Guzy i siniaki, uderzenia, skaleczenia mogą zdarzyć się wszystkim, nawet maluchom będącym pod stałym nadzorem rodziców. Ponieważ urazom tego typu dość trudno zapobiec, każda mama powinna wiedzieć, jak się zachować, gdy do nich dojdzie. Co zrobić, gdy dziecko otarło kolano, nabiło sobie guza, skaleczyło się?
Spis treści:
- Guzy i siniaki
- Uderzenie w głowę
- Uszkodzenie skóry
- Pęcherze na stopach
- Podbite oko
- Guz na głowie
- Urazy stawów i mięśni
- Skręcenie stawu
- Zadra
- Muszka w oku
- Krwotok
Guzy i siniaki
Powstają, gdy wskutek upadku lub uderzenia ulegną uszkodzeniu drobne naczynia krwionośne. Skóra staje się ciemnoczerwona, a potem sinoniebieska i zielonkawożółta. Czasem formuje się krwiak, który ma postać bolesnego przy dotyku guzka.
Najlepszym lekiem jest zimny okład, bo zmniejsza obrzęk i krwawienie podskórne. Po upływie doby przykładamy ciepły wilgotny kompres, bo w wyższej temperaturze naczynia krwionośne rozszerzają się, co sprzyja gojeniu. Przy rozległych stłuczeniach lepiej poradzić się lekarza, bo mogło dojść do pęknięcia kości.
Czytaj: Pierwsza pomoc: otarcie, skaleczenie, krwotok z nosa, drzazga
Złamanie zielonej gałązki – co kryje się pod tą tajemniczą nazwą?
Uderzenie w głowę
Na stłuczone miejsce przykładaj często zimne okłady. W przypadku rany ciętej głowy staraj się zatamować krwotok, a następnie załóż jałowy opatrunek i jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem. Jeżeli po urazie z nosa, ust lub ucha cieknie krew, wezwij pogotowie lub odwieź chorego do szpitala. Tak samo należy postąpić, gdy źrenice są nierówne, pojawią się kłopoty z oddychaniem, zaburzenia świadomości i mowy, wymioty czy wahania tętna.
Jeśli zauważysz te objawy, jedź z dzieckiem do lekarza:
- Rana coraz bardziej boli, puchnie, robi się czerwona i gorąca.
- Z rany wydobywa się biaława, serowata wydzielina - to ropa.
- Od rany, w kierunku węzłów chłonnych odchodzą czerwonawe pręgi. Węzły chłonne na szyi, w dołach pachowych i pachwinach są wrażliwe na dotyk.
- Pojawiają się poty, dreszcze, pragnienie.
Uszkodzenie skóry
Nawet drobne zadrapania czy ukłucia mogą ulec zakażeniu. Ranę trzeba więc starannie oczyścić z resztek ziemi (najlepiej polewając niezbyt silnym strumieniem wody), zdezynfekować i zabezpieczyć plastrem z opatrunkiem lub jałowym gazikiem i bandażem.Można też zastosować nowoczesne preparaty, które pomagają w gojeniu. Jeśli otarcie jest niewielkie, po oczyszczeniu można je pozostawić bez opatrunku.
Czytaj: Choroba kociego pazura (bartonelloza) - przyczyny, objawy, leczenie
Domowe sposoby na drobne urazy skóry i skaleczenia w ciąży i u małych dzieci
Szczególnej uwagi wymagają skaleczenia czy zadrapania powstałe po zabawie z psem lub kotem. Takie ranki mogą być niebezpieczne, bo łatwo ulegają zakażeniu. Osoby, które nie były szczepione na tężec, powinny niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Rankę po ukłuciu w dłoń lub stopę (np. drutem) koniecznie trzeba przemywać wodą utlenioną i zabezpieczyć plastrem z opatrunkiem. Jeżeli po dwóch dniach ból nie minie, idziemy z dzieckiem do lekarza. Być może doszło do rozwinięcia miejscowego zakażenia, nazywanego zastrzałem. To bolesna przypadłość. Konieczna jest pomoc chirurga - musi on naciąć skórę, żeby usunąć nagromadzoną ropę.
Pęcherze na stopach
Zdarzają się, gdy dziecko chodzi w nieodpowiednich butach i skarpetkach. Powstają wskutek tarcia lub odparzenia. Gdy się pojawią, zaraz po powrocie do domu trzeba wymoczyć stopy w letniej wodzie z dodatkiem soli kuchennej. To zmniejszy obrzęk i pęcherze. Następnie delikatnie osuszamy stopy, uważając, by nie zerwać skóry.
Jeżeli pęcherze są bardzo duże i utrudniają chodzenie, możemy je nakłuć wysterylizowana igłą i usunąć płyn, przykładając do pęcherza jałowy gazik. Skórę dociskamy do stopy i zaklejamy plastrem z opatrunkiem. Przez kilka godzin zabraniamy dziecku chodzić w pełnych butach. Na noc zdejmujemy opatrunek, by skóra mogła oddychać.
Podbite oko
Bywa efektem uderzeń, upadków, a nawet mniejszych i większych koleżeńskich potyczek na placu zabaw. Gdy malec wróci z dworu z podbitym okiem, natychmiast przyłóż w okolicy oczodołu zimny kompres.
Ze względu na to, że podczas uderzenia mogło dojść do uszkodzenia oka lub otaczających je struktur kostnych, konieczna jest wizyta u lekarza, który oceni, jak poważny jest uraz, doradzi również, w jaki sposób powinniście dalej postępować. W trakcie wizyty warto zapytać lekarza, w jaki sposób można przyspieszyć wchłanianie się zasinienia i obrzęku.
Czytaj: Jak leczyć krwiaki, siniaki i opuchliznę?
Soda oczyszczona na skręcenia i opuchliznę. Jak stosować?
Guz na głowie
Głowa to miejsce delikatne i bardzo silnie ukrwione: wystarczy niewielki uraz, by pojawił się na niej guz czyli kuliste zgrubienie na powierzchni kości, któremu towarzyszy obrzęk i – zazwyczaj – siniak. Do guza jak najszybciej trzeba przyłożyć chłodny okład – lód zawinięty w ściereczkę, gazę namoczoną w zimnej wodzie z dodatkiem octu czy plaster chłodzący. Obkurczy on naczynia krwionośne, zmniejszy krwawienie i ból.
Jeśli skóra nad guzem jest rozcięta, zanim przyłożysz okład, zatamuj krwawienie, a potem oczyść ranę wodą utlenioną. Jeśli skóra nie jest naruszona, guz możesz posmarować cienką warstwą preparatu, który przyspieszy wchłanianie się krwi, zmniejszy obrzęk i zapobiegnie tworzeniu się stanu zapalnego w sąsiadujących tkankach (np. wspomnianym już preparatem zawierającym wyciąg z arniki górskiej).
Jednak warto podkreślić, że malca, który nabił sobie guza na głowie, trzeba bacznie obserwować. Jak najszybciej pojedź na ostry dyżur lub wezwij pogotowie, jeśli po uderzeniu w głowę dziecko straci przytomność, krwawi z nosa, ust lub ucha, ma zawroty głowy, zaburzenia równowagi, świadomości, mowy, pojawiły się wymioty albo w czaszce jest niewielkie wgniecenie.
Urazy stawów i mięśni
Innym typem urazu jest skręcenie i zwichnięcie nogi lub ręki. Ich fachowa nazwa to uraz więzadeł stawowych. U dzieci zdarzają się one rzadko, gdyż ich więzadła są bardziej elastyczne. Staw zwichniętej lub skręconej kończyny robi się obrzęknięty, często pojawia się również krwawy wylew podskórny.
Jeśli podejrzewasz, że u twojego dziecka doszło właśnie do takiego urazu, skręcony staw powinnaś jak najszybciej unieruchomić, przyłożyć chłodny okład (co zmniejszy obrzęk) i pojechać na pogotowie lub na ostry dyżur, gdzie lekarz postawi diagnozę.
W przypadku tego typu urazów również można wesprzeć się preparatami z apteki zawierającymi arnikę górską: ekstrakt z tej rośliny ma bowiem również właściwości rozgrzewające i przeciwbólowe, wspiera także regenerację uszkodzonych tkanek.
Czytaj: Rentgen u noworodka – kiedy konieczny jest RTG u malutkiego dziecka
Uwaga: tężec!Każda rana, która nie zacznie się goić w ciągu 48 godzin, powinna być uznana za zakażoną tężcem. Konieczna jest wizyta u lekarza, bo jest to poważne zakażenie. Zarazki przenoszą się w powietrzu lub występują w glebie. Gdy trafią do krwi, uwalniają toksyny wywołujące porażenie mięśni. Dzieci chroni przed tężcem szczepionka. Dorośli powinni się szczepić przeciw tężcowi co 8 lat (zwłaszcza działkowcy, osoby mające zwierzęta i pracujące na powietrzu).
Skręcenie stawu
Nadmierne rozciągnięcie więzadeł stawowych bywa bolesne, ale nie groźne. Jeśli skręcimy kostkę lub nadgarstek, ból nasila się przy próbie poruszenia kończyną i dotykaniu. Staw jest lekko obrzęknięty, a po kilku dniach pojawia się siniak. W takim przypadku najlepiej przyłożyć na co najmniej godzinę zimny kompres.
Aby zmniejszyć obrzęk, staw powinien być przez 24 godziny systematycznie schładzany. Gdy noga boli, warto założyć bandaż elastyczny. W przypadku skręcenia stawu skokowego można posłużyć się opaską uciskową lub specjalną ortezą. Opatrunek nie może być za ciasny. By noga mogła się wygoić, trzeba bardzo ograniczyć chodzenie. Zwichniętą rękę należy nosić na temblaku.
Zadra
To maleńki fragment drewna, który wbija się pod skórę dłoni i stóp. Jeżeli drzazga jest duża, lepiej nie usuwać jej samodzielnie, bo można doprowadzić do krwotoku. Jeżeli jest niewielka - można ją wyjąć szczypcami (wysterylizowanymi np. nad ogniem). Wydłubywanie drzazgi igłą jest ostatecznością, chyba że tkwi tuż pod skórą. Po takim zabiegu chore miejsce należy przemyć wodą utlenioną lub płynem antyseptycznym i zakleić plastrem z opatrunkiem.
Czytaj: Czym złagodzić UKĄSZENIE?
Muszka w oku
Wystarczy drobinka kurzu, by pojawił się ostry ból i silne łzawienie. Co wtedy robić? Przede wszystkim nie wolno pocierać oka. Trzeba natomiast mrugać. Zwiększy to wydzielanie łez, które same wypłuczą owada lub piasek.
Gdy to nie pomoże, trzeba oko przepłukać czystą wodą lub solą fizjologiczną. Warto zaopatrzyć się w specjalny aparacik do płukania oka (kosztuje ok. 3 zł). Można też wykorzystać zwykły kieliszek. Jeśli płukanie nie dało efektu, można spróbować wyjąć drobinkę zwilżonym w wodzie patyczkiem do czyszczenia uszu lub chusteczką.
Czytaj: Piasek w oku: pierwsza pomoc w przypadku zaprószenia oka
Krwotok
Jeśli skaleczenie mocno krwawi, przyłóż do niego kompres (najlepiej ze sterylnej gazy, ale możesz użyć też czystego ręcznika, podkoszulka), tak aby materiał przykrywał całą ranę, i uciśnij opatrunek dłonią. W sytuacjach krytycznych możesz uciskać ranę czystą dłonią lub palcami. Trzymaj dłoń na opatrunku, nie zmniejszając siły nacisku.
Nie usuwaj skrzeplin, które tworzą się na opatrunku - to dodatkowe uszczelnienie rany. Jeżeli krew przesiąknie przez opatrunek, nie zdejmuj go, tylko przyłóż następny i nadal uciskaj. Zraniona kończyna powinna być ułożona powyżej serca. Kiedy krwawienie znacznie się zmniejszy lub ustanie, przymocuj opatrunek bandażem (lub np. krawatem), tak by się nie przesuwał.
Węzeł bandaża ma się znaleźć nad raną - będzie również tamował krwawienie. Bandaż nie powinien być zbyt ciasny - nie może utrudniać przepływu krwi. Puls musi być wyczuwalny poniżej opatrunku.
Czytaj: Krwawienie z nosa u dziecka. Przyczyny i postępowanie przy krwotoku z nosa
Palec... na haczykuWakacyjne wędkowanie może zakończyć się nieprzyjemnie, gdy dziecko zamiast ryby złapie na haczyk własny palec. Gdy wbije się tylko czubek grota, należy go wyjąć, a palec przemyć wodą utlenioną. Jeśli wbije się cały haczyk, sprawa jest nieco trudniejsza. Najpierw trzeba odciąć haczyk od wędki i ściąć obcęgami spłaszczony koniec. Potem szybkim ruchem popychamy haczyk, tak by grot przebił palec w drugim miejscu i wyszedł. Operację bez problemu można wykonać samemu. Jeśli jednak boimy się to zrobić, idźmy do lekarza.
miesięcznik "Zdrowie"
