Spis treści
- Geny a kolor oczu dziecka
- Kalkulatory koloru oczu
- Kolor oczu noworodka
- Wygląd oczu noworodka po porodzie
- Ciekawostki o kolorze oczu
- Polecamy wideo: Pielęgnacja uszu dziecka
Geny a kolor oczu dziecka
Za kolor oczu dziecka odpowiadają geny, które mogą występować w dwóch wariantach – recesywnym i dominującym. Gdy spotkają się te dwa rodzaje genów, najprawdopodobniej zwycięży ten silniejszy, czyli dominujący. Dominujący zawsze jest ciemniejszy kolor. Recesywny – jasny.
Załóżmy więc sytuację, w której mama ma brązowe, a tata niebieskie oczy. Jeśli mama ma dwa geny dominujące (jej oboje rodzice mieli ciemne oczy), to ich dziecko będzie miało raczej ciemne oczy. Ale wystarczy, żeby jeden z rodziców mamy miał niebieskie oczy, by maluch miał 50 proc. szans na błękitny kolor oczu. Co ciekawe, nawet brązowoocy rodzice mają szanse (ok. 25 proc.) na niebieskookie dziecko, pod warunkiem jednak, że któreś z dziadków miało jasne oczy. Nieprawdopodobne zaś jest to, że niebieskoocy rodzice będą mieli dziecko z ciemnymi oczami. Trzeba jednak zaznaczyć, że i w takich konfiguracjach bardzo rzadko, ale zdarzają się odstępstwa od reguły.
Kalkulatory koloru oczu
Dla wszystkich rodziców, którzy chcą wiedzieć, jaki kolor oczu będzie miało ich dziecko, stworzone zostały specjalne kalkulatory koloru oczu, które dostępne są na wielu stronach internetowych. Wystarczy wpisać w nie barwy oczu rodziców i dziadków, aby w przybliżeniu dowiedzieć się, jaki kolor oczy będzie miało dziecko.
Kolor oczu noworodka
Noworodki jednak rachunki prawdopodobieństwa mają za nic. Choć w ich genach zapisany jest już kolor oczu, to na razie go nie ujawniają. Niezależnie od koloru oczu rodziców i dziadków wszystkie noworodki mają błękitne oczy. Dzieje się tak dlatego, że w tęczówce niemowlaka brakuje melaniny, pigmentu, którego stężenie decyduje o barwie oczu. Z czasem, gdy maluch dorasta, w przestrzeni jego tęczówek dojrzewają komórki, które wszczynają produkcję i wydzielanie melaniny. Im więcej jej wyprodukują, tym ciemniejsze będą oczy dziecka. Dlatego docelowy kolor oczy dziecka przybierają nawet w 6-8. roku życia.
Polecamy: Noworodek w domu - poradnik dla rodziców
Kolor oczu to sprawa genetyczna, jednak za zabarwieniem tęczówki kryje się wiele informacji o zdrowiu człowieka. Naukowcy z Orebro University w Szwecji zaobserwowali, że osoby o tym samym kolorze oczu są poddatne na takie same dolegliwości i mogą mieć charakterystyczne cechy osobowości dla konkretnego zabarwienia tęczówki.
Wygląd oczu noworodka po porodzie
Po porodzie jednak uwagę rodziców zamiast koloru przykuwa ogólny wygląd oczu noworodka. Dla wielu może być on szokujący! Noworodki wyglądają bowiem, jak po walce bokserskiej. Białka ich oczu są zaczerwienione – spowodowane jest to wysiłkiem w czasie porodu, a powieki opuchnięte – w ten sposób chronione są przed światłem.
Czasem niemowlęciu zakrapla się dodatkowo oczy jednoprocentowym roztworem azotanu srebra, by uchronić je przed zakażeniem. To także może powodować podrażnienia, które miną w ciągu kilku dni. Niektóre maluchy sprawiają także wrażenie jakby zezowały. Na szczęście wrażenie rozbieganych oczu mija z kolei po kilku tygodniach.
Ciekawostki o kolorze oczu
- Zielony kolor oczu występuje najrzadziej. Ma go jedynie 2% ludzi na całym świecie. Zielony kolor oczu najczęściej pojawia się u osób rudowłosów, chociaż zdarzają się wyjątki od tej reguły. Statystycznie najwięcej zielonookich osób jest w Irlandii i Europie Północnej.
- Brązowy kolor oczu jest najpopularniejszy, ma go aż 50 % populacji. Na terenie Azji, Afryki czy Ameryki Południowej występuje praktyczne tylko ten kolor zabarwienia tęczówki.
- Czasem u ludzi wystepuje różnobarwność tęczówki czyli heterochromia. Wtedy każde oko może mieć inny kolor. Różnobarwność może pojawiać się również tylko na części tęczówki. Jest to bardzo rzadzkie zjawisko i wynika z zaburzeń w rozwoju tęczówki, polegających na różnym rozmieszczeniu barwnika.
- Piwny kolor oczu to określenie na kolor jasnobrązowy z elementami innych odcieni brązowego i żółtego, często trudny do sklasyfikowania. Z kolei w języku angielskim takie zabarwienie tęczówki określane jest jako whiskey eyes. Jest to nazwa jasnobrązowych i bursztynowych zabarwień. Na opisanie tej barwy coraz częściej wymieniany jest również kolor orzechowy (Hazelnut).
