Ćwiczenia na koncentrację - jak poprawić koncentrację u dziecka?

Ćwiczenia na koncentrację to coś bardzo potrzebnego naszym dzieciom. Zaburzenia koncentracji to temat, który jest bardzo popularny w dzisiejszych czasach, zwłaszcza wśród rodziców dzieci rozpoczynających naukę. Warto zastanowić się dlaczego tak jest i czy rzeczywiście skala zjawiska jest tak duża.

Spis treści

1. Kiedy możemy mówić o problemach z koncentracją, a kiedy mamy do czynienia z osłabieniem nastroju?
2. Uwaga na urządzenia elektroniczne, które rozpraszają uwagę czyli dystraktory!
3. Problemy z koncentracją a zabawa
4. Organizacja pokoju dziecięcego ma wpływ na koncentrację!
5. Zdrowa dieta i ruch poprawiają koncentrację
6. Ćwiczenia na koncentrację u dzieci
7. Ćwiczenia na koncentrację jako forma zabawy z dzieckiem

Kiedy możemy mówić o problemach z koncentracją, a kiedy mamy do czynienia z osłabieniem nastroju?

Dorośli często zbyt pochopnie określają w ten sposób problem ze skupieniem u dzieci. W dzisiejszych czasach rozpraszanie się i dezorientowanie to zjawiska typowe dla większości dzieci i nie zawsze są powodem do obaw. Koncentracja to umiejętność skupienia uwagi na określonym zadaniu czy obiekcie.

Warto zaznaczyć, iż od dziecka w wieku przedszkolnym nie możemy wymagać, by koncentrowało się na zadaniu dłużej niż 15 - 20 min., a maksymalnie 30 min. Trzeba jednak obserwować dziecko i w razie potrzeby poćwiczyć z nim koncentrację.

Nie ma wyraźnej granicy między normą a zespołem zaburzeń uwagi. I zanim udamy się z dzieckiem do specjalisty, warto przyjrzeć się jego otoczeniu oraz jak spędza ono większość czasu, czy warunki zewnętrzne nie pomagają mu w rozproszeniu uwagi.

Uwaga na urządzenia elektroniczne, które rozpraszają uwagę czyli dystraktory!

Zbyt wiele czasu przed telewizorem lub telewizor włączony w tle, mogą utrudniać docieranie informacji z zewnątrz do dziecka. Na temat negatywnego wpływu urządzeń elektronicznych na rozwój dziecka powstało wiele badań i publikacji. Jednogłośnie mówią one, że smartfon, tablet i telewizor przyczyniają się do powstawania zaburzeń uwagi.

Nie oznacza to jednak, że rodzic ma zupełnie odciąć dziecko od elektroniki. W dzisiejszych czasach jest to raczej niemożliwe. Warto zastanowić się, jak zorganizować czas dziecka, by korzystało z urządzeń w minimalnej ilości.

Zobacz też: Czy dziecko może się UZALEŻNIĆ od SMARTFONA?

Jak odciągnąć dziecko od smartfona i tabletu?

Problemy z koncentracją a zabawa

Kolejnym ważnym aspektem jest zabawa dziecka. Jeśli jest ono otoczone ogromną ilością zabawek, to przeważnie nie potrafi się nimi bawić. Otacza się ono przedmiotami i jest mu trudno coś wybrać. Bierze raz jedną, raz drugą rzecz do ręki, ale nie ma zabawy, odgrywania ról.

Im mniej zabawek w zasięgu wzroku dziecka, tym większy wysiłek musi ono włożyć w zaplanowanie zabawy, zmuszając tym samym szare komórki do pracy.

Organizacja pokoju dziecięcego ma wpływ na koncentrację!

Dlatego warto zadbać o wygląd otoczenia, w jakim dziecko przebywa. Zamiast jaskrawych ścian, lepiej sprawdzą się pastelowe, jasne kolory. Pokój dziecięcy powinien być odpowiednio oświetlony, by nie wymagał doświetlenia ostrym, zimnym światłem. Na ścianach jak najmniej obrazków, plakatów czy zdjęć.

To wszystko ma negatywny wpływ na układ nerwowy dziecka, przyczyniając się do trudności w koncentracji. Podobnie jest w przedszkolnych i szkolnych salach - jeśli są one zbyt ozdobione a półki uginają się pod stosem kolorowych zabawek, to niestety, mogą one utrudniać funkcjonowanie niektórym dzieciom.

Często wyeliminowanie wyżej wymienionych czynników znacząco wpływa na poprawę koncentracji dziecka.

Czytaj także: Nauka koncentracji - sposoby na problemy z koncentracją u dzieci?

Ćwiczenia na koncentrację u dzieci

• Z najmłodszymi dziećmi, ok. 12. miesiąca życia treningiem koncentracji jest zabawa - tutaj świetnie sprawdzą się zabawki takie jak: garnuszek na klocuszek, gdzie dziecko dopasowuje kształty klocków do otworów, z trochę starszymi wyszukujemy takich samych elementów.

• Doskonałym ćwiczeniem koncentracji jest zabawa w "Gdzie jest...?". Potrzebujemy dwóch takich samych miseczek lub kubeczków. Pilnujemy, by dziecko obserwowało mały przedmiot, który chowamy pod jednym z kubków i polecamy dziecku go odnaleźć. Gdy uda się, następnym razem, gdy ukryjemy zabawkę, kubki zamieniamy miejscami. Jeśli maluszek będzie uważnie obserwował, to wskaże prawidłowy kubek, jeśli odwróci wzrok, nie będzie wiedział, gdzie jest.

• Puzzle - doskonała zabawa i trening koncentracji oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej.

• Wszelkie łamigówki dla dzieci, labirynty, wyszukiwanie różnic między obrazkami sprawdzą się jako ćwiczenie na koncentrację dla najmłodszych.

• Memory - gra, w której należy zapamiętać pary odwróconych obrazków. Kto zbierze więcej par, ten wygrywa. Znakomity trening pamięci, koncentracji u dziecka. Przy okazji radosny czas spędzony w rodzinnym gronie.

• Wszelkie gry: planszowe, karciane, szachy, warcaby - jak najbardziej wskazane. Rozwijają dzieci w wielu aspektach, są doskonałym ćwiczeniem pamięci i koncentracji. Pobudzają wyobraźnię dzieci, koordynację wzrokowo - ruchową, myślenie, wzbogacają słownictwo.

• Rysowanie oburącz - kreślenie obrazka obiema rękami pobudza powstawanie połączeń między półkulami mózgu, co doskonale wpływa na koncentrację u dziecka. Można wydrukować połowę rysunku, jedną ręką kreślimy po śladzie a drugą, w tym samym czasie, staramy się zrobić odbicie lustrzane obrazka.

• Przypominanie - zabawna gra, która pobudza pamięć i ćwiczy koncentrację. Może być dowolnie modyfikowana. Można zacząć od polecenia: przypomnij sobie imiona wszystkich sąsiadów, którzy noszą okulary. Mózg musi się nieźle nagimntastykować, żeby odtworzyć takie informacje.

• "Detektyw" - ćwiczenie, w którym musimy przygotować obrazek lub zdjęcie i kilka pytań do niego (np.do zdjęcia zrobionego w restauracji możemy podać pytania:ile jest stolików w restauracji na zdjęciu, ile osób na zdjęciu ma brązowe włosy itp.). Dziecko przygląda się zdjęciu przez minutę i stara się zapamiętać jak najwięcej szczegółów, następnie odwracamy obrazek i zadajemy pytania.

• Żonglowanie: wystarczą dwie lub trzy piłeczki (zamiast piłek mogą być zwinięte w kłębek skarpetki lub woreczki z grochem), by móc bardzo efektywnie trenować zarówno wzrok (widzenie peryferyjne), jak i umysł. Przerzucając piłeczki nasze półkule współpracują i synchronizują swoją pracę, co w efekcie przyczynia się do budowy nowych połączeń między nimi, a to, jak już wiemy, w sposób naturalny wspomaga jakość pracy mózgu.

• Układanie pytań - zadanie, które oprócz ćwiczenia na koncentrację, stymuluje sprawność językową i wyobraźnię. Oglądamy obrazek i układamy do niego jak największą liczbę pytań (co robią osoby na obrazku? gdzie odbywa się akcja? jaka jest pora roku? jaki kolor mają rzeczy na obrazku? itp., itd.)

• Stereogramy - czyli obrazy przedstawione na płaszczyźnie w taki sposób, aby sprawiały wrażenie trójwymiarowych. Wpatrywanie się w stereogramy to doskonały sposób na koncentrację i wytężanie wzroku. Warto wiedzieć, że jest to także relaks dla zmęczonych oczu.

• Wymyślane historyjki - osoba dorosła rozpoczyna opowiadanie bajki jednym zdaniem. Kolejne zdanie dopowiada dziecko. Ważne, żeby każde następne zdanie było kontynuacją poprzedniego, aby historyjka była spójna. Żeby było ciekawiej, bajkę możemy rysować w trakcie opowiadania. dziecko będzie bardziej skupione i zaciekawione grą.

• Zapamiętywanie - podajemy dziecku listę 10 rzeczowników i polecamy, by z naszej listy zapamiętało wszystkie pojazdy/owoce/kolory itp. Takie ćwiczenie doskonale kształtuje również pamięć słuchową dziecka oraz umiejętność kategoryzjacji.

• Zagadki dla dzieci - poszukiwanie odpowiedzi do zagadki to doskonały trening umysłowy, podobnie jak tworzenie samej zagadki. Oprócz ćwiczenia koncentracji kształtujemy umiejętność definiowania pojęć.

Ćwiczenia na koncentrację jako forma zabawy z dzieckiem

Powyższe propozycje zabaw i ćwiczeń łączą przyjemne z pożytecznym. Spędzając w ten sposób czas z dzieckiem doskonale się bawimy, wspomagamy procesy poznawcze malucha oraz sami trenujemy umysł. Regularne wykonywanie treningów pozwala na znaczną poprawę nie tylko koncentracji, ale też pamięci, słownika i wyobraźni.

Takie ćwiczenia na koncentrację zalecane są dla wszystkich. Gdy wejdą w nawyk sprawność umysłowa znacznie się poprawia.

Przeczytaj też: Nauka kaligrafii dla dzieci - ćwiczenia z kaligrafii

Ćwiczenia grafomotoryczne dla dzieci

Źródła:Ilg Frances L., Bates Ames Louise, Baker Sidney M. Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat. Poradnik dla rodziców, psychologów i lekarzy, Gdańsk, 2015;Janiszewska B., Wspomaganie koncentracji i nie tylko. Ćwiczenia i zabawy dla dzieci od 4 do 9 lat, Warszawa 2007;red. Sterlau J. Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2., Gdańsk 2004,Weyhreter H., Trudności z koncentracją uwagi, Warszawa 2004.