Kichanie pojawia się wtedy, gdy zakręci nas w nosie – na skutek intensywnego zapachu, w wyniku mechanicznego zanieczyszczenia nozdrzy np. kurzem, a także wtedy, gdy jesteśmy przeziębieni. Wówczas gwałtownie wypuszczamy nosem i ustami powietrze, aby oczyścić drogi oddechowe.
Spis treści:
- Jak przebiega proces kichania?
- O czym świadczy kichanie?
- Kichanie a alergia
- Kichanie a infekcja
- Kichanie a podrażnienie śluzówki
- Kichanie w ciąży
Jak przebiega proces kichania?
Sam proces kichania jest dość skomplikowany: zdaniem specjalistów bierze w nim udział bardzie wiele mięśni (m.in. brzucha, twarzy, mięśnie międzyżebrowe, przepona...) – wszystko po to, aby wytworzyć w klatce piersiowej ciśnienie i wypuścić powietrze z prędkością, z jaką nieraz poruszamy się autem po drodze: od 40 do 150 km/h!
Zanim jednak tak się stanie, aby człowiek kichnął, jego mózg musi dostać informację z nosa o obecności w nim substancji, którą trzeba usunąć. Wtedy wysyła polecenie do reszty ciała: płuca nabierają powietrza, krtań i usta zamykają się, mięśnie brzucha i przepona kurczą. Następnie wypychają powietrze na zewnątrz.
W tej samej chwili zamykamy oczy (spróbuj kichnąć z otwartymi!), rozchyla się krtań i gardło, otwierając drogę dla mikroskopijnych kropelek śliny i wydzieliny z nosa, które wylatują razem z niepożądanymi substancjami – nieraz na odległość kilku metrów.
O czym świadczy kichanie?
Jak już wspomnieliśmy kichanie jest reakcją na obecność niepożądanych substancji w nosie. Jest to element mechanizmu odpornościowego człowieka i rodzaj reakcji obronnej organizmu – usuwając patogeny lub alergeny organizm zapobiega chorobie, alergii lub innym problemom.
Zastanawiając się, o czym świadczy kichanie, warto zastanowić się na rodzajem zanieczyszczenia, które przedostało się do błony śluzowej nosa. Jeśli są to drobnoustroje chorobotwórcze lub wywołany nimi stan zapalny, kichanie może zwiastować przeziębienie u dziecka lub poważniejszą infekcję dróg oddechowych.
Jeżeli dziecko nie jest przeziębione i cierpi na napady kichania, może to świadczyć o tym, że do nosa dostały się alergeny (kurz, pyłki roślin, sierść), mamy do czynienia z alergią wziewną u dzieci. Kichać można również z powodu substancji drażniących (np. chemicznych) lub nieszkodliwych, ale silnie pachnących (np. przypraw) – po prostu podrażniają nozdrza, wywołując charakterystyczne kręcenie w nosie.
Warto wiedzieć, że kichanie może być również objawem suchości śluzówki nosa, pod wpływem przebywania w klimatyzowanym pomieszczeniu.
Zobacz:
Katar u niemowlaka. Co na katar u noworodka?
Katar u dziecka: co zrobić, gdy dziecko ma katar?
Kichanie a alergia
Kichanie to typowy objaw alergicznego nieżytu nosa, czyli tzw. kataru siennego. Uczulenie mogą wywołać pyłki rośli (traw, drzew), roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt, pierze. Warto wiedzieć, że jeśli twoje dziecko często kicha i ma tendencję do uczuleń, może to być również objawem alergii pokarmowej u dzieci.
Katar alergiczny jest wodnisty, towarzyszy mu wspomniane kichanie, swędzenie w nosie i często zapalenie spojówek. Charakterystyczne jest również to, że objawy te występują okresowo, np. w czasie pylenia traw lub w trakcie kontaktu ze zwierzęciem.
Na kichanie wywołane kontaktem z alergenami chorują zarówno dzieci, jak i dorośli, w tym kobiety w ciąży – te ostatnie jednak muszą uważać z lekami – nie wszystkie są dozwolone w okresie dziewięciu miesięcy ciąży – dlatego terapię trzeba prowadzić pod kontrolą alergologa.
Zobacz sposoby na katar u dziecka
Dlaczego noworodek kicha?
Dzieci, które dopiero przyszły na świat często kichają, czym wzbudzają niepokój niedoświadczonych rodziców. Kichanie noworodków rzadko kiedy związane jest z chorobą, częściej jest to naturalny odruch będący skutkiem podrażnienia noska.
Mechanizm oczyszczania dróg oddechowych jest taki sam, jak w przypadku dorosłych, do których nozdrzy przedostały się drażniące substancje. W przypadku noworodków nie trzeba jednak wiele, aby tak się stało.
Fizjologiczne kichanie noworodka – przyczyny
Maluszki dopiero uczą się oddychania, a ich nosy – wyłapywania drobnoustrojów, alergenów i zanieczyszczeń, z którymi w życiu płodowym nie miały kontaktu. Dlatego kichają częściej niż dorośli, z byle powodu.
Wystarczy trochę kurzu czy zbyt intensywny zapach kosmetyku do kąpieli, by malec oddał całą serię kichnięć.
Aby zmniejszyć ryzyko podrażnienia wrażliwego noska, unikaj np. sprzątania w obecności dziecka, nie używaj zbyt intensywnych perfum, gdy karmisz piersią, kupuj kosmetyki bezzapachowe, nie wychodź też z dzieckiem, gdy na zewnątrz jest duże zanieczyszczeni powietrza (np. ogłoszony jest alarm smogowy).
Kichanie a infekcja
Najczęstsza przyczyną kichania jest przeziębienie lub infekcja wirusowa. Stan zapalny powstały w drogach oddechowych na skutek działania patogenów pobudza receptory histaminowe nerwu trójdzielnego, który odpowiada za przewodzenie odruchu kichania do mózgu. Dlatego, im bardziej jesteśmy przeziębieni, tym częściej kichamy. Katar nie jest jednak wodnisty i przezroczysty, jak w przypadku alergii, lecz śluzowy, nieraz ropny, czyli zielonkawy.
Przeziębienie często poprzedza okres wysuszenia śluzówek nosa – to zdarza się często zimą, w sezonie grzewczym, gdy powietrze w pomieszczeniach, w których przebywamy jest ciepłe i suche. Wtedy śluzówka nosa nie funkcjonuje w pełni sprawnie, dlatego nie usuwa wszystkich drobnoustrojów chorobotwórczych z układu oddechowego, co może skutkować bardziej intensywnym kichaniem.
Kichanie a podrażnienie śluzówki
Na pewno nie raz kichnęłaś wsypując pieprz do zupy lub inną mocno pachnącą przyprawę. Podrażnienie nosa silnym zapachem jedzenia, farb, perfum, benzyny itd. jest częstą reakcja wrażliwych śluzówek nosa.
Podobnie nos zachowuje się, gdy czuje dym (wtedy przyczyną podrażnienia są cząsteczki substancji chemicznych czy pyły znajdujące się w dymie) lub gdy zmienia się temperatura powietrza (np. gdy w czasie mrozu wchodzimy z dworu do ciepłego pomieszczenia).
Kichanie w ciąży
W okresie ciąży, na skutek zmian hormonalnych wiele kobiet kicha i ma katar, nie mając ani alergii, ani infekcji. To skutek wzrostu poziomu estrogenów, który prowadzi do obrzęku błon śluzowych nosa.
Ta dolegliwość może trwać nawet przez całą ciążę – nie jest jednak niebezpieczna, a jedynie uciążliwa, z powodu utrudnionego oddychania. W takiej sytuacji można nawilżać śluzówkę nosa wodą morską w sprayu, ponieważ stosowanie kropel na katar nie jest wskazana u przyszłych mam.
