Terapia Bowena: na czym polega? Czy jest skuteczna?

2019-09-02 15:27

Terapia Bowena to manualna terapia holistyczna polegająca na wykonywaniu delikatnych i charakterystycznych ruchów. Według jej zwolenników leczy wiele schorzeń, usuwa dolegliwości, a stosowana profilaktycznie, dba o zdrowie. Kiedy warto z niej skorzystać?

Terapia Bowena: na czym polega? Czy jest skuteczna?

i

Autor: gettyimages.com Terapia Bowena została opracowana przez człowieka, który z zawodu był... stolarzem.

Spis treści

  1. Terapia Bowena: na czym polega?
  2. Terapia Bowena: jak przebiega?
  3. Terapia Bowena: wskazania
  4. Terapia Bowena: czy jest skuteczna?
  5. Terapia Bowena: czy jest bezpieczna?
  6. Terapia Bowena: przeciwwskazania
  7. Terapia Bowena: cena

Technika Bowena to koncepcja, która została stworzona przez Australijczyka Thomasa Ambrose’a Bowena w latach 50. XX wieku. Stosujący ją terapeuci wykonują ruchy, które według nich stanowią początek reakcji, umożliwiającej autoleczenie organizmu. Autoleczenie to odbywa się poprzez pozbycie się z organizmu stresu, napięć i skumulowanych, negatywnych emocji.

Terapia Bowena miałaby być sposobem leczenia m.in. zwyrodnienia stawów, RZS, migreny, zaburzenia krążenia, nietrzymania moczu, urazów, a także - metodą usuwania bólu.

Jednak warto podkreślić, że w 2015 roku Australijski Departament Zdrowia opublikował raport, w którym zaznaczono, że "nie ma wystarczających dowodów naukowych potwierdzających skuteczność tej metody (brak badań klinicznych spełniających wymagania EBM, czyli medycyny opartej na faktach)".

Terapia Bowena: na czym polega?

Terapia Bowena jest wykonywana przy pomocy dłoni, bez użycia dodatkowych sprzętów czy farmakologii. Zabieg musi być zawsze delikatny i nieinwazyjny, co z reguły objawia się głębokim odprężeniem pacjenta, często nawet snem.

Sesje terapeutyczne przeprowadzane są w spokoju, który zapewnia komfort, dlatego też z zasady terapeuta m.in. nie odtwarza w gabinecie muzyki, nie rozmawia (sporadycznie zaleca np. wykonanie wdechów i wydechów), a dodatkowo należy mieć wyłączone dźwięki w telefonie (w tym także wibracje).

Terapia Bowena, choć często porównywana do masażu, znacząco się od niego różni. Zasadą jest, by sesję wykonywać bez bólu, z kolei podczas masażu często wykorzystywana jest siła masażysty, przez co jego mocny dotyk może być odczuwalny jako wyjątkowo dotkliwy.

Na początku terapii Bowena z każdym z pacjentów przeprowadzany jest wywiad. Podczas rozmowy terapeuta zbiera informacje o ogólnym stanie zdrowia, dolegliwościach i schorzeniach. Uwzględnia w nim także dotychczasowe epizody chorobowe, w tym wszystkie urazy, operacje itp.

Dopiero później ustalany jest harmonogram sesji, przez co pacjent ma pewność, że są one w pełni dopasowane do niego i jego potrzeb. Na tym etapie należy także podkreślić, że terapeuta nie zajmuje się diagnozowaniem – jego praca jest odpowiedzią na konkretne dolegliwości, wyniki badań lub choroby stwierdzone przez lekarzy.

Ponadto, terapeuci stosujący technikę Bowena podkreślają, że oni tylko rozpoczynają cały proces, a to organizm uruchamia dalsze etapy autoleczenia. Według nich organizm od zawsze jest w stanie samodzielnie się regulować, jednak obecne tempo oraz sposób życia uniemożliwia to, gdyż tworzą się blokady, powodujące nie tylko stres i napięcia, ale także - w konsekwencji - liczne dolegliwości i choroby.

Sesje w terapii Bowena odbywają się z reguły co 5-10 dni, jednak zarówno częstotliwość, jak i ich ilość są indywidualnie dopasowywane do pacjenta i jego potrzeb oraz stanu zdrowia. Ważne, by nie odbywały się częściej niż co 5 dni, gdyż ten czas jest potrzebny organizmowi na samouzdrowienie.

Terapia Bowena: jak przebiega?

Pojedyncza sesja zgodna z techniką Bowena dopasowana jest indywidualnie do konkretnego organizmu oraz jego potrzeb i trwa zazwyczaj od 15 do 60 minut.

Pacjent ubrany jest w wygodną odzież (niekiedy zabiegi przeprowadzane są także na gołej skórze) i leży na łóżku (czasem po położeniu się przykrywa się go pledem).

Warto podkreślić, że podczas zabiegu pacjent zmienia pozycję – najpierw leży na brzuchu, a później na plecach (w niektórych przypadkach zabieg wykonywany jest w pozycji siedzącej).

Wyjątek stanowią dzieci, u których procedura przeprowadzana jest w dowolnej pozycji, a w trakcie przerw maluchy, zamiast leżeć, mogą np. bawić się lub przytulać do opiekuna.

Podczas zabiegu metodą Bowena terapeuta uciska dłońmi ciało w charakterystyczny sposób (pojedynczy ucisk trwa kilka sekund), który jest dopasowany do problemu zdrowotnego.

Pomiędzy każdym kolejnym chwytem terapeutycznym następują ok. 2 minuty przerwy. Według specjalistów jest to czas, w którym przesłany impuls trafia do układu nerwowego, a następnie do mózgu, gdzie jest przetwarzany, co w konsekwencji uruchamia procesy naprawcze w organizmie.

Wszystkie ruchy tworzą terapeutyczną sekwencję i najczęściej wykonywane są symetrycznie, wzdłuż osi pionowej ciała, zaczynając zwykle od tej zdrowszej strony.

Podczas sesji, w której wykorzystuje się technikę Bowena, często wykonywane są ruchy przetaczania lub rolowania powięzi na nerwach, mięśniach, więzadłach i ścięgnach. Trzeba wiedzieć, że tego typu manualna symulacja wywołuje drgania, które według terapeutów umożliwiają przywrócenie stanu równowagi w organizmie.

Terapia Bowena: wskazania

Według zwolenników terapii Bowena ma ona szeroki zakres zastosowania. Jej specjaliści podkreślają, że ucisk powoduje reakcję układu nerwowego, którą następnie przetwarza mózg, co sprawia, że sesje mają wpływ także na funkcjonowanie pozostałych układów oraz narządów.

Według terapeutów specjalizujących się w technice Bowena można ją stosować u wszystkich, bez względu na płeć, wiek, a także zarówno u osób mających drobne dolegliwości, jak i schorzenia, w tym również ciężkie choroby, takie jak np. nowotwory.

Terapię Bowena stosuje się:

  • u osób z drobnymi dolegliwościami różnych układów w organizmie – zalicza się do nich m.in. bóle głowy, duszności, bóle mięśni, zawroty głowy, problemy trawienne (zgaga, zaparcia, biegunki), niestabilność emocjonalną itp.
  • u osób chorujących na choroby takie jak astma, dyskopatia, migrena, depresja, alergia, hemoroidy, nadciśnienie tętnicze krwi, ADHD, nietrzymanie moczu, choroby tarczycy, choroby nerek, choroby wątroby, choroba wrzodowa itp.
  • u osób niepełnosprawnych
  • u osób dotkniętych kontuzjami lub urazami
  • u osób z chorobami nieuleczalnymi
  • u kobiet w ciąży i starających się o dziecko
  • u niemowląt, dzieci i młodzieży
  • u kobiet w okresie menopauzy i u kobiet z zaburzeniami hormonalnymi
  • u osób ze słabą odpornością
  • u osób zestresowanych i zmęczonych

Terapia Bowena: czy jest skuteczna?

Chociaż terapeuci stosujący metodę Bowena uważają, że rezultaty, a także tempo zdrowienia zależne jest od danego przypadku, to podkreślają, że zazwyczaj stan zdrowia ulega korzystnej zmianie już po 2-3 sesjach.

Dodają także, że już po pierwszym zabiegu pacjent odczuwa lepsze samopoczucie i zmiany, których często nie jest w stanie jednoznacznie określić. Niestety, warto zauważyć, że skuteczność metody Bowena nie jest ostatecznie potwierdzona. Istnieje wiele źródeł, z których niektóre potwierdzają rzekomą skuteczność, a inne udowadniają jej brak.

I tak np. Australijskie Stowarzyszenie Techniki Bowena w 2012 roku potwierdziło, że według nich "93,8% respondentów zgłosiło ponad 71% skuteczność, a 69,6% członków określiło skuteczność większą niż 80%" (Bowen Association of Australia, The Review of the Australian Government Rebate on Private Health Insurance for Natural Therapies, 2013).

Zwolennicy tej metody twierdzą, że istotnym argumentem za wysoką skutecznością tej metody jest np. zatwierdzenie tej techniki przez Dyplomowane Towarzystwo Fizjoterapii Wielkiej Brytanii jako zabiegu fizjoterapeutycznego bądź uznanie jej i refundację przez rząd australijski.

Z kolei przeciwnicy tej metody przypominają raport Australijskiego Departamentu Zdrowia i NHMRC (National Healthy and Medical Research Council) z 2015 roku, w którym stwierdzono, że nie ma dostatecznej ilości publikacji naukowych i klinicznych, które mogłyby potwierdzić efektywność techniki Bowena.

Podkreślają także, że Bowen nie miał wykształcenia medycznego (był stolarzem) oraz że bazował tylko na intuicji i obserwacji. Nigdy nie wyjaśnił, w jaki konkretnie sposób działa ta metoda – samodzielnie nie udokumentował procedury, a dopiero jego uczniowie ją ustandaryzowali spisując i tworząc podręczniki.

Terapia Bowena: czy jest bezpieczna?

Warto podkreślić, że terapia Bowena jest bezpieczna dla większości osób, niezależnie od wieku i płci. Wynika to przede wszystkim z tego, że sesje są bezbolesne - terapeuta wykonuje delikatne ruchy w regularnych odstępach czasu, co sprawia, że pacjent nie odczuwa żadnego dyskomfortu ani bólu.

Dodatkowo, jej bezpieczeństwo wynika także z tego, że to naturalna metoda, w której nie są wykorzystywane specjalistyczne przyrządy lub preparaty. Według terapeutów stosujących metodę Bowena, terapia nie ma też skutków ubocznych, powikłań bądź nie skutkuje innymi negatywnymi zmianami w organizmie.

Terapia Bowena jest także polecana kobietom, które starają się o dziecko. Według jej zwolenników wpływa ona pozytywnie na gospodarkę hormonalną kobiet, w tym także u tych, które borykają się z jej zaburzeniami.

Ponadto, terapeuci stosujący technikę Bowena zalecają ją u kobiet w ciąży, gdyż m.in. przynosi ulgę w ciążowych dolegliwościach (np. zgaga, mdłości, bóle kręgosłupa), przygotowuje do porodu (reguluje oddech, rozluźnia), a także dodaje spokoju w trakcie porodu.

Hanna Opiła, terapeutka w stopniu mistrzowskim techniki Bowena, podkreśla także, że pomaga kobietom w połogu m.in. poprzez szybsze gojenie się ran oraz wspomaganie laktacji.

Według niej technika ta wspomaga także noworodków w pobudzeniu odruchu ssania, a dodatkowo uśmierza kolki i wpływa korzystnie na bezsenność. Na dalszych etapach rozwoju pomaga u dzieci, które mają m.in.:

  • skoliozę
  • obniżoną odporność
  • zaburzenia rozwoju (np. autyzm, ADHD)
  • astmę
  • mózgowe porażenie dziecięce
  • trądzik i wiele innych.

Terapia Bowena według specjalistów tej metody rozluźnia, sprawia, że pacjent czuje się komfortowo i jest zrelaksowany (czasem nawet tak, że zasypia). Dlatego też zwolennicy mówią, że jest to idealny sposób na stres, który skutecznie pozwala się wyciszyć i pozbyć napięć.

Dzięki temu technika Bowena wpływa pozytywnie na cały organizm i tym samym umożliwia zmniejszyć negatywne skutki złych emocji, przez co w konsekwencji pozwala także uniknąć wielu chorób.

Według terapeutów, którzy ją stosują, jest to tym samym świetne narzędzie profilaktyczne, które wpływa korzystnie na nastrój i samopoczucie, sprawiając, że ryzyko wielu potencjalnych chorób znacznie się zmniejsza. Tego typu profilaktyka może zatem zapobiec występowaniu: nadciśnienia tętniczego krwi, otyłość, nowotworów, depresji i wielu innych.

Terapia Bowena: przeciwwskazania

Specjaliści terapii Bowena utrzymują, że nie ma żadnych przeciwwskazań w jej stosowaniu. Według nich wynika to przede wszystkim z tego, że jest to terapia bezpieczna, nieinwazyjna i bez skutków ubocznych. Istotnym jest jedynie, aby nie decydować się na zabieg, jeśli w czasie krótszym niż 4 dni korzystało się z innych terapii manualnych.

Terapię Bowena można łączyć z ćwiczeniami fizycznymi, które oprócz równoległego leczenia mogą np. pogłębić efekt sesji. Należy jednak uwzględnić, aby nie były mocno obciążające dla mięśni lub stawów.

Bardzo ważne jest, by podczas stosowania terapii Bowena nie łączyć jej z innymi metodami manualnymi, w tym masażami, refleksologią itp. Dodatkowo, nie można także stosować akupunktury.

Należy również pamiętać, aby zrezygnować z zabiegów fizykoterapii m.in. pola magnetycznego, prądu, zabiegów ciepłem itp. W przypadku, gdy np. pacjent leczy kontuzję i powyższe zabiegi są konieczne, można je wykonać dopiero po 4 dniach po zabiegu metodą Bowena.

Decydując się na terapię Bowena można także stosować dotychczasowe leczenie farmakologiczne (warto jednak pamiętać, że według specjalistów stosujących tę technikę niektóre leki np. sterydy, mogą osłabić efekt zabiegów), a także suplementację i korzystanie z ziół.

Terapia Bowena: cena

Cena terapii Bowena zależy od wielu czynników. Pierwszym z nich jest miejsce, w którym się odbywa – w dużych miastach, blisko centrum będzie droższa niż na ich obrzeżach. Dużo zależy także od tego, czy będzie przeprowadzana w odosobnionym gabinecie, czy w pomieszczeniu dużej kliniki.

Ponadto, cena terapii Bowena zależna jest od umiejętności i doświadczenia terapeuty. Jeśli specjalista jest zweryfikowany i spełnia wszelkie wymogi formalne (m.in. jest certyfikowany, co oznacza, że odbył właściwe kursy), to cena sesji terapeutycznych będzie wyższa niż u osób z niepotwierdzonymi umiejętnościami.

To samo tyczy się stopnia zaawansowania – na rynku pracują terapeuci, którzy odbyli szkolenie SPB1 (zaawansowani), jak również SPB2 (mistrzowie), co także ma wpływ na koszt terapii Bowena.

Warto także podkreślić, że specjaliści samodzielnie ustalają cenniki usług, co sprawia, że koszty - pomimo powyżej wymienionych kwestii - mogą być bardzo różne.

I tak np. w Warszawie za 60 minut sesji należy zapłacić od 100 zł do 250 zł, we Wrocławiu od 80 zł do 200 zł, a w Katowicach od 70 zł do 230 zł. Ceny różnią się w zależności od wieku pacjentów, a także długości sesji.

Koszt terapii Bowena może być też niższy w przypadku wyboru gabinetu, który oferuje pacjentom zniżki np. przy zakupie kilku sesji jednocześnie.

O autorze
Sonia Młodzianowska
Sonia Młodzianowska
Dziennikarka, redaktorka, copywriter. Publikuje w czasopismach i na portalach o tematyce zdrowotnej i parentingowej. Należy do Stowarzyszenia Dziennikarze dla Zdrowia.