Hydroterapia: wskazania i rodzaje zabiegów

Spis treści

1. Hydroterapia: wskazania
2. Hydroterapia: rodzaje zabiegów

Hydroterapia inaczej określana jest jako wodolecznictwo lub akwaterapia. To jedna z najstarszych metod leczenia w fizjoterapii. Wykorzystuje się w niej fizyczne i chemiczne właściwości wody w postaci stałej, ciekłej i gazowej do celów leczniczych. Zalecana zarówno dla osób zdrowych celem zwiększenia ogólnej odporności organizmu czy redukcji stresu jak i dla osób cierpiących na liczne schorzenia. Ze względu na ogromną różnorodność zabiegów jak i stopnia natężenia dawek bodźca, każdy może dobrać coś do siebie.

Hydroterapia: wskazania

Do niektórych spośród wielu zalet hydroterapii należą: zwiększenie odporności, poprawa przemiany materii, polepszenie funkcjonowania pracy serca jak i układu krążenia, redukcja stresu czy likwidacja podrażnień bólowych jeszcze na etapie podprogowym. W związku z tym wskazaniami do hydroterapii są:

• choroby serca
• choroby układu krążenia
• choroby układu oddechowego
• przewlekłe choroby narządu ruchu
• choroby przewodu pokarmowego
• choroby narządów rozrodczych
• urazy
• bezsenność

Hydroterapia: rodzaje zabiegów

W hydroterapii istnieje ponad 120 zabiegów z wykorzystaniem wody, do których należą m.in.:

• Kąpiel perełkowa

Kąpiel perełkowa swą nazwę zawdzięcza pęcherzykom powietrza wytwarzanym przez sprężarkę znajdującą się na dnie basenu. Wykorzystuje się w niej wodę gospodarczą lub siarczkowo- fluorową. Pacjent zanurza się w ciepłej wodzie (35-37°C) i po chwili adaptacji włączana zostaje sprężarka dzięki której w wannie pojawiają się pęcherzyki sprężonego powietrza. 1-2 minuty przed zakończeniem zabiegu wyłącza się sprężarkę, co zabezpiecza przed możliwością wystąpienia zaburzeń krążenia oraz wpływa na polepszenie nastroju. Do dodatkowych zalet zabiegu nalezą: zmniejszenie dolegliwości miesiączkowych, ogólna poprawa wyglądu skóry, zmniejszenie widoczności rozstępów, redukcja cellulitu oraz znaczący wzrost ukrwienia skóry. Zabieg trwa 10-20 minut.

Zalecana dla osób cierpiących na schorzenia reumatyczno- zwyrodnieniowe, zaburzenia krążenia, nadciśnienie, obniżone napięcie mięśni, bezsenność, nerwicę, zaburzenia perystaltyki jelit i ogólne osłabienie organizmu jak również dla osób po urazach w czasie trwania rehabilitacji.

Przeciwwskazania: infekcje grzybicze, ropne problemy skórne,  niskie ciśnienie krwi, senność.

• Hydromasaż (masaż podwodny)

Hydromasaż polega na masowaniu strumieniem wody pod ciśnieniem części lub całego ciała pacjenta zanurzonego w ciepłej wodzie (34-36°C). Skutkuje redukcją dolegliwości bólowych, zwiększeniem ruchomości stawów,  rozluźnieniem mięśni i ogólnym zmniejszeniem napięcia nerwowego. Do dodatkowych walorów hydromasażu należy redukcja tkanki tłuszczowej i cellulitu, poprawa przemiany materii oraz ogólna poprawa elastyczności i ukrwienia skóry. Zabieg trwa około 20 minut. Wyróżniamy dwa rodzaje hydromasażu: klasyczny masaż podwodny oraz podwodny natrysk biczowy. W porównaniu do klasycznego, podwodny natrysk biczowy charakteryzuje się większą efektywnością.

Zalecany w stanach pourazowych narządów ruchu, chorobie zwyrodnieniowej stawów (kręgosłupa i obwodowych), zanikach mięśni, nerwobólach przemęczeniu czy nerwicy.

Do przeciwwskazań należą: żylaki, cukrzyca, choroby skóry.

Kąpiele solankowe - odbywają się w wodach chlorkowo- sodowych. Solanka normalizuje ciśnienie tętnicze, poprawia krążenie, pobudza przemianę materii i przewietrzenie płuc, odpręża. Zalecane przy niezaawansowanej miażdżycy, bezpłodności, przewlekłych chorobach dróg oddechowych, otyłości i bezsenności.

Kąpiele aromatyczne – posiadają działanie ogólnoustrojowe, podczas tego typu kąpieli wykorzystywane są olejki eteryczne i w zależności od właściwości roślin na bazie których powstały olejki, posiadają szczególne właściwości. Można wyróżnić kąpiel sprzyjającą redukcji cellpitu, nawilżającą i kojącą, relaksującą, energetyzującą i inne.

Polewania - odbywają się poprzez polewanie skóry zimną lub bardzo zimną wodą. Działają hartująco, przeciwzapalnie, poprawiają ukrwienie i metabolizm. Zalecane przy żylakach kończyn dolnych i odbytu, osłabieniu mięśni stóp, płaskostopiu.

Okłady - dzielą się na zimne i gorące, polegają na nałożeniu wilgotnej bawełnianej tkaniny na daną część ciała. W zależności od rodzaju wykazują działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, zmniejszające obrzęk lub hamujące krwawienie.

Łaźnia fińska - kąpiel odbywa się w gorącym powietrzu przy małej wilgotności (po polaniu kamieni wodą, wilgotność chwilowo gwałtownie rośnie). Zalecana w przypadku chorób układu oddechowego, trawienia, krążenia, ruchu i nerwowego, chorobach ortopedyczno-urazowych, kobiecych i skóry.

Natryski stałe, ruchome - polegają na działaniu ciśnieniem strumienia wody na ciało pacjenta. W natryskach stałych strumień wody oddziałuje cały czas w ten sam sposób, w natryskach ruchomych na ciało działa ruchomy strumień wody który może się różnić temperaturą, stopniem rozproszenia i siłą nacisku strumienia wody na ciało.

Bicze szkockie - ciało polewane jest strumieniem wody o zmiennej temperaturze i stopniu rozproszenia. Zabieg wykonywany jest całym ciele lub konkretnych jego częściach. Pozytywnie wpływają na układ krążenia i nerwowy, są wskazane przy zanikach mięśniowych, otyłości, po stanach urazowych (złamania, skręcenia, urazy tkanek miękkich).

Kąpiele całkowite i częściowe – chory siada w wannie wypełnionej wodą. W przypadku kąpieli częściowej- wanna napełniona jest do połowy i woda sięga najwyżej do pępka a chory jest nią polewany i nacierany (zwłaszcza piersi i plecy). W przypadku kąpieli całkowitych, zanurzenie następuje aż do szyi i tego typu zabieg nie powinien odbywać się na czczo.

Bibliografia:

Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008