Torbiele (cysty) są jedną z możliwych do wystąpienia w obrębie gruczołów piersiowych zmian o charakterze łagodnym. Mogą one rozwijać się tylko w jednej, jak i w obu piersiach pacjentki, możliwe także jest i to, że u jednej kobiety w obrębie piersi pojawi się kilka cyst.
Typowo traktowane są one za schorzenie całkowicie kobiece i rzeczywiście – torbiel w piersiach rozwija się przede wszystkim u kobiet, aczkolwiek możliwe jest jej wystąpienie również i u mężczyzny.
Zmiany te spotykane są głównie u młodych, bo mających pomiędzy 30 a 40 lat, pacjentek. Możliwe jest jednak ich pojawienie się zarówno u zdecydowanie młodszych, jak i u znacznie starszych kobiet.
Spis treści
- Jakie są przyczyny powstawania torbieli w piersiach?
- Jak rozpoznać torbiel w piersi?
- Jakie objawy mogą sugerować obecność torbieli w piersiach?
- Kiedy wybrać się do lekarza?
- Jakie badania należy wykonać po rozpoznaniu torbieli w piersiach?
- Jak przebiega leczenie torbieli w piersiach?
- Jak zapobiegać torbielom w piersiach?
Jakie są przyczyny powstawania torbieli w piersiach?
We wnętrzu gruczołów piersiowych znajdują się liczne przewody mleczne, które po porodzie odpowiedzialne są za transport matczynego pokarmu ostatecznie na zewnątrz piersi.
Wspomina się tu o nich, ponieważ przyczyną torbieli w piersi jest rozrost komórek nabłonkowych tych przewodów, a następnie to, że stają się one niedrożne.
Ostatecznie dochodzi do powstawania różnej wielkości tworu (torbiel w piersiach może mieć wielkość odpowiadającą zarówno ziarnu grochu, jak i piłeczce golfowej), w którego wnętrzu znajduje się płynna treść.
Co jednak sprawia, że u kobiet pojawiają się torbiele w piersiach? Tego do dziś nie udało się jednoznacznie ustalić. Uważa się, że do ich występowania doprowadzać mogą zaburzenia hormonalne – podejrzewa się, że wahania stężeń hormonów płciowych, towarzyszące cyklowi miesiączkowemu, mogą mieć udział w rozwijaniu się cyst w piersiach.
Zwraca się również uwagę na to, że nadmiar estrogenów w organizmie – przez to, że hormony z tej grupy ogólnie stymulują wzrost tkanek gruczołu piersiowego – również może być przyczyną torbieli w piersiach.
Jak rozpoznać torbiel w piersi?
Podstawowym objawem torbieli w piersiach jest obecność różnej wielkości guzka w obrębie biustu. Mniejsze cysty raczej są niewyczuwalne palpacyjnie (ich obecność można stwierdzić wyłącznie na drodze badań obrazowych), większe zaś (np. takie, które mają powyżej około 2 cm średnicy) stają się możliwe do stwierdzenia na drodze dotyku.
W piersiach wyczuwane mogą być jednak różne twory – część z nich jest złośliwa, inne zaś łagodne. Czy więc torbiele mają jakieś typowe dla siebie cechy? Jak najbardziej – wśród charakterystycznych cech cyst wymieniane są:
- okrągły lub owalny kształt zmiany, która jest łatwo przesuwalna względem otaczających tkanek,
- konsystencja zmiany: torbiel w piersi zazwyczaj jest miękka w dotyku,
- posiadanie przez zmianę gładkich brzegów, gdzie jednocześnie łatwo jest je odróżnić od pozostałych tkanek piersi.
Czytaj również: Jak samodzielnie badać pierś?
To nieprawda, że w ciąży nie trzeba badać piersi. Dlaczego trzeba iść koniecznie na USG?
Jakie objawy mogą sugerować obecność torbieli w piersiach?
Torbiel w piersiach zazwyczaj nie boli. Czasami u pacjentki owszem, pojawiają się dolegliwości bólowe, jednakże dzieje się tak zwykle wtedy, gdy zmiana jest duża i uciska na otaczające ją tkanki piersi.
Zdarza się również i tak, że kobiety zaczynają odczuwać ból czy dyskomfort w obrębie biustu bezpośrednio przed miesiączką, a po jej wystąpieniu problemy te ustępują. Takie zjawiska są jednymi z tych, które przekonują, że hormony mogą być zaangażowane w rozwój cyst w piersiach.
Kiedy wybrać się do lekarza?
Patrząc na powyższą charakterystykę torbieli w piersiach, wydawać by się mogło, że pacjentki są w stanie samodzielnie stwierdzić, że pojawiła się u nich tego właśnie rodzaju zmiana.
Rzeczywiście, możliwe jest wysunięcie takiego przypuszczenia, wyraźnie trzeba tutaj jednak podkreślić jeden aspekt: otóż po zaobserwowaniu jakiejkolwiek zmiany w obrębie gruczołów piersiowych bezapelacyjnie wymagane jest udanie się do lekarza.
Tylko specjalista – i to z wykorzystaniem specjalistycznych badań – będzie w stanie określić, jakiego rodzaju jest twór, który pojawił się u pacjentki.
Jakie badania należy wykonać po rozpoznaniu torbieli w piersiach?
Do kogo jednak się udać? Przede wszystkim po prostu do lekarza. Może to być lekarz rodzinny, ginekolog czy onkolog – w razie potrzeby pokierują oni pacjentkę czy to do innego specjalisty, czy też na odpowiednie badania. Najpierw jednak wykonywane jest badanie palpacyjne piersi – lekarz stara się dokładnie ocenić zmianę i stwierdzić, czy jej cechy rzeczywiście odpowiadają torbieli.
W następnej kolejności zlecane są natomiast badania obrazowe, takie jak USG piersi czy mammografia. To właśnie one umożliwiają dokładniejsze ocenienie istniejącej u pacjentki zmiany, np. dzięki nim możliwe staje się stwierdzenie, że wnętrze cysty wypełnione jest treścią płynną.
Możliwe jest i to, że pacjentce zostanie zlecona biopsja. Pobrany podczas niej materiał zostaje przekazany do badań histopatologicznych (wykonuje się je zwłaszcza wtedy, gdy w pochodzącym z torbieli płynie znajduje się krew), które pozwalają uzyskać ostateczną odpowiedź na pytanie, czy zmiana ma charakter łagodny czy złośliwy.
Czytaj również: Torbiel czekoladowa na jajniku: przyczyny, objawy, leczenie
Bolą przed okresem, ale i zaraz po zapłodnieniu. Jak odróżnić ból piersi zwiastujący ciążę?
Jak przebiega leczenie torbieli w piersiach?
Tak naprawdę nie każda kobiet z torbielą w piersi wymaga leczenia.
- Obserwacja - jeżeli istniejąca u pacjentki zmiana jest niewielka i nie powoduje żadnych dolegliwości, to w takiej sytuacji wystarczająca bywa regularna obserwacja cysty. Zdarza się zresztą, że wtedy, gdy pacjentka przestaje miesiączkować, torbiel w piersi całkowicie samoistnie zanika.
- Aspiracja - inaczej dzieje się już wtedy, gdy przez cystę pacjentka doświadcza bólu gruczołów piersiowych czy gdy obecna u niej torbiel w piersi jest wyjątkowo dużych rozmiarów. W takich sytuacjach leczenie może opierać się na aspiracji (czyli odciągnięciu) istniejącej we wnętrzu zmiany treści – już samo tylko jej usunięcie prowadzi nierzadko do ustąpienia przykrych dolegliwości.
- Resekcja chirurgiczna - kiedy jednak leczenie opiera się tylko na tym, istnieje wtedy ryzyko, że torbiel nawróci. Metodą, która pozwala na jej ostateczne usunięcie, jest resekcja chirurgiczna. Operacje torbieli w piersiach przeprowadza się także wtedy, gdy w badaniach histopatologicznych stwierdzone zostaną jakieś przesłanki przemawiające za tym, że twór ten może ostatecznie stać się zmianą złośliwą.
- Leczenie hormonalne - czasami w przypadku torbieli w piersiach pacjentkom zalecane jest leczenie hormonalne. Takowa terapia u niektórych pacjentek zmniejsza ryzyko nawrotu torbieli (stosuje się ją przede wszystkim u tych kobiet, u których potencjalną przyczyną wystąpienia cysty w piersiach mogą być zaburzenia hormonalne).
Jak zapobiegać torbielom w piersiach?
Ze względu na to, że nieznana jest dokładna przyczyna torbieli w piersiach, nie sposób jest podać jakiegoś konkretnego sposobu na to, by zapobiec jej wystąpieniu. Wspomina się o tym, że ważne w profilaktyce torbieli w piersiach jest przestrzeganie zasad zdrowego trybu życia:
- unikanie stresu
- utrzymywanie zróżnicowanej, bogatej w niezbędne składniki odżywcze diety
- unikanie używek
- uprawianie sportu
Nie ma to na oficjalnych naukowych dowodów, aczkolwiek część pacjentek zmagających się z torbielami w piersiach wspomina o tym, że unikanie przez nie pewnych produktów zmniejsza nasilenie związanych z tymi zmianami objawów.
Zazwyczaj mawia się w takich przypadkach o kofeinie – pacjentki, które mają cysty w piersiach, mogą więc spróbować ograniczyć ilość wypijanych kawy czy napojów typu cola. Oprócz kofeiny, zdaniem niektórych kobiet pomocne w łagodzeniu objawów torbieli w piersiach bywa unikanie także i soli oraz węglowodanów.
