jamy macicy i jajowody), aby sprawdzić, czy wkładki są właściwie położone.
Czytaj: 5 bezpiecznych metod antykoncepcyjnych dla karmiącej mamy
Wazektomia – bezpieczna antykoncepcja męska
Podwiązanie jajowodów: konsekwencje
Konsekwencją podwiązania jajowodów jest pozbawienie kobiety płodności. W większości przypadków nie można z powrotem przywrócić drożności jajowodów (wyjątek stanowi sterylizacja klipsowa, w przypadku której wystarczy zdjąć klips). Jak wynika z badań, zabiegi odwracające skutki sterylizacji kobiecej kończą się sukcesem tylko w 1/3 przypadków.
Podwiązanie jajowodów: skutki uboczne
Najpoważniejszym powikłaniem po podwiązaniu jajowodów jest ciąża pozamaciczna, do której może dojść, jeśli zabieg został źle wykonany. Inne skutki uboczne, jakie mogą wystąpić po podwiązaniu jajowodów, wynikają z samego zabiegu i znieczulenia.
Zwykle jest to ból w podbrzuszu. Niektóre kobiety skarżą się na infekcje pęcherza moczowego. Inne powikłania to m.in. trudno gojące się rany, zakażenia, krwawienia.
Podwiązanie jajowodów nie niesie za sobą skutków ubocznych w postaci zmian hormonalnych. Nie przyczynia się również do zaburzeń miesiączkowania (nieregularne lub bardzo bolesne miesiączki itp.). Nie jest również przyczyną zaburzeń seksualnych.
Wręcz przeciwnie – kobieta nie obawia się już niechcianej ciąży, w związku z tym może otworzyć się na nowe doznania.
Czytaj: Bolesne miesiączki: 5 sprawdzonych sposobów na bóle menstruacyjne
Podwiązanie jajowodów – czy jest legalne?
W Polsce podwiązanie jajowodów na życzenie kobiety jest zabronione przez prawo (nieuzasadnione wiąże się z karą więzienia dla lekarza). Taki zabieg można wykonać tylko wtedy, gdy istnieją przesłanki, że ciąża może stanowić zagrożone dla zdrowia lub życia kobiety (np. u kobiet po trzech cesarskich cięciach). Można ją zastosować także wtedy, gdy wiadomo, że dzieci będą obciążone którąś z ciężkich chorób genetycznych.
Czytaj: Cesarka na życzenie – jakie trzeba spełniać warunki, by rodzić przez cesarskie cięcie