Testosteron krąży nie tylko w męskich, ale i w żeńskich organizmach. Owszem, jego ilości u kobiet są zdecydowanie mniejsze niż u mężczyzn, aczkolwiek powstające w nadnerczach i jajnikach androgeny pełnią u pacjentek kilka różnych funkcji.
Testosteron jest kobietom potrzebny, ale tylko w niewielkich ilościach. Kiedy pacjentka ma go w swoim organizmie zbyt dużo, związane z tym mogą być różnorakie problemy. Nadmiar testosteronu może być widoczny gołym okiem – kobieta może bowiem zauważać wtedy u siebie przejawy hirsutyzmu, polegające na tym, że włosy zaczną się u niej pojawiać w obrębie jej twarzy czy klatki piersiowej. Zbyt duża ilość tego androgenu prowadzić może jednak i do innych problemów, związanych z ciążą.
Spis treści:
- Nadmiar testosteronu przed zajściem w ciążę
- Nadmiar testosteronu a owulacja
- Nadmiar testosteronu w trakcie ciąży
- Nadmiar testosteronu a ryzyko powikłań w trakcie ciąży
- Wyrównanie poziomu testosteronu
Nadmiar testosteronu przed zajściem w ciążę
Na samym wstępie warto zaznaczyć jedno: pacjentka z nadmiarem testosteronu jak najbardziej może zajść w ciążę, aczkolwiek w jej przypadku może to być zdecydowanie trudniejsze niż u kobiet, które nie doświadczają zaburzeń hormonalnych. Powodem trudności z poczęciem dziecka przy nadmiarze androgenów są przede wszystkim występujące wtedy zaburzenia miesiączkowania.
Czytaj: Zaburzenia hormonalne mogą utrudniać zajście w ciążę
Nadmiar testosteronu a owulacja
Aby pacjentka mogła zajść w ciążę, musi u niej dojść do uwolnienia gotowej do zapłodnienia komórki jajowej, czyli musi wystąpić owulacja. Nadmierna ilość krążącego w organizmie testosteronu może natomiast prowadzić do zaburzeń owulacji.
Polegać one mogą zarówno na tym, że owulacje, a więc i dni płodne będą występowały u pacjentki bardzo nieregularnie, jak i może dochodzić do tego, że w cyklu miesiączkowym w ogóle owulacja nie będzie miała miejsca. Jeżeli komórka jajowa nie zostanie uwolniona, to wtedy po prostu zajście w ciążę nie będzie możliwe – jest to podstawowy mechanizm, w którym nadmiar testosteronu może utrudniać zajście w ciążę.
Na tym jednak niestety nie koniec – testosteron w zbyt dużych ilościach może utrudniać poczęcie dziecka, ale i może on mieć negatywny wpływ na przebieg samej ciąży.
Czytaj:
Androgeny - co oznacza nadmiar męskich hormonów u kobiet
Jakie są przyczyny spóźniania się okresu?
Nadmiar testosteronu w trakcie ciąży
Zbyt duże ilości testosteronu u kobiety mogą być przyczyną wielu ciążowych problemów. Jednym z nich jest ryzyko poronienia. W kilku już różnych badaniach naukowych zauważano związek pomiędzy nadmiarem testosteronu a poronieniami. W trakcie jednej z takich analiz zaobserwowano, że prawie 15 proc. pacjentek, u których występowały poronienia nawykowe, miało podwyższony poziom testosteronu.
Nie do końca wiadomo, w jakim mechanizmie nadmiar testosteronu miałby wywoływać taki efekt – podejrzewa się, że może to być skutkiem tego, że jeżeli dochodzi do owulacji przy nadmiarze testosteronu, to uwolniona komórka jajowa może nie być w pełni dojrzała.
Inną hipotezą, która może tłumaczyć związek pomiędzy nadmiarem testosteronu a poronieniami nawykowymi, jest ta, według której u pacjentek może wtedy występować niedobór estrogenów, przez co mogłoby dochodzić do zaburzeń implantacji zapłodnionej komórki jajowej w obrębie błony śluzowej macicy.
Nadmiar testosteronu a ciąża
Nie tylko jednak poronienia mogą być problemem związanym z nadmiarem testosteronu. U pacjentek z zespołem policystycznych jajników – który jest jedną z podstawowych przyczyn nadmiaru testosteronu u kobiet – zwiększone jest ryzyko wystąpienia takich problemów, jak cukrzyca ciążowa czy nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą.
Poza nimi, innym groźnym problemem, którego ryzyko może być nasilone przez zbyt wysoki poziom testosteronu, jest stan przedrzucawkowy, który może skutkować m.in. porodem przedwczesnym.
Czytaj:
Objawy przed okresem - po czym poznać, że zbliża się miesiączka?
Czy możliwe jest zajście w ciążę podczas okresu?
Nadmiar testosteronu a ryzyko powikłań w trakcie ciąży
Androgeny – wtedy, kiedy są dostarczane do organizmu pacjentki, np. w związku z zażywaniem przez nią leków o działaniu androgennym czy stosowaniem przez nią sterydów anabolicznych – mogą wywierać bardzo niekorzystne działanie na płód. W takich sytuacjach istnieje bowiem ryzyko, że dojdzie do maskulinizacji płodu żeńskiego, czyli do wykształcenia się u dziewczynki odpowiedników męskich narządów rozrodczych.
Jeden aspekt wymaga tutaj zdecydowanie wyraźnego podkreślenia. Otóż ze względu na to, jak różne i jak poważne mogą być konsekwencje nadmiaru testosteronu u kobiet, w sytuacji, gdy pacjentka z tym problemem zajdzie w ciążę, bezapelacyjnie jej przebieg musi być znacznie czujniej monitorowany niż w przypadku ciąż kobiet bez zaburzeń hormonalnych.
Czytaj:
Plamienie zamiast okresu - kiedy kalendarz miesiączkowy płata figle
Psychoza menstruacyjna - czy w ogóle istnieje?
Wyrównanie poziomu testosteronu
Zbyt wysoki testosteron, jak doskonale widać, może być przyczyną różnorodnych trudności. Szczęśliwie problem ten można leczyć, najpierw jednak konieczne jest znalezienie jego przyczyny. Jeżeli okaże się, że nadmiar testosteronu wynika z chorowania przez pacjentkę na zespół policystycznych jajników, w leczeniu wykorzystane mogą być m.in. dwuskładnikowe hormonalne tabletki antykoncepcyjne.
W sytuacji, gdy za problem odpowiadają zaburzenia czynności tarczycy (zwłaszcza jej nadczynność) czy hiperprolaktynemia, unormowanie takich zaburzeń hormonalnych może ostatecznie doprowadzić do oczekiwanego spadku poziomu testosteronu.
