Rozszerzanie diety niemowlęcia powinno się odbywać zgodnie z tym, co zaleca schemat żywienia niemowląt. Warto jednak pamiętać, że jest on mniej rygorystyczny niż kiedyś. Sprawdź, co może jeść dziecko w 4. miesiącu, 5. i w kolejnych miesiącach życia?
Spis treści:
Rozszerzanie diety - aktualne zalecenia specjalistów
Przez pół roku potrzeby niemowlęcia w całości zaspokaja pokarm matki lub mleko zalecone przez pediatrę. Od drugiego półrocza można rozszerzyć dietę i nie warto z tym zwlekać. Niemowlę, które zbyt długo je tylko mleko, z trudem przyzwyczaja się do nowych smaków. W jego organizmie mogą też powstać niedobory składników, np. żelaza.
Rozszerzanie diety w drugim półroczu życia polega na wprowadzaniu kolejnych produktów stałych. Nie ma dokładnych zaleceń, które warzywo powinno być pierwsze i czy podać mięso z królika podać wcześniej niż drób.
Zalecenia są ogólne i mówią o tym, że najpierw niemowlę powinno spróbować warzyw, potem owoców (wcześniejsze podanie słodkiego jabłuszka może zniechęcić dziecko do brokułów), a następnie kolejnych produktów - mięsa, jajka, produktów zbożowych (także glutenowych) itd. badania pokazują bowiem, że opóźnianie podawania niektórych produktów potencjalnie alergizujących (np. jajka czy cytrusów) nie zmniejsza ryzyka alergii pokarmowej.
Zalecenie podają też moment, w którym należy wprowadzić stałe pokarmy do mlecznej diety niemowlęcia: najwcześniej po skończonym 17. tygodniu życia, a najpóźniej - do końca 26 tygodnia.
Co może jeść dziecko w 4.-5. miesiącu życia?
Dziecko karmione piersią powinno mieć rozszerzaną dietę od 6. miesiąca życia, co oznacza, że 6-miesięcznemu niemowlakowi możemy zacząć podawać nowe produkty, np. papkę jarzynową lub przetarte jabłko przy równoczesnym karmieniu piersią.
Niemowlę karmione butelką jest gotowe na wprowadzanie nowych pokarmów wcześniej, bo już po skończeniu 4. miesiąca życia dziecka. Rozszerzanie diety w tym czasie zależy od umiejętności siedzenia z podparciem dziecka, które umie już kontrolować ruchy głowy i szyi oraz jedzenie łyżeczką. Ze względu na ten fakt u niektórych niemowlaków karmionych mlekiem modyfikowanym rozszerzenie diety może mieć miejsce ok. 5. miesiąca życia.
Dziecku można podać wówczas kilka łyżeczek papki z marchwi, ziemniaczka lub brokułu z dodatkiem mleka modyfikowanego. Potem przygotuj zupkę warzywną z odrobiną masła. Aby dziecko przyzwyczaiło się do nowej konsystencji, zmiksowaną zupkę podawaj łyżeczką.
Jeśli maluszek z chęcią zje posiłek, stopniowo należy rozszerzać dietę dziecka: podać kilka łyżeczek tartego jabłka, gruszki, moreli lub owocowego soku, a do zupy dodawać np. pietruszkę, kalafior, brokuły, dynię, cukinię, kabaczek. Unikaj selera, zwłaszcza naciowego, bo może uczulać.
Do zupek nie dodawaj cukru, soli ani pikantnych przypraw. Zacznij też podawać kleiki i kaszki. Na początek zmieszaj płaską łyżeczkę kleiku z mlekiem. Za kilka dni kaszkę dodaj do zupki lub soku, by złagodzić ich smak. Możesz podawać dziecku kaszki bezglutenowe oraz glutenowe (w mniejszej ilości).
Gluten należy bowiem wprowadzić do diety maluszka po ukończeniu 17. tygodnia i przed ukończonym 12. miesiącem życia.
Dieta w 6. -7. miesiącu życia dziecka
Niemowlę karmione naturalnie jest gotowe na wprowadzenie stałych posiłków do diety po skończeniu pół roku. Może mieć wówczas wprowadzaną dietę na takich samych warunkach, na jakich po skończeniu 4 miesięcy miało dziecko karmione mlekiem modyfikowanym.
Początkowo powinno dostawać warzywa, potem owoce, a wreszcie zupkę ze zmiksowanym mięsem. Najlepsza będzie pierś indyka lub kurczaka bez skórki, a dla małego alergika - królik lub jagnięcina.
Na początek dodawaj do papki najwyżej łyżeczkę mięsa, stopniowo rozszerzaj dietę i zwiększaj ilość do łyżki na miseczkę zupy. Mięso trzeba przetrzeć lub (w kolejnych miesiącach życia dziecka) drobno posiekać.
Warto podawać też dziecku soki przecierowe lub musy owocowe, pamiętając, że traktujemy je jako przekąski (sok nie jest napojem zaspokajającym pragnienie malca - do tego służy woda).
Rozszerzanie diety niemowlęcia w 8.-9. miesiącu życia
8 miesięczne dziecko bez trudu je papki, uczy się je połykać bez dławienia się, a jedzenie rozgniata dziąsłami. Układ pokarmowy jest bardziej dojrzały, można stopniowo poszerzaj dietę dziecka o grubsze cząstki warzyw i mięsa, aby przyzwyczaić je do gryzienia i połykania.
Miksowanie pokarmu nie musi być bardzo dokładne, część ugotowanych miękkich warzyw można rozgnieść widelcem. Wprowadź trzy posiłki bezmleczne: zupę na wywarze mięsnym lub obiad warzywno-mięsny, kaszkę i deser owocowy np. z dojrzałych gruszek, brzoskwiń, moreli, czarnych porzeczek, aronii.
Przygotuj pulpety z mielonego mięsa. Podawaj też lekkostrawne, chude ryby: dorsz, morszczuk, sola, okoń, sandacz, szczupak. Na podwieczorek podaj kisiel mleczny z dodatkiem żółtka lub kisiel owocowy (z soku owocowego i mąki ziemniaczanej). Aby dziecko nauczyło się gryźć, daj mu do rączki chrupki kukurydziane lub biszkopty.
W wieku 8 miesięcy malec powinien jeść już kasze oraz produkty mleczne dla niemowląt - jogurty naturalne, serki i kefiry.
Czym karmić dziecko w 10.-12. miesiącu życia?
Posiłek 10 miesięcznego dziecka może składać się z dwóch dań. Przygotowuj obiady dwudaniowe: rzadsza zupka i papka jarzynowa ugnieciona widelcem z dodatkiem 4 łyżeczek gotowanego mięsa, np. klopsika. Konsystencja zupy i mięsa powinna stymulować żucie pokarmu.
Inne posiłki podawaj tak jak w 8.-9. miesiącu. Zacznij powoli przyzwyczajać dziecko do pieczywa pszennego i żytniego, wprowadź herbatniki dla niemowląt, sucharki, drobną kaszę jęczmienną i płatki owsiane. 3-4 razy w tygodniu przygotuj omlet lub jajecznicę na parze.
Zdrowe dziecko, po 12 miesiącu życia może już pić krowie mleko oraz jeść produkty mleczne. Na początek raz lub dwa razy w tygodniu podawaj pełnotłusty twarożek, plasterek chudego żółtego sera, kefir lub jogurt naturalny (bez konserwantów).
Najlepsze dla rocznych dzieci są sery żółte łagodne w smaku, bez przypraw, np. podlaski, morski, gouda, lekko słodki ementaler.
Wzbogać jadłospis w chudą wędlinę drobiową oraz cielęcą. Unikaj natomiast wędlin z mięsa mielonego, a także parówek - są bardzo tłuste i mogą zawierać konserwanty niewskazane dla niemowlęcia (np. azotyn sodu).
Jadłospis dziecka powyżej 2 lat
W menu 2 latków pojawia się coraz więcej pokarmów dorosłych, np. płatki śniadaniowe wielozbożowe, muesli zbożowe i czekoladowe, cykoria, a także rośliny strączkowe (groch, fasolka czy bób). Suche nasiona roślin strączkowych dostarczają sporo błonnika, który powoduje gazy i wzdęcia.
Z tego samego powodu ciężej strawny jest też pęczak. Kleiki i kaszki mogą być przygotowane na mleku krowim modyfikowanym typu junior lub zwykłym. Dwu- i trzylatki nie powinny otrzymywać do picia napojów gazowanych ani soków dla dorosłych. Dobre są napoje owocowe, które nie zawierają sztucznych barwników, środków konserwujących i dodatków aromatycznych.
Zobacz także: Smaczne propozycje na podwieczorek dla niemowlaka
Czytaj: Dieta eliminacyjna - jak komponować dietę dziecka z alergią na mleko, jajka i gluten?
Czytaj: Przekąski dla niemowlaka - Zdrowe przekąski dla małych dzieci
Zobacz wideo: Jak ukształtować prawidłowe nawyki żywieniowe u dziecka
5 zasad rozszerzanie diety niemowlęcia
- Nie karm na siłę - jedzenie ma być dla dziecka przyjemnością. Jeśli maluch odmawia zjedzenia jakiegoś nowego, nieznanego w smaku produktu, zrezygnuj z niego na pewien czas. Po kilku dniach spróbuj ponownie.
- Nowe produkty wprowadzaj kolejno i osobno, w odstępach kilkudniowych. Dzięki temu szybko i bezbłędnie wyłapiesz te, które wywołują alergię lub nie są dobrze tolerowane. Jeśli zauważysz u dziecka objawy uczulenia (np. wysypkę, luźny stolec), od razu wycofaj z diety nowy produkt.
- Podawanie nowych produktów zacznij od małych porcji, na początek pół łyżeczki. Poznając nowe smaki, dziecko początkowo je niewiele. Jeśli potrawa przypadnie mu do gustu, wystarczy, że przygotujesz ok. 50 ml, czyli 1/3 szklanki, potem ilość ta będzie się zwiększać.
- Początkowo nowe pokarmy podawaj raz dziennie. Po tygodniu lub dwóch dołącz drugi nowy posiłek, np. kaszkę. W ósmym miesiącu niemowlak je trzy posiłki bezmleczne: obiad warzywno-mięsny lub warzywno-jajeczny, danie owocowe i zbożowe. Pod koniec pierwszego roku życia może jeść cztery bezmleczne.
- Ucz samodzielności. Już półroczne niemowlę chętnie chwyta kolorowe kawałki owoców i warzyw, wkłada je do buzi. Potem zaczynają się pierwsze samodzielne próby jedzenia łyżeczką. Nie broń tego dziecku. Trudno - niech się ubrudzi. Przecież ono uczy się, naśladując.
miesięcznik "Zdrowie"