Jaki glukometr wybrać?

Spis treści

1. Glukometr i cukrzyca ciążowa
2. Jak działa glukometr?
3. Co mogą jeść mamy z cukrzycą?
4. Jak prawidłowo mierzyć poziom cukru glukometrem?
5. Badanie glukometrem krok po kroku
6. Kalibracja glukometru
7. Rodzaje glukometrów
8. Glukometr - dodatkowe funkcje
9. Jaki glukometr wybrać?
10. Glukometr do pomiaru w domu
11. Glukometr bez kłucia?
12. Zobacz wideo: Dieta a cukrzyca ciężarnych

Glukometr i cukrzyca ciążowa

Glukometr to nieodzowny sprzęt każdego diabetyka i mamy, której problemem stała się cukrzyca ciążowa. Niezależnie od typu cukrzycy, także w cukrzycy ciążowej, pomiar stężenia glukozy we krwi jest podstawowym elementem samokontroli. Dzięki regularnym badaniom krwi w ciąży można wcześnie wykryć nieprawidłowości i szybko zareagować. Do tego służy właśnie glukometr. Będziesz go używać prawdopodobnie kilka razy dziennie: na czczo oraz 2 godziny po każdym posiłku. Dlatego najlepiej kupić go na własny użytek, niektóre modele kosztują już 30–40 zł. W niektórych poradniach diabetologicznych pacjenci otrzymują te urządzenia za darmo – warto o to zapytać.

Dowiedz jakiech chorób wystrzegać się w ciąży

Jak działa glukometr?

Glukometr umożliwia pomiar stężenia glukozy w warunkach domowych. Urządzenie jest zwykle małe i przenośne (można je schować do kieszeni), działa na baterie. Do przeprowadzenia pomiaru potrzebny jest glukometr wraz z odpowiednimi testami paskowymi, które kupuje się osobno. Aparat uaktywnia się – w zależności od modelu – przez wsunięcie do niego paska testowego (automatycznie) lub przez wciśnięcie przycisku włączającego. Przeprowadzenie pomiaru glukozy we krwi polega na pobraniu kropli krwi (najczęściej z palca), naniesieniu jej na test paskowy umieszczony w aparacie i odczytaniu wyniku. Dostępne na rynku glukometry mierzą stężenie glukozy za pomocą jednej z dwóch metod: fotochemicznej i elektrochemicznej. Metoda fotochemiczna, nazywana również reflektometryczną, polega na rejestrowaniu ilości odbitego światła, zależnego od zmiany zabarwienia pola testowego, natomiast metoda elektrochemiczna mierzy natężenie mikroprądu elektrycznego przepływającego przez pole reaktywne testu paskowego (pod wpływem glukozy zachodzi tam enzymatyczna reakcja chemiczna). Glukometr odczytuje zmiany, ustala ich wielkość i pokazuje w formie liczbowego wyniku. Właściwe stężenie glukozy we krwi powinno mieścić się w przedziale między 80 a 120 mg/dl. Wyniki należy notować wraz z godziną i okolicznościami pomiaru – porównując wartości otrzymane w pewnym okresie czasu, można właściwie ocenić i modyfikować leczenie.

Dowiedz się również czym jest hipoglikemia u noworodka

Co mogą jeść mamy z cukrzycą?

Jak prawidłowo mierzyć poziom cukru glukometrem?

By pomiar cukru we krwi był prawidłowy, trzeba nauczyć się korzystać z konkretnego modelu glukometru i odpowiednio postępować przy badaniu. Przed pierwszym badaniem glukometrem zapoznaj się dokładnie ze swoim urzadzeniem, bo w niektórych najpierw wkłada się pasek testowy, nakłada kroplę krwi i dopiero wtedy uruchamia się aparat, a w innych kolejność tych czynności jest odwrotna. Aparat do pomiaru stężenia glukozy we krwi sprawdza, czy pasek nie jest przeterminowany, czy nie ma już zmiany zabarwienia pola testowego. Należy też sprawdzić, czy pasek testowy pochodzi z tej samej serii, do której został zakodowany aparat. Jeżeli użyjesz paska z innej serii, pomiar może być obarczony sporym błędem. Paski do glukometru są przyrządami niezwykle czułymi, w opakowaniu są sterylne i hermetycznie zamknięte – po wyjęciu jednego paska należy zamknąć opakowanie.

Sprawdź jak powinna wyglądać dieta cukrzycowa w ciąży

Badanie glukometrem krok po kroku

Przed badaniem krwi glukometrem dokładnie umyj ręce w ciepłej wodzie – żeby nie mieć na palcach śladów jakichś cukrów (nawet trzymany w ręku owoc może zakłócić wynik), a poza tym dlatego, że ciepła woda pobudza krążenie w małych naczyniach, ułatwiając pobranie krwi. Nie przemywaj palca alkoholem ani środkiem dezynfekującym. Następnie nakłuj boczną powierzchnię opuszki palca specjalnym nakłuwaczem, a uzyskaną kroplę krwi nanieś na pasek. Staraj się dokładnie wypełnić pole testowe paska – zbyt mała kropla krwi może zaburzyć poprawny odczyt. Po każdym pomiarze glukometrem umyj urządzenie, bo zabrudzony może podać nieprawdziwy wynik. Używaj glukometru atestowanego, kupionego w wiarygodnym miejscu. Uwaga: ważne jest, aby aparat nie leżał w pobliżu silnych źródeł fal elektromagnetycznych (telefon komórkowy, kuchenka mikrofalowa, telewizor), bo mogą wówczas powstać błędy w odczycie wynikające z zakłóceń. Niektóre glukometry są przed tym zabezpieczone – jeśli spotkają się z takimi zakłóceniami w trakcie pracy, to wyświetlą komunikat o błędzie. Wtedy należy przenieść się w inne miejsce i jeszcze raz wykonać pomiar.Trzeba mieć świadomość, że nie wszystkie glukometry są tak samo dokładne, zwykle podają wynik z pewnym błędem. Najczęściej błąd oscyluje w granicach 10–15 proc. w stosunku do wyników laboratoryjnych badań krwi.

Kalibracja glukometru

Zaczynając nowe opakowanie pasków testowych do glukometru, trzeba je skalibrować. Kalibracja to „nauczenie” glukometru czytania pasków z danej serii. Jak to się robi? Opakowanie pasków zawiera specjalny pasek lub chip kalibracyjny. Należy włożyć go do glukometru przed używaniem nowego opakowania. Pasek kalibracyjny warto przechowywać do czasu wyczerpania się testów z danego opakowania, a potem wyrzucić, aby nie pomylić go z paskiem kalibracyjnym nowego opakowania. W starszych modelach kalibracja glukometru polega na wprowadzeniu symbolu kodu znajdującego się na opakowaniu pasków testowych, a następnie sprawdzeniu, czy zostało to zrobione poprawnie (zamiast krwi stosuje się wówczas tzw. roztwór kontrolny, który zapewnia producent glukometru).

Dowiedz się jakie objawy daje cukrzyca ciążowa

Rodzaje glukometrów

Niestety, nie ma na naszym rynku glukometru nieinwazyjnego. Były wprawdzie takie próby, ale póki co do badania wciąż trzeba pobrać krew. A może to być, niestety, nieco bolesne. Stopień bolesności zależy od nakłuwacza i ilości krwi potrzebnej do testu. Pobranie krwi wykonuje się nakłuwaczem – specjalnym instrumentem wyposażonym w małą igłę. Obecnie niektóre glukometry wyposażone są w nakłuwacze nowej generacji – z ostrzem pokrytym silikonem i precyzyjną regulacją głębokości nakłucia. Ich stosowanie jest znacznie bardziej komfortowe niż nakłuwaczy starego typu. Używanie złego nakłuwacza powoduje, że opuszka, nakłuta w sposób niewłaściwy boli, a jednocześnie trudno uzyskać odpowiednio dużą kroplę krwi. Nowoczesne glukometry potrzebują poza tym bardzo mało krwi do badania, dzięki czemu nakłucie może być płytsze i mniej bolesne. Różnice w wielkości wymaganej próbki bywają nawet kilkunastokrotne – od 0,3 do 5 mikrolitrów (milimetrów sześciennych). Różnice między aparatami dotyczą też długości czasu oczekiwania na wynik – w najszybszych glukometrach wynik testu można odczytać już po 5 sekundach, podczas gdy w innnych trzeba czekać co najmniej 1 minutę. Wiele nowszych modeli glukometrów umożliwia uzyskanie próbki krwi z innego miejsca niż opuszki palców, np. z ramienia, przedramienia czy podudzia. Ma to jednak znaczenie przede wszystkim dla osób chorujących od wielu lat, których opuszki mogą dzięki temu trochę odpocząć. Dla ciężarnych nie jest to aż takie ważne, bo po porodzie cukrzyca ciążowa zwykle ustępuje.

Glukometr - dodatkowe funkcje

Wyniki pomiarów glukometrem trzeba notować wraz z godziną i okolicznościami dokonania pomiaru – pozwala to lekarzowi na ocenę leczenia i jego ewentualną modyfikację. Ułatwieniem jest więc glukometr, który zapamiętuje wyniki. Obecnie już niemal każdy aparat ma wbudowaną pamięć, ale w niektórych modelach obejmuje ona tylko 10 ostatnich pomiarów, a w innych – 500 (są jeszcze bardziej „pamiętliwe”, ale nie ma ich jeszcze w Polsce). Są glukometry, które poza wynikiem potrafią zapamiętać datę, godzinę pomiaru stężenia glukozy we krwi, czasami dodatkowe informacje, np. o składzie posiłku. Świetnym rozwiązaniem jest również możliwość przesyłania danych z glukometru do komputera, gdzie można je gromadzić, analizować itp. Jest to funkcja, którą w jakiejś mierze posiada każdy glukometr. Ale nie każdy tak samo dobrze ją spełnia. Niektóre współpracują tylko ze specjalnymi przystawkami na podczerwień lub wymagają jakichś dodatków. Porównując funkcjonalność i wygodę użytkowania glukometrów, warto zauważyć, że niektóre nowe modele nie wymagają już kalibracji pasków – to bardzo duże ułatwienie dla użytkowników.

Przeczytaj również: Badania krwi - dlaczego trzeba je wykonywac w ciąży i u noworodków

Jaki glukometr wybrać?

Wybierając glukometr, warto zwrócić uwagę na takie podstawowe jego cechy jak rozmiar, ciężar, wielkość wyświetlacza i wyświetlanych na nim cyfr. Większość glukometrów ma 3 do 4 cm długości, a ich masa waha się między 50 a 100 g. Pamiętaj jednak, że małe glukometry mają też zwykle małe wyświetlacze, co nie zawsze jest wygodne. Jeżeli twój wzrok nie jest doskonały, możesz poszukać glukometru z większym, podświetlanym ekranem lub funkcją audio (odczytuje wyniki badań). A zapominalscy mogą sprawić sobie urządzenie wyposażone w alarm przypominający o konieczności wykonania pomiaru cukru we krwi o określonej godzinie.

Glukometr do pomiaru w domu

W chwili obecnej glukometry są na tyle doskonałe, że w prowadzeniu cukrzycy praktycznie odchodzi się od pomiarów stężenia glukozy w laboratorium (poza testem obciążenia glukozą w celu wykrycia cukrzycy, także ciążowej). Ciężarne chorujące na cukrzycę przedciążową powinny w czasie ciąży mierzyć poziomy glikemii co najmniej 4 razy na dobę, a co 2–3 tygodnie powinny wykonywać całodobowe profile glikemii, natomiast ciężarne z cukrzycą ciążową mogą tych pomiarów wykonywać nieco mniej, szczególnie jeśli przy zachowanej diecie wszystkie wyniki są prawidłowe. Dostępne w chwili obecnej glukometry są względnie tanie, a w poradniach dla ciężarnych z cukrzycą istnieją tzw. banki glukometrów, które wypożyczają je bezpłatnie, a ciężarna musi jedynie pokryć koszt zakupu pasków testowych.

Dowiedz się czym jest krzywa cukrowa

Glukometr bez kłucia?

Od lat naukowcy próbują opracować takie metody badania poziomu cukru, które nie wymagałyby pobierania krwi. Powstał np. aparat, który stężenie glukozy we krwi określa na podstawie odbitego od przedramienia promieniowania podczerwonego. Niestety, jest wielkości drukarki, a jego kalibracja jest bardzo skomplikowana. Jest też glukometr, który nosi się na ręku jak zegarek – prawie w sposób ciągły mierzy on stężenie glukozy bez kłucia przez skórę. Ale aby dobrze funkcjonował, trzeba co najmniej 2 razy dziennie wprowadzić dane kalibracyjne z pomiaru glukometrem metodą klasyczną. Najbardziej obiecującą metodą jest badanie stężenia glukozy w wydychanym powietrzu. Inżynierowie z Uniwersytetu Florydy opracowali czujnik, który jest w stanie to zmierzyć. Na razie urządzenie jest na etapie prób, ale być może już wkrótce tradycyjne glukometry odejdą do lamusa i badanie będzie zupełnie bezbolesne.

Zobacz wideo: Dieta a cukrzyca ciężarnych

miesięcznik "M jak mama"