Spis treści
- Ocenianie kształtujące - 10 najważniejszych punktów:
- W ocenianiu kształtującym rodzice są partnerami w nauczaniu
- Współpraca między uczniami - ważny element oceniania kształtującego
- Zobacz jak ocenianie kształtujące wygląda w praktyce:
Ocenianie kształtujące, w skrócie (OK), lub nazywane inaczej „ocenianie pomagające się uczyć” jest bardzo chwalone zarówno przez nauczycieli, jak i przez uczniów na całym świecie. Sprawdzone jest na pewno to, że przynosi ono wymierne korzyści obydwu stronom. Ocenianie kształtujące to również jeden z najbardziej obiecujących kierunków we wciąż dynamicznie reformowanej oświacie. Uczniowie prowadzeni tą nowoczesną tendencją skuteczniej uczą się, poprawiają swoje wyniki, są dobrze przygotowani do uczenia się przez całe życie i dowodzą wyrównywaniu szans edukacyjnych. Sama idea oceniania kształtującego zawitała do Polski w 2002 roku.
Zobacz także: Jakie są przedmioty w 4. klasie szkoły podstawowej
Ocenianie kształtujące - 10 najważniejszych punktów:
1. Cały proces dydaktyczny jest tak samo ważny, od momentu planowania, poprzez realizację, po efekty i ocenę końcową. Stałym elementem w procesie nauczania jest informacja zwrotna płynąca od nauczyciela do jego uczniów. Dzięki temu ci drudzy na bieżąco dokonują korekt w swoim sposobie uczenia się, co skutkuje lepszymi osiągnięciami w nauce.2. Indywidualna relacja jeden na jeden – nauczyciel – uczeń. Nauczyciel do każdego ucznia podchodzi w sposób zindywidualizowany, zawiera z nim nic innego jak swoistego rodzaju kontrakt dzięki któremu uczniowi lepiej jest się uczyć i zdobywać wiedzę. Informacje co ważne dotyczą rezultatów pracy danego ucznia, a nie jego samego jako osoby.3. Ocenianie kształtujące jest trafne na wszystkich szczeblach nauki. Zaczynając od nauczania zintegrowanego, początkowego w szkole podstawowej, aż do momentu pójścia na studia wyższe. Nauczyciel zauważa i docenia osiągnięcia swoich uczniów. Umożliwia każdemu z osobna zdobycie jak najwyższego, możliwego dla danej osoby pułapu w hierarchii szkolnej.4. Koncentracja na sposobie w jakim uczniowie uczą się. Dzięki temu, że nauczyciel wciąż pyta swoich uczniów o to co pomaga im się uczyć, wie jak planować kolejne lekcje, a uczniowie natomiast są bardziej świadomi tego, czego i jak się uczą. Obie strony nie obchodzi tak naprawdę efekt końcowy, finalny, lecz cały – tu i teraz proces uczenia się.5. Nauczanie zgodne z najlepszymi zasadami dydaktycznymi. Nauczyciel wciąż w toku nauczania obserwuje, planuje, dokonuje niezbędnych analiz, interpretuje uzyskane informacje zwrotne od uczniów, sam przekazuje swoje spostrzeżenia, ale również i uczy samooceny i tak zwanej oceny koleżeńskiej. Tak właśnie jawi się portret prawdziwego fachowca, idealnego nauczyciela.6. Wskazówki dla uczniów dotyczące dalszego rozwoju i możliwości poprawy swojej pracy. Nauczyciel stwarza możliwość samorozwoju, poprzez to, że konsekwentnie ujawnia mocne strony ucznia i doradza jak je rozwijać, ale informuje również o słabych stronach i możliwości poprawy.7. Już na etapie planowania nauczania określa się kryteria sukcesu. Są one przedstawiane uczniom zawsze w toku nauczania, np.: po danej lekcji, po sprawdzianie, itd. Dotyczą każdej szkolnej aktywności. Informacje te podaje wprost, przystępnym językiem dla ucznia, aby ten mógł dokonać samooceny i oceny koleżeńskiej. 8. Motywacja ułatwia kierowanie i zarządzanie własną nauką. Tu nauczyciel nie wyłuszcza, nie podkreśla i nie napiętnuje niepowodzeń ucznia, a zachęca do nauki poprzez skupienie się na osiągnięciach i czynionych postępach swoich podopiecznych. 9. Planowanie nauczania jak również uczenia się. Nauczyciel planując daną lekcję określa jej cele i kryteria oceniania. Wszystko jest jawne, zaakceptowane przez obie strony, wszyscy się potrafią dostosować. Nauczyciel ustala z uczniami sposób przekazywania im informacji zwrotnych na temat ich pracy. Uczeń w związku z tym wie co zrobił dobrze, a co źle, jak to należy poprawić, czyli dostaje konkretne wskazówki do dalszej pracy i samorozwoju. Dzięki temu staje się bardziej odpowiedzialny za samego siebie w toku nauczania.10. Ocena koleżeńska i samoocena. Nauczyciel w toku nauczania zwraca uwagę na rozwój uczniowskiej zdolności do samooceny, bo samodzielny uczeń potrafi kształtować i kierować swoim procesem uczenia się w sposób autonomiczny. Nauczyciel każdorazowo przed przystąpieniem do realizacji lekcji, planuje ją dokładnie, określa jakie cele chce zrealizować, wie co chce, aby jego uczniowie osiągnęli. Pod koniec lekcji natomiast wraz ze swoimi podopiecznymi sprawdza, czy cel został osiągnięty. Nauczyciel zawsze konsekwentnie ocenia tylko to, na co umówił się z uczniami, tylko to co wcześniej zapowiedział.
W ocenianiu kształtującym rodzice są partnerami w nauczaniu
W ocenianiu kształtującym bardzo ważny jest również fakt, że uczeń częściej dostaje informację zwrotną od nauczyciela swojego, lub kolegów z klasy, a znacznie mniej niż w klasycznym wydaniu typowego nauczania podającego ocen, stopni. Rodzice z kolei są partnerami w nauczaniu, zawsze wspierają swoje dziecko, również własnym przykładem, pomagają nauczycielowi w procesie nauczania.
Zobacz także: Jak pomóc dziecku w nauce?
Współpraca między uczniami - ważny element oceniania kształtującego
Uczniowie, rówieśnicy z klasy współpracują ze sobą, recenzują swoje prace, współdziałają, dają sobie wzajemne wskazówki, nie ma mowy o typowych „wyścigach szczurów”, po trupie do celu. Dzięki temu, że nauczyciel wciąż na bieżąco kontroluje stan wiedzy swoich uczniów, to wie kiedy spokojnie może dalej iść z materiałem nauczania, a kiedy zastopować i wyjaśnić daną partię raz jeszcze. Wie kiedy uczniowie są gotowi na nowe.A w związku z tym, że nauczyciel jest świadom tego, że w grupie, w społeczeństwie najlepiej organizować proces nauczania, to pozwala, aby podopieczni pracowali często w parach lub zespołach, a niżeli indywidualnie. W ocenianiu kształtującym rodzice zachęcani są , aby nie pytać swoich milusińskich o ocenę, o stopień, ale o to czego się w danym dniu nauczyli. Rodzice również pomagają wziąć odpowiedzialność za samego siebie i proces uczenia się i zdobywania wiedzy swojego dziecka.
