Spis treści:
- Przyczyny zapalenia stawu biodrowego u dziecka
- Objawy zapalenia stawu biodrowego u dziecka
- Diagnostyka zapalenia stawu biodrowego u dziecka
- Badania wykonywane przy podejrzeniu zapalenia stawu biodrowego u dziecka
- Leczenie zapalenia stawu biodrowego u dziecka
- Aktywność fizyczna przy zapaleniu stawu biodrowego u dziecka
- Dieta przy zapaleniu stawu biodrowego u dziecka
Zapalenie stawu biodrowego kojarzone jest przede wszystkim z dolegliwością występującą u osób w podeszłym wieku. W praktyce jednak może pojawić się u przedstawicieli dowolnej grupy wiekowej – możliwe jest nawet zapalenie stawu biodrowego u dziecka.
Problem ten może ustępować bez leczenia, warto jednak mieć na jego temat podstawową wiedzę, aby uniknąć błędów w postępowaniu z maluchem cierpiącym na zapalenie stawów. W leczeniu tego schorzenia ważne jest m.in. to, aby dziecko jak najmniej poruszało zajętą chorobą kończyną.
Przyczyny zapalenia stawu biodrowego u dziecka
Przyczyn zapalenia stawu biodrowego w grupie najmłodszych pacjentów wyróżnia się dość dużo. Problem może bowiem wynikać np. z choroby reumatycznej: możliwe jest rozwinięcie się u dziecka młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów (MIZS). Zdarza się, że zapalenie biodra u dziecka jest jednym z przejawów jakiejś choroby ogólnoustrojowej – schorzenie pojawiać się może w przebiegu m.in. zapalenia skórno-mięśniowego, tocznia rumieniowatego układowego czy zapalnej choroby jelit.
Zapalenie stawu biodrowego u dziecka może mieć również podłoże infekcyjne – w tym przypadku wyróżnia się przede wszystkim wirusowe oraz bakteryjne zapalenia stawów. Groźnym, na szczęście rzadko spotykanym problemem, jest septyczne zapalenie stawów.
Możliwe jest również przemijające zapalenie stawu biodrowego u dziecka. Tutaj stan zapalny w obrębie biodra ma nietypowe podłoże - wynika z przebycia przez dziecko jakiejś infekcji (zwłaszcza wirusowej), którą może być np. ostre zakażenie dróg oddechowych czy chociażby przeziębienie.
Objawy zapalenia stawu biodrowego u dziecka
To, jakie dolegliwości pojawią się u dziecka ze stanem zapalnym biodra, zależy przede wszystkim od przyczyny powstania choroby. Ogólnie jednak jako podstawowe objawy zapalenia stawu biodrowego wymienić można:
- ból (odczuwany przede wszystkim w okolicy biodra, który może promieniować i być odczuwany przez małego pacjenta w kolanie czy w pachwinie),
- ograniczenie ruchomości stawu biodrowego (wynika z bólu, ale i z toczącego się stanu zapalnego – dziecko może przez nie utykać, a czasami nawet i w ogóle unikać chodzenia).
Wymienione powyżej objawy nie pozwalają jednak stwierdzić, co konkretnie doprowadziło do zapalenia biodra u dziecka – z tego powodu konieczne jest dokładniejsze przyjrzenie się ogólnemu stanu zdrowia dziecka.
Wystąpienie takich problemów, jak wysoka gorączka, zaczerwienienie okolicy stawu czy obrzęk mogą przemawiać za wystąpieniem u chorego septycznego zapalenia stawów. Natomiast jeśli pacjent dopiero co cierpiał na związane z przeziębieniem kaszel i katar, a po pewnym czasie zaczyna się on skarżyć na ból biodra, możliwe jest to, że doszło u niego do wystąpienia przemijającego zapalenia stawu biodrowego.
Czytaj: Choroba Stilla u dzieci: przyczyny, objawy i leczenie. Zapalenie stawów u dzieci
Diagnostyka zapalenia stawu biodrowego u dziecka
W diagnostyce bólu biodra u dziecka najistotniejsze jest zebranie dokładnego wywiadu lekarskiego z samym pacjentem, a także z jego rodzicami. Istotne jest uzyskanie informacji o charakterze objawów (m.in. czy ból pojawił się nagle, czy jednak nasilał się stopniowo, czy pojawiły się u dziecka dolegliwości niekoniecznie związane z samym stawem, takie jak np. gorączka).
Ważne jest także to, czy dziecko choruje na jakieś choroby przewlekłe, a także czy w jego rodzinie ktoś cierpiał na jakieś schorzenia. Szczególnie ważne dla lekarza jest uzyskanie informacji o chorobach, w których przebiegu dochodzi do zajęcia stawów – przykładem takiej choroby jest młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów.
Czytaj: Dysplazja stawów biodrowych: badanie, diagnoza, leczenie
Badania wykonywane przy podejrzeniu zapalenia stawu biodrowego u dziecka
Kolejnym etapem diagnostyki zapalenia stawu biodrowego u dziecka jest zlecenie odpowiednich badań. Ich wybór uzależniony jest od podejrzewanej przyczyny choroby. Zlecane mogą badania laboratoryjne, takie jak:
- morfologia krwi,
- wykładniki stanu zapalnego (takie jak np. OB, CRP czy prokalcytonina),
- badania wykrywające ewentualne markery chorób autoimmunologicznych (np. oznaczenie przeciwciał przeciwjądrowych we krwi),
- posiew krwi (wykonywany przede wszystkim przy podejrzeniu septycznego zapalenia stawów).
Ważne bywają również badania obrazowe – w ich przypadku podstawowymi są badanie USG zajętego stawu oraz RTG.
Jeszcze innym badaniem, które bywa wykonywane przy zapaleniu stawu biodrowego u dzieci, jest punkcja płynu stawowego – po pobraniu przekazuje się go do analiz laboratoryjnych, które pozwalają m.in. stwierdzić, czy przyczyną choroby jest zakażenie tkanek stawu.
Leczenie zapalenia stawu biodrowego u dziecka
Właściwie przeprowadzona diagnostyka zapalenia stawu biodrowego u dziecka jest kluczowa – postępowanie przy tym schorzeniu bywa różne i jego przebieg uzależniony jest ściśle od przyczyny powstania choroby. Wtedy, gdy u dziecka wystąpi bakteryjne zapalenie stawu, konieczne jest wdrożenie u niego antybiotykoterapii.
W przypadku młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów wykorzystywane są leki ograniczające stan zapalny, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne czy glikokortykosteroidy. Z kolei dzieci, u których dojdzie do przemijającego zapalenia stawów, najistotniejszy jest odpoczynek i ograniczenie ich aktywności ruchowej – problem ten ustępuje najczęściej samoistnie, zwykle w ciągu dwóch tygodni.
Aktywność fizyczna przy zapaleniu stawu biodrowego u dziecka
W przypadku wszystkich przyczyn zapalenia stawu biodrowego u dziecka, młodemu pacjentowi skarżącemu się na ból biodra, zdecydowanie nie można nakazywać chodzenia czy wykonywania jakichś ćwiczeń. Niektórzy rodzice są bowiem przekonani, że kiedy ich malec ma ograniczoną ruchomość biodra, wskazane jest „rozruszanie” tego stawu. Takie postępowanie jest niebezpieczne, grozi tym, że u dziecka dojdzie do wystąpienia trwałych zmian zwyrodnieniowych. Ze względu na te właśnie ryzyko mały pacjent powinien przede wszystkim odpoczywać i do ustąpienia choroby poruszać się jak najmniej. Owszem, rehabilitacja po zapaleniu stawu biodrowego bywa zalecana, aczkolwiek dopiero po tym, kiedy to dojdzie do ustąpienia ostrych objawów choroby.
Czytaj: Stawy biodrowe: jak dbać o bioderka niemowlaka?
Dieta przy zapaleniu stawu biodrowego u dziecka
Często rodziców zastanawia to czy ich pociecha, która doświadczyła zapalenia stawu biodrowego, powinna stosować jakąś szczególną dietę. Najistotniejsze jednak jest to, aby jadłospis dziecka był zróżnicowany i zapewniał mu podaż wszystkich niezbędnych substancji odżywczych oraz witamin.
Przemijające zapalenie stawu biodrowego miewa tendencję do nawrotów – mogą one pojawiać się po kolejnych doświadczanych przez dziecko infekcjach. Z tego właśnie powodu wskazane jest podjęcie oddziaływań, które doprowadzą do zmniejszenia ryzyka zakażeń. Ograniczyć możliwość zapadnięcia na infekcję można m.in. poprzez dbałość o odpowiednią czynność układu odpornościowego, na którą wpływa przede wszystkim bogata w niezbędne mikro- i makroelementy, zróżnicowana dieta.