Czym jest ciąża jajowodowa? Jak ją rozpoznać i z nią postępować?

2012-05-13 16:43

Ciąża jajowodowa obejmuje 99 procent przypadków ciąż pozamacicznych. Co jest przyczyną powstania ciąży jajowodowej, jakie są jej rodzaje i czy ciąża jajowodowa zawsze musi skończyć się usunięciem jajnika?

Czym jest ciąża jajowodowa? Jak ją rozpoznać i z nią postępować?

i

Autor: _photos.com|photos.com Czym jest ciąża jajowodowa? Jak ją rozpoznać i z nią postępować?

Spis treści

  1. Ciąża jajowodowa: przyczyny
  2. Ciąża jajowodowa: objawy
  3. Ciąża jajowodowa: rodzaje
  4. Ciąża jajowodowa: poronienie lub usunięcie ciąży

Ciąża jajowodowa to najczęściej występujący rodzaj ciąży pozamacicznej czyli ektopowej. Aby dociec przyczyny powstawania ciąży jajowodowej, prześledźmy proces zapłodnienia i zagnieżdżania zarodka. Tak więc do połączenia komórki jajowej z plemnikiem dochodzi w części bańkowej jajowodu. Następnie zapłodniona komórka jajowa przemieszcza się do jamy macicy. To krótka droga pokonywana w bardzo wolnym tempie. Tempo wyznaczają ruchy perystaltyczne jajowodu oraz ruchy rzęsek błony śluzowej wyściełającej jego światło. Finał następuje ósmego dnia po zapłodnieniu i jest zwieńczony zagnieżdżeniem się zarodka. Meta to jama macicy. Jeśli jednak zarodek nie dotrze do mety, wówczas zagnieżdża się tam, gdzie jest w danym momencie. Zwykle „zbyt powolne” zarodki lokalizują się w jajowodzie.

Dobrze wiedzieć

Ciąża jajowodowa: przyczyny

Ciąża jajowodowa częściej dotyka kobiety, które:

  • miały stany zapalne jajowodów, powodujące zrosty w świetle jajowodu, co utrudnia przemieszczanie się zarodka do jamy macicy;
  • mają nieprawidłowości w budowie jajowodu, np. zachyłki ściany jajowodu;
  • mają endometriozę, która skutkuje zwężeniem i uchyłkami w jajowodzie;
  • mają wkładkę wewnątrzmaciczną (a mimo tego doszło do zapłodnienia);
  • przeszły choroby weneryczne, np. rzeżączkę.

Ciąża jajowodowa: objawy

Na początku ciąża jajowodowa daje takie same objawy jak ciąża o prawidłowym przebiegu. W drugim stadium symptomów ciąży jajowodowej, zwykle między 6. a 8 tygodniem ciąży, pojawia się plamienie oraz ból w dole brzucha. Niekiedy kobieta myli je ze spóźnioną miesiączką, a tak naprawdę to sygnał, że jajo płodowe obumiera. Ale badanie krwi określające poziom hormonów hCG potwierdza rozwój ciąży. Mogą też wystąpić symptomy ciąży takie jak mdłości czy obrzęk piersi. Natomiast USG (przez powłoki brzuszne i przez pochwę) nie wykazuje istnienia pęcherzyka ciążowego w macicy. Czasem (ale rzadko) lekarz obserwuje czynność serca zarodka poza jamą macicy. W diagnostyce ciąży jajowodowej wykorzystuje się niekiedy badanie laparoskopowe polegające na otwarciu jamy otrzewnej, jajników, macicy i jajowodów.

Ciąża jajowodowa: rodzaje

W zależności od umiejscowienia się w jajowodzie zarodka wyróżniamy ciążę jajowodową:

  • bańkową;
  • cieśniową;
  • śródścienną.

Te rozróżnienie ciąż jajowodowych powiązane jest także z rodzajami poronień. Przy ciąży jajowodowej bańkowej dochodzi do poronienia trąbkowego, objawiającego się bólem z jednej strony podbrzusza, niekiedy w okolicy odbytu. Natomiast przy ciążach jajowodowych cieśniowych i śródściennych występuje pęknięcie jajowodu, dające ostre symptomy wynikające z wypełnienia się jamy otrzewnej krwią – nagły i silny ból oraz wstrząs.

Ciąża jajowodowa: poronienie lub usunięcie ciąży

Pęcherzyk ciążowy umiejscowiony w jajowodzie rośnie. To powoduje uszkodzenie struktur jajowodu i w efekcie pęknięcie jego ściany. Występuje krwawienie do jamy otrzewnej. Najczęściej jest bardzo obfite, co niesie ze sobą ryzyko niebezpiecznych powikłań. Kobieta odczuwa silny ból w podbrzuszu, może zasłabnąć i utracić przytomność, jak również grozi jej wstrząs i w skrajnych przypadkach śmierć. Leczenie ciąży jajowodowej to tak naprawdę usunięcie ciąży. Kobieta może przyjmować leki, które będą niszczyły tkanki płodu i trofoblastu, prowokując ich poronienie. Najczęściej jednak wykonywana jest operacja. Podczas zabiegu wydobywane są tkanki płodu i trofoblastu. Można wykonać to drogą laparoskopową (tzw. laparotomia). Ale, niestety, niekiedy konieczne jest również usunięcie uszkodzonego jajowodu, a pozostawia się jajniki.