Czy maski na twarz chronią przed koronawirusem? To pytanie zadaje sobie wiele osób, zwłaszcza teraz, gdy w obliczu drugiej fali pandemii cała Polska podlega nakazowi noszenia maseczek w przestrzeniach publicznych i na ulicy.
Dlaczego musimy nosić maski w czasie pandemii koronawirusa i czy chronią nas one przed zachorowaniem?
Spis treści
- Co mówią specjaliści o maskach?
- Japońskie doświadczenia z maseczkami
- Jak chronią maski chirurgiczne?
- Maski N95 ograniczają dostęp wirusów
- Co oprócz masek?
- #RazemPrzeciwKoronawirusowi. Pobierz plakat i pomóż sąsiadowi!
Co mówią specjaliści o maskach?
Światowa Organizacja Zdrowia, wraz z coraz większą wiedzą na temat koronawirusa, wielokrotnie zmieniała zdanie na temat zasadności noszenia masek. Ostateczna opinia WHO jest taka, że maski są kluczowym środkiem tłumienia transmisji i ratowania życia.
Maski zapobiegają dalszemu przenoszeniu choroby, gdy są noszone przez osobę zakażoną. A co ze zdrowymi osobami w maseczkach? Do tej pory zakładano, że maski chirurgiczne nie ochronią zdrowych osób przed wirusami krążącymi w powietrzu, ponieważ nie zawierają żadnych filtrów, nie są idealnie dopasowane do twarzy, a także nie zasłaniają oczu, które są "bramą" dla zarazków.
Jeszcze gorsze opinie miały maski materiałowe: specjaliści z WHO oraz wielu lekarzy, którzy wypowiadali się na ten temat w ostatnich dniach podkreśla, że noszenie zwykłych masek bez atestów, jednowarstwowych czy noszonych nieprawidłowo nie chroni zdrowej osoby przed wirusami, także przed koronawirusem.
Japońskie doświadczenia z maseczkami
Okazuje się jednak, że noszenie maseczek zarówno chirurgicznych, jak i zwykłych, materiałowych przez osoby zdrowe ma jednak sens. Dowiedli tego japońscy naukowcy, którzy wykonali serię doświadczeń na manekinach udających oddychających ludzi - "zdrowych" i "chorych".
Okazało się, że maseczki z tkaniny noszone przez manekiny "zdrowe" zmniejszały wchłanianie wirusów o 17 proc. (w porównaniu z manekinami bez masek), maseczki chirurgiczne - o 47 proc. mniej, a maseczki typu N95 - o 79 proc.
Natomiast maseczki zakładane "chorym" manekinom ograniczały wchłanianie wirusów przez zdrowe osoby o ponad 70 proc. - bez względu na rodzaj maski.
Czytaj: Dzieci rzadziej chorują na koronawirusa
Jak chronią maski chirurgiczne?
Maski chirurgiczne produkowane są w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się patogenów od osoby zakażonej - chirurdzy noszą je w czasie operacji, aby ich ewentualne zarazki nie trafiły do organizmu pacjenta. Noszenie takich masek ma również sens, gdy osoba wie, że jest zakażona - nie tylko koronawirusem.
Ponieważ nikt już nie ma 100-procentowej pewności, czy nie jest zakażony (objawy pojawiają się po ok. 14 dniach od kontaktu z patogenem). Dlatego mówi się o tym, że każdy z nas powinien nosić maseczkę, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa na innych, na wypadek, gdybyśmy byli jego nosicielami.
Warto jednak pamiętać, że dzięki maseczce ogranicza się rozsiewanie zarazków metodą kropelkową, ale nie eliminuje całkowicie ryzyka zarażenia - do tego może dojść również przez dotyk nie tylko ciała chorego, ale i przedmiotów, które wcześniej miał w ręce.
Czytaj: Czy koronawirus stanowi zagrożenie dla kobiet w ciąży?
Jak długo żyją zarazki? Dezynfekcja mieszkania po chorobie dziecka
Maski N95 ograniczają dostęp wirusów
Dużo skuteczniejszą ochroną przed wirusem są maski z filtrem, tzw. N95. To specjalistyczne maski, stosowane przez personel medyczny, które mają odpowiedni kształt pozwalający na idealne dopasowanie do twarzy, a także wspomniany filtr, który wyłapuje 95% cząsteczek o wymiarach do 0,3 μm. Podobne zalety mają maski antysmogowe z filtrem węglowym N95.
Takich masek, zdaniem specjalistów, powinni używać ludzie mający kontakt z osobą zakażoną koronawirusem, a więc rodzina opiekują się chorym oraz osoby z personelu medycznego.
Oba rodzaje masek można jednak dostać w internecie, jednak Światowa Organizacja Zdrowia odradza takie zakupy. Zdaniem specjalistów z WHO, noszenie ich wymaga specjalnego szkolenia, oddycha się w nich bowiem w specjalny sposób. Dlatego też maski te nie nadają się absolutnie dla małych dzieci, które mogą sobie nie poradzić z oddychaniem w maseczce typu N95.
Co więcej zdejmowanie takiej maski i jej utylizacja również powinny przebiegać w specjalny sposób, którego przeciętny człowiek nie zna i nie jest w stanie wykonać (przed założeniem i po zdjęciu maski trzeba oczyścić ręce płynem dezynfekującym, odpowiednio dopasować metalowy mostek do nosa, natychmiast wyrzucić ją do zamkniętych pojemników itd).
Warto przy tym, dodać, że maski N95 są jednorazowe, a więc ponowne ich zakładanie jest wykluczone.
Co oprócz masek?
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby oprócz kupowania masek, zainwestować w płyny do dezynfekcji dłoni - na bazie alkoholu lub innych substancji niszczących wirusy (Uwaga: płyny antybakteryjne działają wyłącznie na bakterie, a więc nie zniszczą koronawirusa!). Oto inne zalecenia WHO:
- Konieczne jest regularne mycie dłoni mydłem i odkażanie ich płynami dezynfekującymi - mycie rąk mydłem i wodą lub pocieranie rąk płynem zabija wirusy, które mogą znajdować się na dłoniach.
- Warto unikać dotykania twarzy (to jedyna sytuacja, w której założenie maseczki chirurgicznej możne mieć sens), bo przez usta, nos i oczy dociera do organizmu większość patogenów.
- Jeśli jesteśmy chorzy, zasłaniajmy nos i usta w czasie kichania, kasłania (ramieniem, nie dłonią!), a najlepiej, unikajmy wówczas wychodzenia z domu i rozsiewania zarazków oraz łapania nowych - osłabiony organizm jest bardziej podatny na infekcje.
- Zachowaj co najmniej 1 metr odległości od siebie i każdego, kto kaszle lub kicha.
- Wzmacniajmy organizm witaminami, tranem, naturalnymi antybiotykami, np. czosnkiem.
Jak podkreślają specjaliści z WHO, maseczka powinna być tylko jednym z trzech ważnych elementów zmniejszających rozprzestrzenianie się COVID-19 - obok dezynfekcji dłoni i zachowywania dystansu społecznego.
#RazemPrzeciwKoronawirusowi. Pobierz plakat i pomóż sąsiadowi!
W związku z epidemią koronawirusa zamieszczamy plakat do pobrania i wydrukowania. Za pomocą plakatu można zadeklarować swoją pomoc sąsiedzką (głównie osobom starszym, które nie mogą lub nie powinny wychodzić z domu, robić zakupów, załatwiać spraw w większych skupiskach).
Pobierz plakat w wygodnym formacie pdf