Spis treści
- Masaż ipsilateralny na ratunek uszkodzonym tkankom
- Masaż ipsilateralny: wskazania
- Masaż ipsilateralny: pamiętaj również o ćwiczeniach
- Masaż ipsilateralny a masaż kontralateralny
Masaż ipsilateralny to masaż leczniczy i masaż rehabilitacyjny. "Ipse" to po łacinie "ten sam", "lateralis" – "boczny", a sam wyraz "ipsilateralny" jest pojęciem dotyczącym anatomii, doskonale znanym fizjoterapeutom znaczącym "po tej samej stronie ciała". Jak to rozumieć? Masaż ipsilateralny wykonuje się, ze względu na zniszczenie tkanek, nie na tej części kończyny, której ma on pomóc, ale w zdrowych miejscach ją otaczających. W ten sposób przyśpiesza gojenie umiejscowionej pod opatrunkiem rany, nie działając na nią bezpośrednio. Np. jeśli znajduje się ona na udzie, masowane jest podudzie. Masaż ipsilateralny musi odbywać się na granicy bólu, ponieważ jego celem jest wywołanie odruchu naczynioruchowego w uszkodzonej części ciała. Zabiegi wykonywane przez masażystę wywołują przekrwienie w dotykanym przez niego obszarze, a to z kolei powoduje lepsze ukrwienie rany i szybsze jej gojenie.
Masaż ipsilateralny na ratunek uszkodzonym tkankom
Podczas masażu ipsilateralnego osoba go wykonująca korzysta z technik znanych z masażu klasycznego. Wybrane na ciele zdrowe miejsca, sąsiadujące z tym, które zostało uszkodzone, są uciskane, ugniatane, oklepywane, szczypane – mocno i intensywnie, tak że masowana osoba odczuwa działanie tych wielu bodźców jako niekomfortowe, niemal sprawiające ból. Masaż ipsilateralny działa na ranę pod opatrunkiem, która – bez dostępu do powietrza i bez możliwości ruchu – znajduje się w nienaturalnym dla naszego ciała stanie. Bez tego typu zabiegu dojście kończyny do pełnej sprawności zajęłoby więcej czasu. Masowana jest skóra powyżej lub poniżej ukrytej pod opatrunkiem tkanki, a celem tego działania jest jej lepsze ukrwienie i wzmocnienie osłabionych mięśni. Osoba, u której wykonuje się masaż ipsilateralny, znajduje się w pozycji leżącej, aby łatwiej rozluźnić mięśnie, może przebywać w ubraniu, odsłonięte są tylko masowane miejsca. Ten rodzaj zabiegu nie wymaga użycia żadnych środków poślizgowych, takich jak np. oliwka i zazwyczaj trwa nie więcej niż 30 minut. Zabiegi zazwyczaj wykonuje fizjoterapeuta – jedna sesja kosztuje około 50-100 zł.
Masaż ipsilateralny: wskazania
Należy pamiętać, że masaż ipsilateralny jest przeznaczony tylko dla osób ze złamaniami, urazami, poparzeniami. Przyspiesza zrastanie się złamanych kości i przywrócenie właściwej trofiki, czyli prawidłowego przebiegu procesów fizjologicznych w uszkodzonych tkankach.
Masaż ipsilateralny zapobiega również atrofii (zanikowi) i akinezie (ustaniu możliwości ruchowych) w miejscu wystąpienia rany. Sprawdza się w tych przypadkach, gdy nie można w inny sposób oddziaływać na uszkodzoną część ciała, warto go również wykonywać w okresie rekonwalescencji. Masażu nie wykonuje się u osób przechodzących infekcje, zwłaszcza jeśli występuje również gorączka oraz w przypadku chorób układu krążenia i układu oddechowego.
Masaż ipsilateralny: pamiętaj również o ćwiczeniach
Warto dodać, że masaż ipsilateralny jest tylko jedną z metod rehabilitacji, mających przywrócić zdrowe funkcjonowanie uszkodzonych w kończynach tkanek. W fizjoterapii stosuje się również ćwiczenia ipsilateralne, wykonywane przez osobę, która doznała urazu. Ich cel jest taki sam jak masażu – przeniesienie funkcji fizjologicznych na wszystkie grupy mięśniowe i stawy, które sąsiadują z uszkodzonym miejscem. Ćwiczenia należy powtarzać dynamicznie, 3-4 razy dziennie, aż do stanu zmęczenia.
Masaż ipsilateralny a masaż kontralateralny
To jeszcze nie wszystko. Oprócz masażu ipsilateralnego i tego rodzaju ćwiczeń stosuje się również masaż kontralateralny i takie też ćwiczenia, a czynności ipsilateralne i kontralateralne noszą nazwę ćwiczeń synergistycznych. Synergia oznacza wspólne działanie wielu (w tym przypadku dwóch) czynników, dążące do celu, który trudniej byłoby osiągnąć, gdyby wykonywać tylko jedno z tych działań. W przypadku ćwiczeń synergistycznych celem jest jak najszybsze doprowadzenie chorej tkanki do zdrowia. Jednak z pewną różnicą. Masaż ipsilateralny wykonuje się, gdy tylko częściowo zostały uszkodzone tkanki danej kończyny, natomiast masaż kontralateralny znajduje zastosowanie, gdy cała kończyna jest unieruchomiona, np. w gipsie.
Wiemy już, na czym polegają ćwiczenia i masaż ipsilateralny, a jak wygląda działanie masażu i ćwiczeń kontraleteralnych? W tym wypadku również warto na początku odnieść się do łaciny. "Contra" znaczy "naprzeciwko", "w inny sposób", dlatego masaż kontralateralny nie obejmuje kończyny, na której znajduje się rana, ale "przeciwną" nogę czy rękę. Dzięki ćwiczeniu, z jak największym oporem, z kończyny wolnej od opatrunku wyzwalamy napięcie izometryczne (wzmacniające mięśnie) w unieruchomionym miejscu.
